Indian Army Entry Options : देशाचा अभिमान मानल्या जाणार्‍या भारतीय सैन्याने 1949 मध्ये म्हणजे, आजच्या दिवशी पहिल्या भारतीय कमांडर-इन-चीफ म्हणून पदभार स्वीकारणाऱ्या सैनिकांचा सन्मान करत आहे. ज्या सैनिकांनी देश आणि नागरिकांच्या सुरक्षिततेसाठी आपले प्राणार्पण केले, त्याच सैनिकांचे बलिदान आठवून सैन्य स्मरण करत आहे. दरम्यान, भारतीय सैन्यात नोकरी मिळवून देशाची सेवा करणे ही अभिमानाची बाब आहे. जर तुम्हाला चांगले करिअर, सैन्यात उच्च स्तरीय जीवनशैली जगण्याची संधी मिळाली, तर सैन्यात भरती झाल्याने आपण देशाची सेवा देखील करू शकता. सैन्यात 17.5 ते 34 वर्षे वयोगटातील तरुणांना नोकर्‍या उपलब्ध आहेत. त्यासाठी भरती सैन्याद्वारे विविध प्रवेशाचे पर्याय निश्चित केले गेले आहेत. चला तर मग, भारतीय सैन्यात नोकरी मिळवण्यासाठीच्या सर्व पर्यायांबद्दल जाणून घेऊया.
भारतातल्या सर्वात मोठ्या बलशाली भारतीय सैन्यात काम करण्याची इच्छा ही प्रत्येक तरूणामध्ये आहे. कारण, त्यात काम करणे केवळ नोकरी नव्हे, तर सन्मान आणि अभिमानाची बाब आहे. सैन्यात काम करताना तुम्हाला प्रतिष्ठा, उत्कृष्ट करिअर, चांगली जीवनशैली, चांगला पगार आणि सुविधा इत्यादी मिळून देशाची सेवा करण्याची संधी मिळते. 1 एप्रिल 1895 रोजी म्हणजेच, 125 वर्ष जुन्या या संस्थेत नोकरी मिळविण्याचे जवळ-जवळ प्रत्येक तरुणांचे स्वप्न आहे. भारतीय सैन्यात नोकरी मिळण्यासाठी कोणते पर्याय उपलब्ध आहेत आणि त्यांच्यासाठी कोणती शैक्षणिक पात्रता व वयोमर्यादा विहित करण्यात आली आहे, याबद्दल आपण जाणून घेऊयात..
भारतीय सैन्यात नोकरी मिळविण्यासाठी 'हे' आहेत पर्याय
भारतीय सैन्यात नोकरी मिळविण्यासाठी, सैन्य भरतीव्दारे युवक विविध भरती गटांनुसार अर्ज करू शकतात आणि निवड झाल्यास देश सेवेत योगदान देऊ शकतात.
सैन्य भरतीद्वारे सैनिक म्हणून प्रारंभी प्रवेश
भारतीय सैन्यात विविध कर्तव्यांसाठी ट्रेड्मन, नर्सिंग सहाय्यक, तांत्रिक लिपीक / स्टोअर कीपर आणि सैनिक किंवा सैनिक भरती करण्यासाठी सैन्य भरती रॅली किंवा आयोजित केली जाते. सैन्यातर्फे देशभरातील विविध ठिकाणी विविध तळांवर भरती मेळावे आयोजित केले जातात. सैन्य भरती पोर्टलवर joinindianarmy.nic.in उमेदवारांना सैन्य भरती रॅली कार्यक्रमाची माहिती मिळू शकते. आठवी / दहावी / बारावी / आयटीआय भरती रॅलीद्वारे भरण्यात येणाऱ्या कॉन्स्टेबल पदांसाठी भरती निश्चित केली आहे. त्यासाठी वयोमर्यादा 17.5 वर्षे ते 23 वर्षापर्यंत आहे.
सैन्यात सार्जंट आणि नायब सुभेदार म्हणून थेट भरती
भारतीय लष्कराकडून हवालदार पदावर सर्व्हेअर ऑटो कार्टो (अभियंता) या पदांसाठी वेळोवेळी भरती केली जाते. 20 + 25 वयोगटातील उमेदवार 10 + 2 आणि त्यानंतर बीए / बीएससी गणित व विज्ञान विषयांसह या पदांसाठी अर्ज करू शकतात.
दरम्यान, हवालदारची (एज्युकेशन) भरती देखील सैन्यामार्फत केली जाते. ज्या उमेदवारांनी बीए / एमएससी / एमसीए किंवा बीए / बीएससी / बीसीए केलेले आहे. शिवाय दहावी आणि बीएससी / बीए / बीसीए (आयटी), बीएड केलेले उमेदवार देखील अर्ज करू शकतात.
त्याचबरोबर कॅन्टरिंग जेसीओ (एएससी) आणि धार्मिक शिक्षक (जेसीओ) च्या भरती देखील सैन्याकडून नायब सुभेदार पदावर घेतल्या जातात. हॉटेल मॅनेजमेंट अँड केटरिंग टेक्नॉलॉजीमधील डिप्लोमा 10 + 2 सह डिप्लोमा असलेले 21 ते 27 वर्षांचे तरुण कॅंटरिंग जेसीओ (एएससी) पदांसाठी अर्ज करू शकतात. त्याच बरोबर, वय 27 व 34 वर्षे वयाचे पदवीधर धार्मिक शिक्षक (जेसीओ) पदांसाठी अर्ज करण्यास पात्र आहेत.
शिपाई, हवालदार आणि नायब सुभेदार म्हणून थेट भरती म्हणून निवडलेले उमेदवार सेवेच्या पदोन्नतीनंतरही सुभेदार मेजर पदावर येऊ शकतात. हे उमेदवारांनी लक्षात घ्यावे. त्यापेक्षा वरच्या पदांसाठी स्वतंत्र सेवेसाठी सैन्य दत्तक पद्धतीचा अवलंब केला जातो..
सैन्यात लेफ्टनंट म्हणून निवड
भारतीय सैन्यात सुभेदार मेजरच्या पदांपेक्षा लेफ्टनंट पदाची भरती केली जाते. लेफ्टनंटवर भरतीसाठी सैन्याने अनेक प्रवेश पर्याय दिले आहेत. त्यात एनसीसी स्पेशल, एसएससी, आयएमए, 10 + 2 टेक्निकल, एनडीए, जेएजी, टीजीसी, यूईएस, टीजीसी (एज्युकेशन) यांचा समावेश आहे. कोणत्याही प्रवेश पर्यायातून लेफ्टनंट पदावर प्रवेश घेतलेल्या उमेदवाराला सेवेच्या दरम्यान पदोन्नती मिळवताना सैन्यात सर्वसाधारण पदावर जाण्याची संधी असते. लेफ्टनंट रँकवर असलेल्या विविध प्रवेश पर्यायांसाठी ठरविलेल्या पात्रतेच्या निकषांवर निवड केली जाते.
एनसीसी स्पेशल (पुरुष आणि महिला) : कोणत्याही मान्यताप्राप्त विद्यापीठाचे ए किंवा बी ग्रेडमधील एनसीसी प्रमाणपत्र 19 वर्षे ते 25 वर्षांपर्यंतचे तरुण अर्ज करण्यास पात्र आहेत.
लघु सेवा आयोग (तांत्रिक-पुरुष व महिला): बीई किंवा बीटेक, बीएआरसी किंवा बीएससी, एमएससी संगणक पदवी अभियांत्रिकी, 19 ते 25 वर्षे वयोगटातील तरुण अर्ज करू शकतात.
शॉर्ट सर्व्हिस कमिशन (नॉन टेक्निकल): 19 ते 25 वर्षे वयोगटातील तरुण ज्यांनी मान्यता प्राप्त विद्यापीठ किंवा संस्थेतून कोणत्याही विषयात बॅचलर पदवी उत्तीर्ण केली आहे.
इंडियन मिलिटरी अॅकॅडमी (नॉन-टेक्निकल) : आयएमएमध्ये नॉन-टेक्निकल पदांसाठी थेट भरती देखील केली जाते, ज्यासाठी 19 ते 24 वर्षांपर्यंतचे उमेदवार अर्ज करण्यास पात्र आहेत.
10 + 2 टेक्निकल (टीईएस) : भारतीय लष्करामध्ये भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र आणि गणित विषयात किमान 70% गुणांसह 10 + 2 उत्तीर्ण तरुणांची तांत्रिक भरती योजना आयोजित केली जाते. यासाठी वयोमर्यादा 16.5 वर्षे ते 19.5 वर्षे आहे.
एनडीए भरतीः भारतीय सैन्य दलात लेफ्टनंट पदावर भरती करण्याचा एक पर्याय म्हणजे, राष्ट्रीय लोक सेवा आयोग (यूपीएससी) ने आयोजित राष्ट्रीय संरक्षण अकादमी (एनडीए) परीक्षा वर्षातून दोनदा आयोगामार्फत घेतली जाते. या परीक्षेस बसण्यासाठी उमेदवारांना भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र आणि गणिताच्या विषयांसह 10 + 2 उत्तीर्ण असणे आवश्यक आहे.
जेएजी (पुरुष व महिला): भारतीय सैन्यात कायदेशीर दलाच्या प्रवेशासाठी जेएजी (पुरुष व महिला) भरती प्रक्रिया घेतली जाते. ज्यासाठी एलएलबी किमान% 55% गुणांसह आणि बार कौन्सिल ऑफ इंडिया किंवा बार काउन्सिलमधून विविध राज्यांमधून नोंदणीकृत असावी. या भरतीसाठी किमान वयोमर्यादा 21 वर्षे व जास्तीत-जास्त 27 वर्षे आहे.
टीजीसी: सैन्य दलात भरतीसाठी तांत्रिक पदवी अभ्यासक्रम आयोजित केला जातो. यासाठी विहित किमान पात्रता बीई किंवा बीटेक किंवा बीईएआरसी किंवा एमएससी संगणक अभियांत्रिकी आहे. तसेच उमेदवाराचे वय 19 ते 27 वर्षांदरम्यान असले पाहिजे.
यूईएस: अभियांत्रिकी पदवी अभ्यासक्रमाच्या अंतिम वर्षाच्या पहिल्या वर्षांत शिकणारे तरुण सैन्यात युएस भरतीसाठी अर्ज करण्यास पात्र आहेत. तसेच, यूईएसच्या उमेदवाराचे वय 19 ते 24 वर्षे दरम्यान असणे आवश्यक आहे.
टीजीसी (शिक्षण): लष्कराच्या एज्युकेशन कोर्प्समधील वरिष्ठ रँकवर भरतीसाठी सैन्यात टीजीसी (एज्युकेशन) प्रक्रिया केली जाते. यासाठी प्रथम किंवा द्वितीय श्रेणीत एमए किंवा एमएससी पदवी उत्तीर्ण झालेल्या 23 वर्षे ते 27 वर्षांपर्यंतचे तरुण अर्ज करू शकतात.
सीडीएसः एनडीए प्रमाणेच, केंद्रीय लोकसेवा आयोग (यूपीएससी) द्वारा आयोजित संयुक्त संरक्षण सेवा (सीडीएस) परीक्षा देखील एक पर्याय आहे. या परीक्षेस बसण्यासाठी उमेदवारांनी पदवीधर होणे आवश्यक आहे. तसेच उमेदवाराचे वय 20 वर्षे ते 24 वर्षे असावे.
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.