World Happiness Report 2022 नुसार, फिनलॅन्ड हा सलग पाचव्या वर्षी जगातील सर्वात आनंदी देश ठरला आहे.

फोटोग्राफी

Happiest Zone ठरलेल्या फिनलॅन्डमध्ये लोक इतके खूश कसे?

सकाळ डिजिटल टीम

Updated:26th Mar, 2022 at 8:00 AM

'फिनलंडमध्ये जन्म घेणे म्हणजे जॅकपॉट जिंकण्यासारखे आहे'... ही म्हण जगातील सर्वात आनंदी देश असलेल्या फिनलॅन्डमध्ये खूप लोकप्रिय आहे. जगातील कोणता देश कोणत्या स्थितीत आहे त्यावरून तेथील लोकांच्या जीवनात किती समृद्धी आहे हे ठरते. या वर्षीच्या World Happiness Report 2022 नुसार, फिनलॅन्ड हा सलग पाचव्या वर्षी जगातील सर्वात आनंदी देश ठरला आहे. तर 146 देशांच्या यादीत अफगाणिस्तान सर्वात मागे आहे. आनंदी देशांच्या या यादीत अमेरिका 16 व्या क्रमांकावर आहे. मात्र, या यादीत भारत पाकिस्तान आणि बांगलादेशच्याही मागे आहे

या वर्षीच्या वर्ल्ड हॅपीनेस रिपोर्टनुसार, पाकिस्तान १२१ व्या क्रमांकावर आहे. तर भारत १३६ व्या क्रमांकावर आहे. या यादीत बांगलादेश ९४व्या तर शेजारचा चीन ७२व्या क्रमांकावर आहे. सर्वात कमी समृद्ध देश आहेत. अफगाणिस्तान १४६वे, लेबनॉन १४५वे, झिम्बाब्वे १४४वे, रवांडा १४३वे, बोत्सवाना १४२वे आणि लेसोथो १४१व्या क्रमांकावर आहे.

जगातील सर्वात Happiest Zone कोणते आहे? World Happiness Index पूर्व युरोप म्हणजेच स्कॅन्डिनेव्हिया प्रदेश आणि नॉर्डिक प्रदेशातील देशांना समृद्धीच्या बाबतीत पहिल्या १० देशांमध्ये सर्वाधिक स्थान मिळाले आहे. फिनलंडने या क्षेत्रात अव्वल स्थान पटकावले आहे, तर डेन्मार्क दुसऱ्या क्रमांकावर आहे. त्यानंतर आइसलँड, स्वित्झर्लंड, नेदरलँड, नॉर्वे आणि लक्झेंबर्ग यांचा क्रमांक लागतो. आता जगभरातील लोकांना हे जाणून घ्यायचे आहे की स्कॅन्डिनेव्हियन देशांच्या व्यवस्थेत अशी कोणती खास गोष्ट आहे जी लोकांच्या जीवनातील आनंद वाढवतो. दैनंदिन समस्यांशी झुंज देत असलेल्या भारत, बांगलादेश, पाकिस्तान यांसारख्या मध्यम आणि कमी उत्पन्न असलेल्या लोकांमध्ये आणि समाजांपेक्षा काय वेगळे आहे जे. या देशांतील लोकांच्या जीवनात जे त्यांचे जीवनमान पातळी वेगळी ठरवते आणि तेथील लोकांच्या आयुर्मानाची Life expectancyपरिस्थिती सुधारते.

येथील हवामानही कमी प्रसन्न नाही (The atmosphere here is no less pleasant) फिनलॅन्ड हा पूर्व युरोपचा एक भाग आहे जेथे हवामान अतिशय थंड आहे, जेथे आर्क्टिक सर्कलमध्ये असल्याने हिवाळा सहा महिने टिकतो. या देशातील अनेक भागात सहा महिने रात्रीचा मुक्काम असतो.फिनलॅन्डचे लोक आपली नैसर्गिक परिस्थिती वेगळी असूनही आनंदाने जगायला शिकले आहेत. पाऊस, बर्फ आणि कडाक्याच्या थंडीतही इथले लोक जीवनाचा पुरेपूर आनंद घेतात.

बर्फवृष्टीमध्येही, जॉगिंग, सायकलिंग, सायकल चालवणे येथील लोकांमध्ये खूप लोकप्रिय आहे. वर्षाच्या उष्ण महिन्यांत, इथल्या लोकांना मैदानी सॉना, सायकलिंग, कयाकिंग, हायकिंग, कॅम्पिंग यांसारख्या आउटडोर अॅक्टिविटींची आवड दिसते. बर्फाच्छादित सुंदर पर्वत, घनदाट आणि सुंदर जंगले आणि पर्यटनस्थळे, प्रदूषणमुक्त वातावरण यामुळे लोकांच्या जीवनात एक वेगळाच ताजेपणा येतो.

नक्की काय वेगळं आहे या लोकांच्या आयुष्यात ? (What's Difference in Finland people Which makes Happy) जगातील बहुतांश गरीब आणि मध्यम उत्पन्न असलेल्या देशांमधील लोकांसाठी सर्वात मोठी समस्या महागडे शिक्षण, महागडे उपचार, महागडी वाहतूक साधने आणि दैनंदिन महागड्या खाद्यपदार्थांची सोय या आहेत. पण फिनलॅन्डसारख्या स्कॅन्डिनेव्हियन-नॉर्डिक देशांमध्ये ही व्यवस्था अगदी वेगळी आहे. इथे शिक्षण, आरोग्यसेवा यासारख्या गोष्टी सरकारकडून लोकांसाठी पूर्णपणे मोफत आहेत किंवा अगदी कमी किमतीत दिल्या जातात. तसेच उत्तम सुरक्षा व्यवस्था, उत्तम पोलीस यंत्रणा, मानवी हक्कांचे उत्तम निरीक्षण, उच्च उत्पन्न पातळी, कमी भ्रष्टाचार या गोष्टी कडक कायदे आणि मजबूत व्यवस्थेने सुनिश्चित केल्या जातात ज्यामुळे सर्वसामान्यांचे जीवन सुसह्य होते. फिनलॅडच्या 90% पेक्षा जास्त लोकसंख्येचे जीवन सर्व बाबतीत संतुलित मानले जाते. कोणत्याही समाजासाठी ही परिस्थिती अधिक चांगली आहे असे म्हणता येईल.

सरकार काय करते? (What the government does in Finland) आपल्याकडे अनेकदा माता-बाल संगोपनाच्या घोषणा आणि योजना ऐकतो. परंतु स्कॅन्डिनेव्हियन देशांमध्ये ही व्यवस्था अगदी वेगळी आहे. फिनलॅन्डमध्ये जी महिलेला आई होते तिला सरकारकडून भेट म्हणून 'न्यू बेबी बॉक्स' मिळतो. 63 उत्पादने आहेत जी एका वर्षासाठी मुलासाठी वापरली जाऊ शकतात. या गिफ्ट बॉक्सबद्दल लोक म्हणतात की,'' पहिल्या दोन-तीन महिन्यांसाठी तुम्हाला तुमच्या बाळासाठी डायपरशिवाय काहीही खरेदी करण्याची गरज नाही.''

इतकेच नाही तर फिनलॅन्ड आणि इतर नॉर्डिक देशांमध्ये प्रसूतीच्या वेळी 10 महिन्यांची पालक रजा उपलब्ध आहे. पुरुषांना वडील झाल्यावर 9 आठवड्यांची पितृत्व रजा(Paternity Leave) मिळते. एवढेच नव्हे तर मुलाच्या जन्मानंतर, दोन्ही पालकांना पहिल्या तीन आठवड्यांची रजा सक्तीने मिळते, तर त्यानंतरही, दोन्ही पालकांपैकी एकाला मूल 9 महिन्यांचे होईपर्यंत रजा मिळण्याची हमी असते. मुलं तीन वर्षांचे होईपर्यंत, पालकांना त्यांची नोकरी न गमावता घरी राहण्याच्या सुविधेचा लाभ घेण्याचा पर्याय उपलब्ध आहे. हे सर्व तेथील सामाजिक सुरक्षा व्यवस्थेचा (Social Security System) भाग आहे.

उत्तम सामाजिक सुरक्षेमुळे जीवन राहते तणावमुक्त (Strong social security measures give tension free life) जे बेरोजगार आहेत किंवा चांगली नोकरी करत नाहीत त्यांच्यासाठीही सरकारने चांगली यंत्रणा तयार केली आहे. डेन्मार्कमध्ये नोकरी नसल्यास, सरकार दरमहा 2000 डॉलर्सपर्यंत स्टायपेंड देते. याशिवाय, सरकार फिनलॅन्ड आणि डेन्मार्कमधील प्रत्येक नागरिकाला मोफत शिक्षण आणि मोफत आरोग्यसेवा पुरवते. आता कल्पना करा की, तिथले लोक मुलांच्या शिक्षणाचा आणि वैद्यकीय खर्चातून पूर्णपणे मुक्त आहेत. हे कोणत्याही माणसाच्या जीवनात किती दिलासा देऊ शकते.

लोकांचा त्रास कमी करण्यासाठी प्रशासकीय यंत्रणा काम करते फिनलॅन्ड हा जगातील सर्वात कमी गुन्हेगारी दर असलेल्या देशांपैकी एक आहे. या देशात पर्यटकांसाठी अतिशय सुरक्षित सुविधा आहेत.

फिनलॅन्डने गेल्या काही वर्षांत आपली शिक्षण प्रणाली झपाट्याने सुधारली आहे. केवळ पुस्कती अभ्यासाऐवजी शाळा-कॉलेजमध्ये व्यावसायिक शिक्षण आणि विद्यार्थांच्या शिकण्यावर विशेष भर दिला जातो.

देशातील सर्व लोकांसाठी एक यूनिवर्सल हेल्थकेयर सिस्टम आहे, याचा अर्थ प्रत्येकाला सरकारकडून सर्वोत्कृष्ट आणि समान वैद्यकीय उपचार मिळतात. या समान रोजगाराच्या संधींसाठीता देखील हा देश ओळखला जातो.

या समाजात मध्यमवर्गीय लोकसंख्या खूप जास्त आहे तर दारिद्र्यरेषेखालील लोकांची संख्या खूपच कमी आहे. फिन्निश समाजातील श्रीमंत लोकांमध्येही संपत्तीचे प्रदर्शन करण्याची परंपरा नाही. तिथली यंत्रणा लोकांना समान शिक्षण, वैद्यकीय सुविधा मोफत पुरवते, जेणेकरून सामान्य घरातील मुलेही चांगल्या ठिकाणी सहज पोहचू शकतील.

फिनलॅन्ड, डेन्मार्क, नॉर्वे सारख्या देशांना योग्य व्यवस्था, भ्रष्टाचारमुक्त समाज, सुरक्षा उपाय आणि संधींची समानता या सर्व कारणांमुळे जगाचा 'Happiest Zone' म्हणता येईल.

सकाळ+ चे सदस्य व्हा

ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!

Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.

SCROLL FOR NEXT