Angaraki Sankashti Chaturthi 2024 :

गणपती देवांचं नावं घेतलं की आपल्या हत्तीची सोंड असलेला, टुकुमुकु डोळ्यांनी बघणारा बाप्पा नजरेसमोर येतो. बाप्पाला सोंड आहे तसेच त्याचा एक दात तुटलेला आहे, त्याच्या या रूपावरून अनेक गाणीही बनवण्यात आली आहे. बाप्पाच्या चेहरा पाहिला की समाधान वाटतं. तसंच आज तुम्हाला घरातला बाप्पा पाहुन वाटत असेल.

तर, गणेशाची अनेक रूपात पूजा केली जाते. कुठे बाळकृष्ण असतो, तर कुठे भगवान शंकरांच्या रूपातील. एवढेच काय तर खाकी वर्दीतही बाप्पा असतो. गेल्यावर्षीच्या गणेशोत्सवात पोलिस बाप्पा गाजला होता. या प्रत्येक स्वरूपात बाप्पाचा चेहरा एकाच प्रकारचा असतो.

आज गणेश चतुर्थीच्या निमित्ताने आम्ही तुम्हाला अशा एका गणेशाची माहिती देणार आहोत ज्याचा चेहरा मानवी चेहऱ्याप्रमाणेच आहे. होय, भारतातच हे मंदिर असून त्याची माहिती आपण घेऊयात.

तमिळनाडूच्या तिरुवरूर जिल्ह्यात असलेले आदि विनायक हे मंदिर जरा खास आहे. याठिकाणी असलेली गणेशाची मूर्ती वेगळी आहे. येथे असलेल्या गणपतीच्या मूर्तीला सोंड नाही. म्हणूनच गणपतीचे हे नवे रूप पाहण्यासाठी जगाच्या कानाकोपऱ्यातून लोक या मंदिरात येतात.

या मंदिराची रचना कधी झाली याबद्दल फारशी माहिती नाही. परंतू, असे मानले जाते की हे मंदिर 7 व्या शतकात बांधले गेले होते. आणि ते तामिळनाडू राज्यातील सर्वात प्राचिन मंदिरांपैकी एक आहे.

गणेशाला हत्तीचे मुख का बसवले गेले?

देवी पार्वतीने अंगाच्या मळापासून गणेशाची रचना केली. त्यानंतर तिने गणेशाला द्वारपाल म्हणून उभे केले. अनेक विनवण्या करूनही महादेवांना गणेशाने गृहप्रवेश करू दिला नाही. यामुळे रागाच्या भरात भगवान शंकरांनी गणेशाची मान धडापासून वेगळी केली होती. त्यानंतर, इतर देवतांच्या सूचनेनुसार, गणेशाला हत्तीचे धड जोडले गेले.

तेव्हापासून तुम्हाला प्रत्येक फोटोत आणि प्रत्येक मंदिरात गणपतीची तीच मूर्ती दिसेल. पण आदिविनायक मंदिरात असे नाही, येथे असे मानले जाते की श्रीगणेशाला हत्तीचे मुख देण्याआधी त्यांचा चेहरा मानवाचा होता, त्यामुळे येथे फक्त मानवी स्वरूपातील गणेशाच्या मूर्तीची पूजा केली जाते. (Ganesha)

मूर्तीचे वैशिष्ट्य काय?

तामिळनाडूच्या या अनोख्या आदिविनायक मंदिरात आढळणारी गणेशाची मूर्तीही अनोखी आहे. केवळ बाप्पाचा चेहरा वेगळा नाही. तर हा पुतळा ग्रॅनाइटचा वापर करून बनवण्यात आला आहे. गणपतीच्या एका हातात कुऱ्हाड आहे, तर दुसर्‍या हातात बाप्पाचा आवडता मोदक आहे.

या मंदिरात पितरांची शांतीही केली जाते

एकदा प्रभू रामाने आपल्या पूर्वजांच्या आत्म्याच्या शांतीसाठी आदि विनायक मंदिरात पूजा केली होती. तेव्हापासून लोक या मंदिरात आपल्या पूर्वजांच्या शांतीची पूजा करण्यासाठी येतात. नदीच्या काठावर पूजा केली जाते. हे मंदिर दिसायला अगदी साधे असले तरी लोकांमध्ये खूप लोकप्रिय आहे. (Angaraki Sankashti Chaturthi )