मुंबई : पंतप्रधान नरेंद्र मोदी 21 ते 24 जून या कालावधीत अमेरिकेच्या दौऱ्यावर जात असून, पंतप्रधानांचा हा दौरा खूप खास असणार आहे. व्हाईट हाऊसमध्ये पोहोचल्यावर पंतप्रधान मोदींना 21 तोफांची सलामी देण्यात येणार असल्याची ही पहिलीच वेळ आहे. याशिवाय राष्ट्राध्यक्ष जो बिडेन आणि स्वत: फर्स्ट लेडी बिडेन यांच्या वतीने पंतप्रधान मोदींच्या सन्मानार्थ राज्य मेजवानीचे आयोजन केले जाईल . पंतप्रधान येथे अमेरिकन काँग्रेसला संबोधित करणार आहेत. (PM Modi America Visit America will give 21 gun salute to Modi for the first\ time )

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी 2014 पासून आतापर्यंत 7 वेळा अमेरिकेला गेले आहेत, मात्र यावेळी त्यांना पहिल्यांदाच अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष जो बिडेन यांनी खास निमंत्रित केले आहे. याआधी पीएम मोदी द्विपक्षीय संबंध मजबूत करण्यासाठी किंवा कोणत्याही शिखर परिषदेत सहभागी होण्यासाठी अमेरिकेला गेले आहेत. राज्य भेट म्हणजे काय आणि इतर भेटींपेक्षा ती कशी वेगळी आहे हे आज समजून घेऊ.

राज्य भेट काय आहे

जेव्हा एखाद्या देशाच्या प्रमुखाने दुसर्‍या देशाला किंवा देशाच्या प्रमुखाने आपल्या देशात येण्याचे औपचारिक निमंत्रण दिलेले असते, तेव्हा त्याला राज्य भेट असे म्हणतात, अमेरिकेचे अध्यक्ष जो बिडेन आणि फर्स्ट लेडी जिल बिडेन यांनी स्वतः पंतप्रधान मोदींच्या प्रस्तावित भेटीसाठी आमंत्रित केले होते. अमेरिकेच्या दृष्टीकोनातून फार कमी देशांना किंवा त्यांच्या प्रमुखांना राज्यभेटीसाठी आमंत्रित करण्यात आले आहे. अमेरिकेतून राज्यभेटीचे आमंत्रण केवळ खास सहकारी किंवा अगदी जवळच्या मित्रांकडूनच मिळते.

यजमान देश प्रवास खर्च उचलतो

अमेरिकेत जेव्हा एखाद्या राष्ट्रप्रमुखाला राज्यभेटीसाठी आमंत्रित केले जाते तेव्हा सहा महिने आधीच तयारी सुरू केली जाते. विशेष म्हणजे अमेरिकेच्या राष्ट्राध्यक्षांना त्यांच्या कार्यकाळात केवळ एकदाच एखाद्या देशाला किंवा राष्ट्राध्यक्षांना राज्य भेटीसाठी आमंत्रित करता येते. राज्यभेटीमध्ये पाहुण्यांचे स्वागत अतिशय भव्यपणे केले जाते, विशेष म्हणजे या संपूर्ण भेटीचा खर्च यजमान देश उचलतो.

काय आहे पीएम मोदींचा कार्यक्रम

मोदी 21 जूनला संध्याकाळी अमेरिकेला पोहोचतील, तिथे विमानतळावर त्यांचे भव्य स्वागत करण्यात येईल. 22 जून रोजी ते व्हाईट हाऊसमध्ये जातील, तेथे त्यांना 21 तोफांची सलामी दिली जाईल. याशिवाय अनेक स्वागत कार्यक्रमही आयोजित केले जाणार आहेत.

पंतप्रधान मोदी आणि राष्ट्राध्यक्ष जो बिडेन यांच्यात औपचारिक चर्चाही होणार आहे. संध्याकाळी राज्य मेजवानीचे आयोजन केले जाईल. याशिवाय दोन्ही देशांदरम्यान राज्य भेटवस्तूंची देवाणघेवाणही होणार आहे.

राष्ट्राध्यक्ष जो बिडेन आणि फर्स्ट लेडी जिल बिडेन यांचे पाहुणे म्हणून पंतप्रधान मोदी राष्ट्रपतींचे अतिथीगृह असलेल्या ब्लेअर हाऊसमध्ये मुक्काम करतील. राज्य दौऱ्यात पंतप्रधान मोदी अमेरिकन काँग्रेसलाही संबोधित करणार आहेत. अमेरिकन काँग्रेसला दोनदा संबोधित करणारे ते पहिले भारतीय पंतप्रधान असतील.

आतापर्यंत भारताला तीनवेळा राज्य दौऱ्याचे निमंत्रण मिळाले आहे

अमेरिकेचा राज्य दौरा विशेष आहे, याचा अंदाज यावरून लावता येतो की, भारत-अमेरिकन संबंधांमध्ये भारताला पंतप्रधान मोदींपूर्वी केवळ दोनदाच राज्यभेटीचे निमंत्रण मिळाले आहे. पंतप्रधान मोदींच्या आधी तत्कालीन पंतप्रधान डॉ. मनमोहन सिंग 2009 मध्ये भारतातून अमेरिकेच्या राज्य दौऱ्यावर गेले होते. यापूर्वी 1963 मध्ये माजी राष्ट्रपती डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांनी अमेरिकेचा पहिला राज्य दौरा केला होता. त्यावर अमेरिकेचे अध्यक्ष जॉन एफ केनेडी होते.

बिडेन यांच्या कार्यकाळातील हा तिसरा राज्य दौरा आहे

अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष जो बिडेन यांच्या कार्यकाळातील हा तिसरा राज्य दौरा असेल. यापूर्वी केवळ फ्रान्सचे राष्ट्राध्यक्ष इमॅन्युएल मॅक्रॉन आणि दक्षिण कोरियाचे राष्ट्राध्यक्ष यून सुक येओल हेच अमेरिकेच्या राज्य दौऱ्यावर गेले होते.