चंदीगड येथे शेतकरी नेत्यांसोबत केंद्रीय मंत्र्यांच्या सुरू असलेल्या बैठकीत काल (सोमवारी) उशिरापर्यंत कोणत्याही बाजूने निर्णय झाला नाही. आम्ही मंगळवारी दिल्लीला जाणार असल्याचे शेतकरी नेते सर्वनसिंह पंढेर यांनी रात्री बैठकीनंतर सांगितले. ते म्हणाले की, सरकारकडे कोणताही प्रस्ताव नाही, फक्त वेळ घालवायचा आहे. आम्ही सर्वतोपरी प्रयत्न केले पण बैठकीत आमच्या बाजूने कोणताही निर्णय झाला नाही.

बैठकीनंतर केंद्रीय मंत्री अर्जुन मुंडा म्हणाले, “शेतकरी संघटनांशी गंभीर चर्चा झाली. सरकारला नेहमीच चर्चेतून तोडगा काढायचा असतो… आम्ही बहुतांश मुद्द्यांवर एकमत झालो, पण काही मुद्द्यांवर कायमस्वरूपी तोडगा काढण्यासाठी आम्ही समिती स्थापन करायला सांगितली… कोणतीही समस्या संवादातून सोडवली जाऊ शकते यावर आमचा अजूनही विश्वास आहे. आम्हाला आशा आहे की आम्ही पुढील चर्चेतून तोडगा काढू.”

यापूर्वी, एसकेएम नेते जगजित सिंग डल्लेवाल म्हणाले की, एकीकडे ते (केंद्र) आमच्याशी चर्चा करत आहेत आणि दुसरीकडे आमच्या लोकांना ताब्यात घेत आहेत. मग हा संवाद कसा होणार? आम्ही सरकारला आमच्या लोकांना सोडण्यास सांगितले आहे. सरकारने चर्चेसाठी सकारात्मक वातावरण निर्माण करण्याची गरज आहे.

शेतकऱ्यांना रोखण्यासाठी विशेष तयारी

आज(१३ फेब्रुवारी)ला होणारा शेतकऱ्यांचा प्रस्तावित दिल्ली मोर्चा रोखण्यासाठी प्रशासनाने हरियाणा ते नवी दिल्ली विशेष तयारी केली आहे. शेतकऱ्यांच्या या मोर्चाच्या पार्श्वभूमीवर हरियाणामध्ये निमलष्करी दल आणि राज्य पोलिसांच्या एकूण 114 तुकड्या तैनात करण्यात आल्या आहेत. या व्यतिरिक्त हरियाणा पोलीस ड्रोन आणि सीसीटीव्ही कॅमेऱ्यांचा वापर करून नजर ठेवत आहेत.

पंजाबमधून हरियाणाकडे जाणाऱ्या शेतकऱ्यांच्या पार्श्वभूमीवर, हरियाणा सरकारच्या गृह विभागाने नागरी प्रशासन आणि पोलिस अधिकाऱ्यांना सार्वजनिक किंवा खाजगी मालमत्तेचे नुकसान झाल्यास मालमत्ता नुकसान पुनर्प्राप्ती कायदा 2021 मध्ये दिलेल्या नियमांचे पालन करण्याचे निर्देश दिले आहेत. याशिवाय, प्रस्तावित मोर्चा हाणून पाडण्यासाठी अंबाला, जिंद, फतेहाबाद, कुरुक्षेत्र आणि सिरसा येथे अनेक ठिकाणी पंजाबच्या सीमेवर काँक्रीट ब्लॉक, लोखंडी खिळे आणि काटेरी तारांचा वापर करून तटबंदी करण्यात आली आहे. तर काही सीमा बंद ठेवण्यात आल्या आहेत.

पंजाबमधून शेतकरी ट्रॅक्टर ट्रॉली घेऊन पडले बाहेर

एमएसपी कायद्याची मागणी करत केंद्रावर दबाव आणण्यासाठी पंजाबच्या विविध भागातील शेतकरी ट्रॅक्टर-ट्रॉलीसह मोठ्या संख्येने बाहेर पडले आहेत. शेतकऱ्यांच्या मोर्चामुळे व्यापक तणाव आणि “सामाजिक अशांतता” निर्माण होण्याची शक्यता लक्षात घेऊन दिल्ली पोलिसांनी राष्ट्रीय राजधानीत एका महिन्यासाठी कलम 144 लागू केले आहे.

दिल्ली ते हरियाणापर्यंत आंदोलन करणाऱ्या शेतकऱ्यांना रोखण्यासाठी मोठे निर्णय

दिल्ली-हरियाणाला जोडणाऱ्या सिंघू, गाझीपूर आणि टिकरी सीमेवर सुरक्षा कडक करण्यात आली असून वाहतुकीवर निर्बंध लादण्यात आले आहेत. वाहनांना शहरात प्रवेश करण्यापासून रोखण्यासाठी, दिल्लीच्या सीमेवर काँक्रीटचे बॅरीगेट आणि लोखंडी स्पाइक टाकून मजबूत केले आहे.

हरियाणात, अंबाला, जिंद, फतेहाबाद आणि कुरुक्षेत्र येथे अनेक ठिकाणी, काँक्रीटचे अडथळे आणि लोखंडी खिळे, काटेरी तारा लावून पंजाब राज्याच्या सीमा मजबूत केल्या आहेत. हरियाणा सरकारने कलम 144 अंतर्गत 15 जिल्ह्यांमध्ये निर्बंध देखील लागू केले आहेत. या जिल्ह्यांमध्ये पाच किंवा त्यापेक्षा जास्त लोक एकत्र येण्यास बंदी असून कोणत्याही प्रकारची निदर्शने किंवा ट्रॅक्टर-ट्रॉलीसह मोर्चा काढण्यास बंदी आहे.

आंदोलक शेतकऱ्यांना हरियाणा आणि पंजाबमधून नवी दिल्लीत पोहोचू नये म्हणून सोनीपत ते पानिपतला जोडणाऱ्या हल्डाणा सीमेवर आणि जिंद जिल्ह्यातील पंजाबशी दातासिंग सीमेवर कडक सुरक्षा व्यवस्था करण्यात आली आहे. सोनीपत ते दिल्लीला जोडणाऱ्या इतर सहा रस्त्यांवरून वाहतूक वळवण्यात आली आहे.

सोनीपतचे उपायुक्त डॉ. मनोज कुमार यांनी 12 आणि 13 फेब्रुवारी रोजी डिझेल आणि पेट्रोलच्या खुल्या विक्रीवर बंदी घातली आहे. यासोबतच ट्रॅक्टरमध्ये दहा लिटरपेक्षा जास्त डिझेल देण्यावरही बंदी घालण्यात आली असल्याचे त्यांनी सांगितले. सोनीपतहून पंजाबकडे जाणाऱ्या बसेसची वाहतूक बंद करण्यात आली आहे. रोडवेजचे महाव्यवस्थापक राहुल जैन म्हणाले की, परिस्थिती सामान्य होईपर्यंत पंजाब मार्ग बंद ठेवण्याचा निर्णय रोडवेजने घेतला आहे. मात्र आगारातून चंदीगड मार्गावर बस धावणार आहे.

दिल्लीचे पोलिस आयुक्त संजय अरोरा यांनी सोमवारी जारी केलेल्या आदेशात कोणत्याही प्रकारची रॅली किंवा मिरवणूक काढण्यास आणि रस्ते, मार्ग रोखण्यास बंदी घालण्यात आली आहे. दिल्ली पोलिसांच्या आदेशानुसार, ट्रॅक्टर रॅलींना राष्ट्रीय राजधानीच्या सीमा ओलांडण्यास बंदी घालण्यात आली आहे. आंदोलकांना दिल्लीत प्रवेश करण्यापासून रोखण्यासाठी पोलिसांनी हरियाणाच्या सीमेवरील ग्रामीण रस्तेही सील केले आहेत. दिल्ली-रोहटक आणि दिल्ली-बहादूरगड मार्गावर निमलष्करी दलाची मोठी तैनात करण्यात आली आहे.

शेतकऱ्यांच्या आंदोलनाच्या पार्श्वभूमीवर दिल्ली पोलिसांनी वाहतूक नियमावली जारी केली आहे. NH-44 वरून सोनीपत, पानिपत, कर्नाल इत्यादी दिशेने जाणाऱ्या आंतरराज्यीय बसेस ISBT ते मजनून का टिळा सिग्नेचर ब्रिजमार्गे खजुरी चौक मार्गे KMP ते लोणी बॉर्डर आणि खेकरा मार्गे जातील, असे या वाहतूक नियमावली म्हटले आहे.

शेतकऱ्यांच्या आंदोलनाच्या पार्श्वभूमीवर दिल्ली पोलिसांनी ट्रॅफिक ॲडव्हायजरी जारी केली आहे. NH-44 वरून सोनीपत, पानिपत, कर्नाल इत्यादी दिशेने जाणाऱ्या आंतरराज्यीय बसेस ISBT ते मजनून का टिळा सिग्नेचर ब्रिजमार्गे खजुरी चौक मार्गे KMP ते लोणी बॉर्डर आणि खेकरा मार्गे जातील, असे या सल्लागारात म्हटले आहे.

ॲडव्हायझरीमध्ये म्हटले आहे की, गाझीपूर सीमेवरून दिल्लीहून गाझियाबादकडे जाणारी वाहने अक्षरधाम मंदिरासमोरील पुष्टा रोड किंवा पटपरगंज रोड/मदर डेअरी रोड किंवा चौधरी चरणसिंग मार्ग ISBT आनंद विहार आणि गाझियाबादमधील महाराजपूर किंवा अप्सरा सीमेवरून बाहेर पडू शकतात.