Pitru Paksha 2023 : पितृपक्षात पितरांच्या आत्म्याच्या शांतीसाठी आणि तृप्तीसाठी पिंडदान करण्याची प्रथा आहे. पितृक्षात विविध प्रकारचे श्राद्ध केले जातात. पितरांसाठी भक्तीभावाने केलेल्या श्राद्धाचे फळ करणाऱ्या मिळते अशी मान्यता आहे.

पूर्वजांच्या मते, 'जो कोणी या काही स्तोत्रातून भक्तिभावाने आपली स्तुती करील, त्याच्यावर आपण तृप्त होऊन त्याला वांछित भोग आणि मोठे ज्ञान प्रदान करू. ज्याला निरोगी शरीर, धन, पुत्र आणि नातवंडे यांची इच्छा आहे, त्याने नेहमी या स्तोत्राने आपली स्तुती करावी. या स्तोत्रामुळे आपला आनंद वाढेल. असे पितरांच्या म्हणणे आहे. ते स्त्रोत कोणते ते जाणून घेऊयात.

अर्चितानाममूर्त्तानां पितॄणां दीप्ततेजसाम्। नमस्यामि सदा तेषां ध्यानिनां दिव्यचक्षुषाम् ॥ इन्द्रादीनां च नेतारो दक्षमारीचयोस्तथा । सप्तर्षीणां तथान्येषां तान् नमस्यामि कामदान् ॥ मन्वादीनां मुनीन्द्राणां सूर्याचन्द्रमसोस्तथा । तान् नमस्याम्यहं सर्वान् पितृनप्सूदधावपि ॥ नक्षत्राणां ग्रहाणां च वाय्वग्नयोर्नभसस्तथा । द्यावापृथिव्योश्च तथा नमस्यामि कृताञ्जलिः ॥ देवर्षीणां जनितॄंश्च सर्वलोकनमस्कृतान् । अक्षय्यस्य सदा दातृन् नमस्येऽहं कृताञ्जलिः ॥ प्रजापतेः कश्यपाय सोमाय वरुणाय च । योगेश्वरेभ्यश्च सदा नमस्यामि कृताञ्जलिः ॥ नमो गणेभ्यः सप्तभ्यस्तथा लोकेषु सप्तसु । स्वयम्भुवे नमस्यामि ब्रह्मणे योगचक्षुषे ॥ सोमाधारान् पितृगणान् योगमूर्त्तिधरांस्तथा । नमस्यामि तथा सोमं पितरं जगतामहम् ॥ अग्निरूपांस्तथैवान्यान् नमस्यामि पितृनहम्। अग्नीषोममयं विश्वं यत एतदशेषतः ॥ ये तु तेजसि ये चैते सोमसूर्याग्निमूर्तयः । जगत्स्वरूपिणश्चैव तथा ब्रह्मस्वरूपिणः ॥ तेभ्योऽखिलेभ्यो योगिभ्यः पितृभ्यो यतमानसः । नमो नमो नमस्ते मे प्रसीदन्तु स्वधाभुजः ॥

श्राद्धाच्या वेळी जे उत्तम ब्राह्मणांसमोर भोजन करून उभे राहून स्तोत्र श्रवणाच्या प्रेमापोटी या स्तोत्राचे भक्तीभावाने पठण करतील अशा ठिकाणी पितर निश्चितपणे उपस्थित राहतील आणि तुम्ही केलेले श्राद्धही निःसंशयपणे शाश्वत असेल.

शिवाय श्राद्ध हे श्रोत्रिय ब्राह्मणाशिवाय केले गेले आहे की नाही, ते काही दोषाने कलंकित झाले आहे किंवा अन्यायाने मिळवलेल्या पैशाने केले गेले आहे का, किंवा श्राद्धासाठी अयोग्य दूषित पदार्थ वापरले गेले आहे का, ते अयोग्य वेळी केले गेले आहे किंवा नाही हे बघण्यासही पितर उपस्थित राहतील.

एखाद्या अयोग्य देशात, किंवा कायद्याचे उल्लंघन केले असेल किंवा एखाद्याने श्राद्ध केलेच नसेल किंवा जरी ते दाखवण्यासाठी केले गेले असले तरी, हे श्राद्ध या स्तोत्राचे पठण करून पितर संतुष्ट करण्यास सक्षम आहे. जिथे पितरांना आनंद देणारे हे स्तोत्र श्राद्धात पाठ केले जाते तिथे पितरांना बारा वर्षे टिकणारे समाधान मिळते. (Pitru Paksha)

ज्या घरामध्ये नेहमी स्तोत्रे लिहिली जातात तिथे श्राद्धाच्या वेळी पितरांची उपस्थिती नक्कीच असते अशी मान्यता आहे. म्हणून श्राद्धाच्या वेळी जे ब्राह्मण भोजन करतात किंवा स्तोत्राचे पठण करतात तिथे हे स्त्रोत ऐकण्यास अवश्य हजर राहावे. त्याचा लाभ तुम्हाला होईल.

डिस्क्लेमर : सदर लेख फक्त सामान्य माहितीसाठी आहे. सकाळ माध्यम समूह अशा कोणत्याही गोष्टींची पुष्टी करत नाही. अधिक तपशीलांसाठी तुम्ही तज्ज्ञांचे मार्गदर्शन घेऊ शकता.