Kitchen Hacks :

डाळी हा आपल्या आहाराचा प्रमुख भाग आहे. बहुतेक लोक दिवसातून एकदा डाळीचे सेवन करतात. कडधान्यांचे सेवन केल्याने शरीराला आवश्यक पोषक तत्वे मिळण्यासोबतच ते पचणेही सहज होते. अशा परिस्थितीत घरातील लहान मुलांना आणि वृद्धांनाही ते सहज देता येते.

सोडियम, पोटॅशियम, फायबर, प्रथिने, लोह आणि व्हिटॅमिन सी डाळींमध्ये आढळतात. याच्या सेवनाने शरीरातील कमकुवतपणा तर दूर होतोच शिवाय रोगप्रतिकारशक्तीही मजबूत होते. अनेक प्रकारच्या मिठाई बनवण्यासोबतच डाळीपासून हलवाही बनवता येतो.

अनेक वेळा खोट्या डाळी मोठ्या प्रमाणात बाजारात उपलब्ध असतात, त्या शरीरासाठी हानिकारक असण्यासोबतच, याच्या सेवनाने अनेक आजारांचा धोकाही वाढतो. बर्‍याच वेळा ग्राहक त्याची चमक पाहून बनावट डाळी विकत घेतात. अशा प्रकारे डाळींमध्ये भेसळ होऊ शकते.

मसूराची डाळ

बनावट मसूर ओळखण्यासाठी, त्याचा रंग काळजीपूर्वक पहा. तसेच खरी डाळ ओळखण्यासाठी डाळी बारीक करून घ्या आणि ही पावडर गरम पाण्यात टाका. पाण्यात डाळींचा रंग दिसू लागला तर समजून घ्या की हा कृत्रिम रंग असून या डाळीत भेसळ करण्यात आली आहे.

तुरीची डाळ

भेसळ करण्यासाठी माटरा नावाची डाळ तुरीच्या डाळीत मिसळली जाते. मध्य प्रदेशातील खेड्यापाड्यात माटरा डाळ पिकवली जाते. ही डाळ स्वतःच वाढते, जी शरीरासाठी हानिकारक असते आणि त्यात पोषक तत्वही नसतात. याशिवाय काही भागात तुरीच्या डाळीसोबत खोसरी डाळीतही भेसळ केली जात आहे. या डाळीचा आकार तुरीच्या डाळीपेक्षा थोडा वेगळा आहे. आपण खरेदी करताना ते तपासले पाहिजे.

मूग डाळीत भेसळ

मूग डाळ शरीरासाठी फायदेशीर आहे. इतर डाळींच्या तुलनेत त्याची किंमत थोडी जास्त आहे. अशा परिस्थितीत भेसळ करण्यासाठी जंगली वनस्पतींच्या बिया त्यात मिसळतात. जे शरीरासाठी हानिकारक आहे आणि ते सेवन केल्याने शरीराला अनेक रोग देखील होऊ शकतात. मूग डाळीतील भेसळ तपासण्यासाठी त्याचा आकार थोडा वाकलेला असतो आणि धुतल्यानंतर त्याचा रंगही हलका पांढरट पडतो.

हायड्रोक्लोरिक आम्ल

हायड्रोक्लोरिक ऍसिडसह बनावट डाळी देखील ओळखता येऊ शकते. हे तपासण्यासाठी १ चमचा तूरीची डाळ घ्या. त्यावर पाणी आणि 2 थेंब हायड्रोक्लोरिक ऍसिड घाला. असे केल्याने डाळींच्या रंगात बदल होईल, यातून भेसळ झालेली डाळी उघड होईल.

बनावट डाळी ओळखण्यासाठी या पद्धतींचा अवलंब केला जाऊ शकतो. तसेच चांगल्या आणि विश्वासार्ह दुकानातूनच डाळी खरेदी करा. ज्यामुळे आरोग्याशी खेळ होणार नाही.