Chandrayaan-3 : चांद्रयान लँडिंग दरम्यान दोन रेकॉर्ड करेल. प्रथम, सॉफ्ट लँडिंग यशस्वी झाल्यास, भारत हा पराक्रम करणारा अमेरिका, रशिया आणि चीननंतर चौथा देश बनेल. दुसरा विक्रम म्हंजे चांद्रयान-3 चंद्रावर अशोकस्तंभ हे राष्ट्रीय चिन्ह बनवेल.
चांद्रयान-3 चे दुसरे आणि अंतिम डिबूस्टिंग ऑपरेशन रविवारी सकाळी 1.50 वाजता पूर्ण झाले. या ऑपरेशननंतर, चंद्रापासून लँडरचे किमान अंतर 25 किमी आणि कमाल अंतर 134 किमी आहे. डीबूस्टिंगमध्ये, स्पेसक्राफ्टचा वेग कमी केला जातो.
इस्रोने एक्स पोस्टमध्ये सांगितले की आता लँडरची अंतर्गत तपासणी केली जाईल आणि लँडिंग साइटवर सूर्योदय होईपर्यंत प्रतीक्षा करेल. 23 ऑगस्ट रोजी संध्याकाळी 5:45 वाजता, लँडरला सर्वात कमी अंतरावर म्हणजेच 25 किमी उंचीवरून सॉफ्ट लँड करण्याचा प्रयत्न केला जाईल.
प्रज्ञान रोव्हर चंद्रावर अशोक स्तंभाची छाप सोडणार आहे
चांद्रयान-1 आणि चांद्रयान-2 मोहिमांचे प्रकल्प संचालक एम. अण्णादुराई यांच्या मते, 23 ऑगस्टच्या संध्याकाळी चांद्रयान-3 च्या सॉफ्ट लँडिंगची शेवटची 15-20 मिनिटे सर्वात गंभीर आहेत. त्यानंतर लँडरला 25 किमी उंचीवरून चंद्राच्या पृष्ठभागावर पोहोचण्यासाठी 15 ते 20 मिनिटे लागतील.यानंतर, सहा चाकी प्रज्ञान रोव्हर विक्रम लँडरमधून रॅम्पमधून बाहेर येईल आणि इस्रोकडून आदेश मिळताच चंद्राच्या पृष्ठभागावर जाईल. या दरम्यान, भारताचे राष्ट्रीय चिन्ह अशोक स्तंभ आणि इस्रोचा लोगो चाकांच्या माध्यमातून चंद्राच्या मातीवर आपली छाप सोडेल.
डीबूस्टिंग कसे पूर्ण केले जाते: चांद्रयानाचे लँडरच्या चार पायांजवळ जोडलेल्या 800 न्यूटन पॉवरच्या 1-1 थ्रस्टरमुळे हे शक्य झाले. दोन टप्प्यांत प्रत्येकी दोन थ्रस्टर वापरण्यात आले.लँडिंगमध्ये किती अडचणी : 25 किमी उंचीवरून लँडिंगची प्रक्रिया सुरू होईल. लँडरचा वेग 1680 मीटर प्रति सेकंदावरून 2 मीटर प्रति सेकंदावर आणावा लागेल.23 ऑगस्ट रोजी लँडिंग का: दोन्ही लँडर-रोव्हर वीज निर्मितीसाठी सौर पॅनेल वापरतील. सध्या चंद्रावर रात्र आहे आणि 23 तारखेला सूर्योदय होणार आहे.
चांद्रयान-3 काय करेल
प्रोपल्शन मॉड्यूल पृथ्वीवरून येणाऱ्या रेडिएशनचा अभ्यास करेल. लँडर-रोव्हर पृष्ठभागावरील पाण्याचा शोध घेण्यासह इतर प्रयोग करणार आहे.
5 ऑगस्टला चंद्राच्या कक्षेत पोहोचले यान
22 दिवसांच्या प्रवासानंतर चांद्रयान 5 ऑगस्ट रोजी संध्याकाळी 7.15 च्या सुमारास चंद्राच्या कक्षेत पोहोचले. मग त्याचा वेग कमी करण्यात आला, जेणेकरून चंद्राच्या गुरुत्वाकर्षणात वाहन पकडता येईल. वेग कमी करण्यासाठी इस्रोच्या शास्त्रज्ञांनी वाहनाचा चेहरा फिरवला आणि 1,835 सेकंद म्हणजे सुमारे अर्धा तास थ्रस्टर उडवले.
चांद्रयानाने घेतली चंद्राची छायाचित्रे
चांद्रयान पहिल्यांदा चंद्राच्या कक्षेत दाखल झाले तेव्हा त्याची कक्षा 164 किमी x 18,074 किमी होती. कक्षेत प्रवेश करताना त्याच्या ऑनबोर्ड कॅमेऱ्यांनी चंद्राची छायाचित्रेही टिपली. इस्रोने त्याचा व्हिडिओ बनवून आपल्या वेबसाईटवर शेअर केला आहे.
चांद्रयान-3 चा आतापर्यंतचा प्रवास...
हे मिशन तीन भागात विभागले जाऊ शकते:
1. पृथ्वीपासून त्याच्या कक्षेपर्यंतचा प्रवास
14 जुलै रोजी चांद्रयान 170 किमी x 36,500 किमीच्या पृथ्वीच्या कक्षेत प्रक्षेपित करण्यात आले.
15 जुलै रोजी प्रथमच कक्षा 41,762 किमी x 173 किमी इतकी वाढवण्यात आली.
17 जुलै रोजी, कक्षा दुसऱ्यांदा 41,603 किमी x 226 किमी इतकी वाढवण्यात आली.
18 जुलै रोजी, कक्षा तिसऱ्यांदा 51,400 किमी x 228 किमी पर्यंत वाढविण्यात आली.
20 जुलै रोजी, कक्षा चौथ्यांदा 71,351 x 233 किमी पर्यंत वाढवण्यात आली.
25 जुलै रोजी, कक्षा 5व्यांदा 1,27,603 किमी x 236 किमी पर्यंत वाढवण्यात आली.
2. पृथ्वीच्या कक्षेतून चंद्राच्या कक्षेपर्यंतचा प्रवास
31 जुलै आणि 1 ऑगस्टच्या रात्री चंद्रयान पृथ्वीच्या कक्षेतून चंद्राच्या दिशेने वळले.
5 ऑगस्ट रोजी चांद्रयान-3 ने चंद्राच्या 164 किमी x 18074 किमीच्या कक्षेत प्रवेश केला.
3. चंद्राच्या कक्षेपासून लँडिंगपर्यंतचा प्रवास
6 ऑगस्ट रोजी, चांद्रयानाची कक्षा प्रथमच 170 किमी x 4313 किमी कमी करण्यात आली.
9 ऑगस्ट रोजी चांद्रयानची कक्षा दुसऱ्यांदा 174 किमी x 1437 किमी इतकी कमी करण्यात आली.
14 ऑगस्ट रोजी चांद्रयानची कक्षा तिसऱ्यांदा 150 किमी x 177 किमी इतकी कमी करण्यात आली.
16 ऑगस्ट रोजी चांद्रयानने 153 किमी X 163 किमीच्या जवळच्या वर्तुळाकार कक्षेत प्रवेश केला.
17 ऑगस्ट रोजी चांद्रयान-3 चे प्रोपल्शन मॉड्यूल लँडर-रोव्हरपासून वेगळे करण्यात आले.
18 ऑगस्ट रोजी, विक्रम लँडर डिबूस्टिंग प्रक्रियेतून 113 x 157 किमीच्या कक्षेत आला.
20 ऑगस्ट रोजी, विक्रम लँडर डिबूस्टिंग प्रक्रियेतून 25 x 134 किमीच्या कक्षेत आला
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.