अकोला : प्राण म्हणजे 'जीवन शक्ती' आणि आयमा म्हणजे 'त्यावर कार्य करणे'. प्राण हा शरीरातील चैतन्याचा स्रोत आहे आणि त्या जीवनशक्तीसाठी सर्वात महत्त्वाचे कार्य म्हणजे श्वास. जर आपण योग्यरित्या श्वास घेतला तर असा विश्वास आहे की आपण शरीरात उपस्थित असलेल्या विषारी पदार्थांचा नाश करू शकतो. कायाकल्प आणि सेल पुनरुत्पादनासाठी आपल्याला ऑक्सिजनची आवश्यकता असते आणि शरीरात ऑक्सिजन येऊ देण्याचा श्वास हा सर्वात वेगवान मार्ग आहे.

म्हणूनच प्राणायाम किंवा श्वासोच्छ्वास करण्याचे व्यायाम प्राचीन काळी खूप लोकप्रिय होते. या व्यायामामुळे केवळ श्वासोच्छवास व श्वासोच्छ्वास संबंधित कामांची बचत होते आणि ती सुधारतेच, परंतु शरीराची इतर महत्त्वपूर्ण कार्ये देखील सुधारित करतात. आपण या श्वासाच्या व्यायामाने आपल्या शरीरास विषारी पदार्थांपासून मुक्त कसे करू शकता आणि आपल्या प्रतिकारशक्तीस कसे बळकट करू शकता हे जाणून घेऊ या

महत्त्वाची बातमी - आई मला खेळायला जायचं, जाऊ दे न वं..! मुलं हट्ट करत असतील तर निवडा 'हे' पर्याय

प्राणायामचे फायदे

प्राणायाम रोगप्रतिकारक शक्तीची कार्यप्रणाली सुधारित करण्यासाठी आणि रोगप्रतिकार शक्ती वाढविण्यासाठी ओळखला जातो.हे आपल्या शरीराच्या एकूण आरोग्यावर कार्य करते आणि आपल्या प्रणालीतील पेशी, ऊती आणि ग्रंथींना बळकट करते. हृदयातील अडथळे दूर करण्यात मदत करते आणि हृदयातील गंभीर समस्या दूर करते. मज्जातंतू आणि आपल्या मेंदूतून कोणत्याही तणाव, चिंता आणि नैराश्यातून मुक्त करते.त्यामुळे शरीरात ऑक्सिजन आणि रक्त प्रवाह सुधारतो.

श्वास घेण्याची तंत्रे

हा व्यायाम विशेषत: ब्रोन्कियल अडथळे दूर करण्यात आणि रोग प्रतिकारशक्ती सुधारण्यास मदत करण्यासाठी चांगला आहे. याव्यतिरिक्त, ते वक्षस्थळाच्या स्नायूंच्या गटात रक्त पंप करते, स्नायू आणि कमरेसंबंधी रीढ़ प्रदेशात तणाव कमी करते. आपले हात आणि गुडघा मजल्यावर ठेवून सुरुवात करा. मग श्वास घेताना, आपल्या छातीचा पुढील भाग पुढे सरकवा, आपला घसा (घशात खळ कसा काढायचा) वरच्या बाजूस खेचा आणि आपल्या खांद्या जवळ आणि आपल्या मणक्याचे मध्यम क्षेत्र खाली ठेवा. आता आपल्या खालच्या घशाला स्पर्श करताना, आपल्या हनुवटीने घसा मागे खेचा. रीढ़ वरच्या बाजूस हलवून आपली छाती संकलित करा आणि आपल्या खांद्यावर मागे खेचा. हा व्यायाम अत्यंत मुक्त शरीरावर केला पाहिजे, ज्यामुळे प्रतिकारशक्ती निर्माण करण्यासाठी दररोज सुमारे 5 मिनिटे सतत वर आणि खाली वक्र तयार होतो.

कपालभाती प्राणायाम

कपालभाति प्राणायाम प्रणाली डिटॉक्सिफाई आणि रोग प्रतिकारशक्ती वाढविण्यासाठी ओळखले जातात: मणक्यांसह सरळ बसून आणि आपल्या गुडघ्यावर आपले हात ठेवून प्रारंभ करा. नंतर आपल्या ओटीपोटातील स्नायू संकुचित करून आपल्या मणक्याच्या दिशेने आतून ओढा आणि ऑक्सिजन आणि श्वास सोडा. नंतर अधिक परिणामांसाठी दररोज 15-20 वेळा आराम करा आणि पुन्हा करा.

अधिक वाचा - ‘कोरोना नाहीच, मला कोरोना होणार नाही’ हा भ्रम चुकीचा; पोस्टकोविड परिणामांची वेळीच काळजी घ्या 

भस्त्रिका प्राणायाम

भस्त्रिका प्राणायाम श्वास व्यायाम करण्यासाठी, आपण पद्मासन किंवा कमळाच्या स्थितीत सपाट पृष्ठभागावर आरामात बसून सुरुवात करावी. आता, आपल्या फुफ्फुसांना आपल्या दोन्ही नाकपुड्यांमधून श्वासोच्छवासाने भरा,  आपले तोंड बंद ठेवून, नंतर, आपल्या तोंडाने प्राप्त होणाऱ्या आवाजाने श्वास बाहेर टाकण्यास सुरुवात करा. हे करण्यासाठी,  प्रत्येक वेळी आपण हे करता तेव्हा एक दीर्घ श्वास घ्या आणि नंतर संपूर्ण श्वास घ्या. आपल्या रोगप्रतिकारक शक्तीस चालना देण्यासाठी प्रत्येक वेळी किमान 10 मिनिटांसाठी दिवसातून दोनदा हा व्यायाम करा. हे आपल्याला निरोगी ठेवते आणि सर्दी, खोकला आणि कोणत्याही प्रकारच्या फ्लूपासून प्रभावीपणे मुक्त होते. हे घश्याशी संबंधित परिस्थिती सुधारण्यास देखील मदत करू शकते.