Guru Purnima 2024 :

सर्व देवांमध्ये श्रेष्ठ आहेत असे गुरूला स्थान आहे. ज्या गुरूंनी आपल्याला वाट दाखवली, संकटात लढण्याच बळ दिलं, यशस्वी होण्यासाठी गुरूमंत्र दिला. त्याच गुरूसाठी आजचा दिवस खास आहे. आज गुरूपौर्णिमा आहे. आजचा दिवस ज्या गुरूंसाठी साजरा केला जातो ते महर्षी वेदव्यास ऋषी होय.

गुरू वेदव्यास यांना महाभारताचे रचियेता म्हणतात. याच वेद व्यास यांचे एक प्राचिन मंदिर आजही भारतात आहे. हे मंदिर ५०० वर्षांहून अधिक काळ जुने आहे. त्याचे वैशिष्ट म्हणजे हे मंदिर १६ खांबावर उभारलेले आहे. आणि उत्तराखंडमध्ये त्यांची एक रहस्यमय गुहा आहे. त्याबद्दल आज आपण जाणून घेऊयात.

राजस्थानमधील १६ खांबांचे मंदिर

राजस्थानमधील करौली शहरापासून ३० किमी अंतरावर असलेल्या भाकरी गावात वेदव्यास यांचे मंदिर आहे. हे मंदिर १६ खांबावर उभे आहे. वेद व्यास यांच्या या मंदिरात प्रत्येक पौर्णिमेला पूजा केली जाते. वेदव्यासजींच्या या प्राचीन मंदिरात गेल्याने भाविकांच्या सर्व मनोकामना पूर्ण होतात. या मंदिरात केवळ वेदपठण केल्याने भक्तांचे सर्व संकट दूर होतात.

या मंदिराची स्थापना होऊन 500 वर्षे झाली आहेत. गावातील पुरातन ऋषींनी मिळून हे मंदिर बांधले होते. वेदव्यास जी हे व्यासजी आहेत ज्यांनी श्रीमद भागवत आणि महाभारत यांसारखे ग्रंथ रचले. राजस्थानातील याच वेदव्यासजींचे हे एकमेव मंदिर आहे.

उत्तराखंडमधील वेदव्यास गुहा

रहस्यांनी भरलेली ही गुहा 'व्यास गुंहा' म्हणून ओळखली जाते. ही गुहा छोटीशी असली तरी हजारो वर्षांपूर्वी महर्षी वेदव्यास यांनी या गुहेत राहून वेद आणि पुराणांचा अभ्यास केल्याचे सांगितले जाते. असेही मानले जाते की या गुहेत वेद व्यासांनी गणेशाच्या मदतीने महाभारताची रचना केली होती.

वेद व्यास गुंफाही आपल्या अनोख्या छतासाठी देशभर प्रसिद्ध आहे. या कमाल मर्यादेकडे पाहिल्यावर असे दिसते की जणू अनेक पुस्तकाची अनेक पाने एकावर एक ठेवली आहेत.

या छताबाबत एक गूढ समज आहे. असे म्हटले जाते की हा महाभारताच्या कथेचा भाग आहे, ज्याबद्दल महर्षी वेद व्यास आणि भगवान गणेश यांच्याशिवाय कोणालाही माहिती नाही.