सोलापूर : आपल्या दैनंदिन जीवनात आपण अनेक शब्दांशी परिचित असतो, ज्यांचे शॉर्ट फॉर्म आपल्याला माहीत असते परंतु फुल फॉर्मची माहिती नसते. याशिवाय स्पर्धात्मक परीक्षांमध्येही फुल फॉर्मचे प्रश्न वारंवार विचारले जातात. या लेखात असे फुल फॉर्म देण्यात आले आहेत, जे सर्वसामान्यांसाठी तसेच स्पर्धा परीक्षेची तयारी करत असलेल्या विद्यार्थ्यांसाठी उपयुक्त आहेत. 

पॉक्‍सो POCSO (Protection of Children from Sexual Offences) : या कायद्यांतर्गत अल्पवयीन मुलांसह लैंगिक छळ, लैंगिक अत्याचार आणि अश्‍लील चित्रफिती प्रकरणात कारवाई केली जाते. हा कायदा 2012 मध्ये लागू करण्यात आला होता, जेणेकरून मुलांवर होणाऱ्या लैंगिक गुन्ह्यांची चाचणी सुलभ होऊ शकेल आणि दोषींना लवकरच शिक्षा होऊ शकेल. हा कायदा मुला-मुलींना समान संरक्षण प्रदान करतो. 

या कायद्यांतर्गत खटल्यांची सुनावणी विशेष न्यायालयात केली जाते. या कायद्यात 18 वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या मुलांच्या वर्गात समाविष्ट केले आहे. पूर्वी, मुलांविरुद्ध लैंगिक गुन्ह्यांबाबत कोणतेही विशिष्ट नियम आणि कायदा नव्हता. 

एनडीआरएफ NDRF (National Disaster Response Force) : राष्ट्रीय आपत्ती प्रतिसाद बल (एनडीआरएफ) हे आपत्ती व्यवस्थापन अधिनियम अंतर्गत गठित नागरी संरक्षण पोलिस दल आहे. आपत्कालीन परिस्थिती किंवा आपत्तीच्या काळात होणारे त्रास दूर करणे या दलाचे वैशिष्ट्य आहे. या फोर्सला प्रत्येक प्रकारच्या परिस्थितीला सामोरे जाण्यासाठी प्रशिक्षण दिले जाते. हे दल पूर, वादळ, भूकंप आदी नैसर्गिक आपत्तींमध्ये लोकांना मदत करते. 

एनडीआरएफची स्थापना 2006 मध्ये आठ बटालियनबरोबर करण्यात आली. हा एक पॅरामिलिटरी लाइन्स फोर्स आहे आणि त्यात 12 बटालियन आहेत. यात तीन बीएसएफ, दोन सीआरपीएफ, दोन सीआयपीएफ, दोन आयटीबीपी आणि दोन एसएसबीची बटालियन आहे. 

एनसीपीसीआर NCPCR (National Commission for Protection of Child Rights) : राष्ट्रीय बाल हक्क संरक्षण आयोग (एनसीपीसीआर) ची स्थापना 5 मार्च 2007 रोजी झाली. नॅशनल कमिशन फॉर प्रोटेक्‍शन ऑफ चाइल्ड राईट्‌स ऍक्‍ट 2005 अंतर्गत 6 ते 14 वर्षे वयोगटातील मुलांना समानता, मोफत व सक्तीचे शिक्षण, बालमजुरीवर बंदी आदींच्या अधिकारांवर नजर ठेवण्यासाठी या आयोगाची स्थापना केली गेली. 

भारतीय घटनेत तसेच मुलांच्या हक्कांवरील संयुक्त राष्ट्रांच्या अधिवेशन कायद्यानुसार सर्व कायदे, धोरणे, कार्यक्रम आणि प्रशासकीय यंत्रणा बाल हक्कांच्या अनुरूप असल्याचे सुनिश्‍चित करणे हा आयोगाचा उद्देश आहे. या अंतर्गत 18 वर्षांखालील मुलांचे हक्क संरक्षित आहेत. 

आययूसीएन IUCN (International Union for Conservation of Nature) : इंटरनॅशनल युनियन फॉर कॉन्झर्व्हेशन ऑफ नेचर (आययूसीएन) ही एक आंतरराष्ट्रीय संस्था आहे, जी नैसर्गिक संसाधनांच्या संवर्धनास समर्पित आहे. जगातील सर्वात महत्त्वाचे पर्यावरण आणि विकास आव्हानांवर व्यावहारिक तोडगा शोधण्यात मदत करणे हा त्याचा हेतू आहे. हे जगातील सर्वांत धोकादायक प्रजाती दर्शविणाऱ्या विविध संरक्षण संस्थांच्या माहितीवर आधारित "रेड लिस्ट' जारी करते. 

आययूसीएन यादीमध्ये 1 लाख 5 हजार 732 प्रजातींचे आकलन केले गेले आहे, त्यापैकी 28 हजार 338 प्रजाती नष्ट होण्याचा धोका आहे. एकूण मूल्यमापनांपैकी 873 आधीच लुप्त झाली आहेत. 

एसएमए SMA (Spinal Muscular Atrophy) : स्पाइनल मस्क्‍युलर अट्रॉपी (एसएमए) हा एक आजार आहे, ज्यामध्ये शरीरात प्रथिने उत्पादित जीन्स नसतात. यामुळे स्नायू आणि नसा संपतात. मेंदूच्या स्नायूंची क्रिया देखील कमी होऊ लागते. सर्व स्नायू मेंदूतून कार्यरत असल्याने श्वास घेण्यात आणि अन्न चघळण्यातही अडचण येते. एसएमएचे बरेच प्रकार आहेत, परंतु प्रकार एक सर्वांत गंभीर आहे.