Yoga For Breathing: व्यस्त जीवनशैली, वाढते प्रदूषण आणि अनियमित जेवण या तीन कारणांमुळे आपले आरोग्य सतत बिघडते आहे. त्यात आपल्याला स्वतःच्या तब्बेतीकडे लक्ष देयला पण वेळ नाहीये.

आपला श्वास ही एक शक्ती आहे ज्यावर आपले जीवन अवलंबून आहे. असे बरेच श्वासोच्छवासाचे व्यायाम आहेत ज्यांचे लोक अनुसरण करत आहेत कारण फुफ्फुसांना चांगले बनवणारी योगासने अधिक प्रभावी आहेत.

दररोज योगा केल्याने तुमचे मन आणि तुमचे शरीर मजबूत होण्यास मदत होते. काही योगासने फुफ्फुसाची क्षमता वाढवतात आणि श्वासोच्छवास सुधारतात. अनेकदा चार पावलं चाललो की आपल्याला दमायला होतं याच साठी हे काही खूप सोप्पे व्यायाम

1. भुजंगासन (cobra pose)

भुजंगासन म्हणून ओळखले जाणारे कोब्रा पोझ फुफ्फुसांचे आरोग्य वाढवण्यास आणि फुफ्फुसांना ताणण्यास मदत करते. त्याशिवाय मन शांत होण्यास मदत होते आणि मानसिक शांती मिळते.

ते कसे करावे:

• जमिनीवर तोंड करून झोपा.

• तुमचे दोन्ही हात खांद्याच्या पातळीवर ठेवा.

• तुमच्या तळहाताच्या साहाय्याने तुमचे शरीर धडावरून उचला.

• यामुळे तुमच्या पाठीचे स्नायू ताणले पाहिजेत.

• आता आपले हात सरळ करा आणि छताकडे पहा.

• ही स्थिती सुमारे 20 सेकंद धरून ठेवा आणि नंतर हळूहळू सुरुवातीच्या स्थितीकडे परत या.

2. मत्स्यासन (Fish Pose)

फिश पोझ हा फुफ्फुस आणि हृदयासाठी योग आहे. या योगासनामुळे ऑक्सिजनचे प्रमाण वाढण्यास आणि रक्ताभिसरण वाढण्यास मदत होते. हे अनेक श्वसन विकारांना दूर ठेवते आणि फुफ्फुस आणि हृदयाच्या कार्यास प्रोत्साहन देते.

ते कसे करावे:

• आपल्या पाठीवर झोपा आणि हात आपल्या पाठीच्या खालच्या खाली ठेवा.

• शरीराचा वरचा भाग उचला आणि दीर्घ श्वास घ्या.

• तुमची पाठ कमान ठेवताना तुमचे डोके जमिनीवर ठेवा.

• संतुलन राखण्यासाठी कोपर वापरा.

• खोलवर श्वास घेऊन आणि बाहेर टाकून छाती उघडा.

• जोपर्यंत शक्य असेल तितके या स्थितीत रहा.

3. धनुरासन (Dhanurasana)

फुफ्फुसांच्या स्वच्छतेसाठी धनुरासन हा एक उत्तम व्यायाम आहे. हे अनुसरण करणे देखील सोपे आहे आणि कधीही केले जाऊ शकते. तुम्ही नवशिक्या असाल तर, हे योग आसन तुमचा प्रवास सुरू करण्याचा एक उत्तम मार्ग आहे.

ते कसे करावे:

• प्रथम तुम्हाला जमिनीकडे तोंड करून झोपावे लागेल.

• आता शरीराचा वरचा भाग उचला पण पोटाला जमिनीला स्पर्श करू द्या.

• आपले गुडघे वाकवा आणि आपले घोटे आपल्या हातांनी धरा.

• घट्ट पकड बनवा आणि शक्य तितके आपले हात आणि पाय उचला.

• थोडा वेळ होल्ड करुन ठेवा आणि नंतर पुन्हा करा.

4. सुखासन (Sukhasana or cross-legged sitting pose)

सुखासन योग हा तुमच्या रक्तप्रवाहाला चालना देण्यासाठी आणि फुफ्फुसाच्या कार्याला चालना देण्यासाठी एक उत्तम सराव आहे. हे फुफ्फुसाचे स्नायू मजबूत करते आणि एकाग्रता वाढवण्यास देखील मदत करते.

ते कसे करावे:

• ध्यानाच्या स्थितीत बसा.

• पाठीमागून उजव्या हाताच्या मदतीने तुमचे डावे मनगट धरा.

• आपले खांदे मागे ताणून श्वास घ्या.

• आता पुढे वाकताना श्वास सोडा आणि उजव्या गुडघ्याने तुमच्या डोक्याला स्पर्श करा.

• पुन्हा इनहेल करा आणि सुरुवातीच्या स्थितीकडे परत या.

5. अर्ध मत्स्येंद्रासन (Half spinal twist)

अर्ध मत्स्येंद्रासन हे एक शक्तिशाली योगासन आहे आणि फुफ्फुसांसाठी सर्वोत्तम योग व्यायामांपैकी एक आहे. हे छाती उघडते आणि फुफ्फुसांमध्ये ऑक्सिजनचा पुरवठा वाढवते. इतकंच नाही तर पाठीच्या वेदना आणि तणाव कमी होण्यास मदत होते आणि पाठीच्या स्नायूंना आराम मिळतो.

ते कसे करावे:

• पाय ताणून आणि पाय एकत्र करून बसा.

• आपला उजवा पाय वाकवा आणि नंतर आपला डावा पाय आपल्या उजव्या गुडघ्याच्या कोपर्यात गेला पाहिजे.

• आता तुमचा डावा हात मागे घ्या. तुमचा उजवा हात पसरवा आणि उजवा पाय धरताना कोपर वापरून गुडघ्यावर दाब द्या.

• आपला डावा हात गुडघ्यावर ठेवा आणि आपल्या डाव्या खांद्यावर मागे पहा.

• तुमची पाठ सरळ असावी आणि नंतर तुम्ही काही सेकंद पोझ धरून ठेवा.

6. त्रिकोनासन (Trikonasana)

त्रिकोनासन छातीच्या पोकळीचा विस्तार करण्यास मदत करते. फुफ्फुसातून आणि शरीरातील सर्व विषारी द्रव्ये सुरळीत चालण्यासाठी ते बाहेर टाकते.

ते कसे करावे:

सरळ उभे रहा आणि नंतर आपला उजवा पाय 90 अंशांवर ठेवा.

आता डावा पाय 15 अंशांवर ठेवा आणि शरीराचे वजन दोन्ही पायांवर ठेवा.

आपले शरीर उजवीकडे वाकवा आणि नंतर आपला डावा हात हवेत उचला.

तुमच्या उजव्या हाताने जमिनीला पूर्णपणे स्पर्श करा.

तुमची छाती पसरलेली आणि श्रोणि रुंद उघडी ठेवा.

लक्ष केंद्रित करा आणि शरीर संतुलित ठेवा आणि नंतर सुरुवातीच्या स्थितीत या.

आता डाव्या पायाचा वापर करून त्याच व्यायामाची पुनरावृत्ती करा.