Saliva Based Pregnancy Test : साधारण 2016 सालची गोष्ट आहे. इस्रायलची राजधानी जेरुसलेम येथे असलेल्या हिब्रू विद्यापीठाच्या प्राध्यापकांनी मिळून एक स्टार्टअप सुरू केला. त्याला सॅलिग्नोस्टिक्स नाव दिलं. या प्राध्यापकांनी ठरवलं की ते निदान पद्धती सुलभ करण्यावर काम करतील. त्यांनी आपलं संपूर्ण लक्ष लाळेवर केंद्रित केल आणि त्यातून उपाय शोधण्याचा प्रयत्न केला.

सुमारे सहा वर्षांच्या अथक परिश्रमानंतर आणि अनेक कोटी रुपयांच्या गुंतवणुकीनंतर 2022 मध्ये त्यांना एक यश मिळालं. जेव्हा ते असा एक किट विकसित करण्यात यशस्वी झाले ज्याद्वारे कोणत्याही महिलेला लाळेच्या माध्यमातून सहज कळू शकते की ती गर्भवती आहे की नाही?

300 महिलांवर चाचणी

सुरुवातीला कंपनीने तीनशे महिलांवर ही चाचणी केली, ज्यात गर्भवती महिला आणि गर्भवती नसलेल्या महिला होत्या. हा प्रयोग यशस्वी झाल्यानंतर कंपनीने तो इस्रायलच्या बाजारपेठेत उपलब्ध करून दिला.

आत्तापर्यंत जे काही किट बाजारात उपलब्ध आहेत, तेही सोपे आहेत पण तपासाचे माध्यम म्हणजे लघवी. प्रयोगशाळेत, गर्भधारणा चाचणी देखील रक्ताद्वारे केली जाते. आत्तापर्यंत उपलब्ध असलेल्या दोन्ही माध्यमांमध्ये, कोणत्याही महिलेला प्रयोगशाळा किंवा सुरक्षित ठिकाणाची गरज असते, जिथे ती लघवी चेक करू शकते. लघवी तपासणीसाठी सकाळची वेळ योग्य असल्याचे वैद्यकीय शास्त्राने सांगितले आहे.

पण, आता इस्रायलने तयार केलेले किट बाजारात फिरतानाही चाचणी करण्यास सक्षम आहे. कोणत्याही स्त्रीला ते काही सेकंदांसाठी तोंडात ठेवावे लागते. नंतर ते बाहेर काढून एका नळीत ठेवावे लागते.

या चाचणीनंतर काही मिनिटांतच महिला गर्भवती आहे की नाही हे सहज कळू शकते. सॅलिस्टिक नावाने हे बाजारात दाखल करण्यात आले आहे. हे कोविड-19 चाचणी किटपासून प्रेरित आहे.

सेलिग्निस्टिक्स कंपनीला ते संपूर्ण जगापर्यंत पोहोचवायचे आहे. इस्रायलनंतर दोन दिवसांपूर्वी ब्रिटन आणि आयर्लंडमध्ये विक्रीसाठी उपलब्ध करण्यात आले आहे. जगातील इतर देशांमध्येही या किटची उपलब्धता सुनिश्चित करण्यासाठी कंपनी प्रयत्नशील आहे.

मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, कंपनीने अमेरिकन मार्केटसाठी एफडीएकडे परवानगी मागितली आहे. परवानगी मिळताच ते तेथेही उपलब्ध करून दिले जाईल. भारतासह आशियाई देशांमध्ये हे किट लवकरच उपलब्ध होईल, अशी अपेक्षा आहे.

भारतात दोन प्रकारच्या गर्भधारणा चाचणी होतात

स्ट्रिप प्रेग्नन्सी किट

हे बाजारात सहज उपलब्ध आहे. त्याचा वापरही खूप सोपा आहे. एका कंटेनरमध्ये लघवी घेऊन त्यातील काही थेंब पट्टीवर ठेवावे लागतात. एका मिनिटात ही किट स्त्री गर्भवती आहे की नाही हे सांगते. सकाळच्या लघवीसह चाचणी करणे चांगले आहे असा सल्ला दिला जातो. त्याचे परिणाम अचूक आहेत. हे किट 99 टक्के अचूक निकाल देते. यासाठी कोणत्याही प्रयोगशाळेत जाण्याची गरज नाही. ही चाचणी घरी सहज शक्य आहे.

कप प्रेग्नन्सी टेस्ट किट

यासाठीही सकाळी लघवी कपात घ्यावी लागते. हा कप किटसह येतो. त्यानंतर किटसोबत असलेली पट्टी लघवीमध्ये टाकायची आहे. त्याचे परिणामही एका मिनिटात समोर येतात. या चाचणीसाठी देखील महिलेला कोणत्याही पॅथॉलॉजीकडे जाण्याची गरज नाही. चाचणी घरी सहज शक्य आहे.

वेगवेगळ्या कंपन्यांनी भारतीय बाजारपेठेत वेगवेगळ्या नावांनी दोन्ही प्रकारचे किट लाँच केले आहेत, जे मेडिकल स्टोअर्सवर सहज उपलब्ध आहेत.