Nag Panchami 2023 : भारतात नागदेवतेची अनेक प्राचिन मंदिरे आहेत. त्यापैकी काही चमत्कारीक मंदिरे उत्तराखंडमध्ये आहेत. तिथे असलेली ही नागदेवतेची मंदिरे खास आहेत. याच कारण म्हणजे कालसर्प दोषांतून तुम्हाला कायमची मुक्ती मिळवण्याच ठिकाण म्हणजे ही मंदिरे आहेत.

कालसर्प योग काय आहे?

अगदी नावाप्रमाणेच “कालसर्प योग” हा सर्व सौख्य हिरावून घेणारा अत्यंत घातक असा योग आहे. अशा योगास कालसर्प म्हणण्यामागे कारण हे आहे कि कालसर्प योगात राहू व केतू असतात. त्यामुळे सर्व कार्यात अपयश येते. तसेच सर्व प्रकारच्या उत्कर्षांमध्ये अडचणी निर्माण होतात. हा योग बनल्यावर व्यक्तीस अनेक संघर्षातून जावे लागते व अडचणींचा सामना देखील करावा लागतो.  

कालसर्प योग हा कुठल्याही व्यक्तीच्या कुंडलीत असू शकतो मग ती व्यक्ती श्रीमंत असो, गरिबीत असो, राजकारणी, नोकरदार किंवा व्यावसायिक असो या भौतिक हुद्यांनी काही फरक त्यात होत नाही.

अशा व्यक्तीला सर्व सुख सुविधा उपलब्ध असल्या तरीही अनेक संकटांना, कष्टाला सामोरे जावे लागते. अशा व्यक्तीला गुप्त शत्रूंचा त्रास, अकस्मात अपघातांना तोंड द्यावे लागते. (Nag Panchami 2023 : mythological mystery or uttarakhand nag temple)

साडेसाती सारखाच मागे लागणारा कालसर्प योगातून सुटका मिळवायची असेल तर उत्तराखंडमधील काही मंदिरांना भेट द्यावी. उत्तराखंडमधील टिहरी जिल्ह्यातील सेम मुखेम, पिंगली नाग मंदिर पिथोरागड, धौलीनाग मंदिर बागेश्वर आणि डेहराडून जिल्ह्यातील नागथाट मंदिरावर भाविकांची प्रचंड श्रद्धा आहे.

सेम मुखेम नागराज मंदिर

टिहरी जिल्ह्यातील सेम मुखेम नागराज मंदिर लाखो भाविकांच्या श्रद्धेचे प्रतीक आहे. हे मंदिर सात हजार फूट उंचीवर आहे. एखाद्याच्या कुंडलीत कालसर्प दोष असेल तर या मंदिरात आल्याने दोष दूर होतो, असे पुराणात म्हटले आहे.

या मंदिराशी अनेक श्रद्धाही जोडल्या गेल्या आहेत. द्वापरयुगात भगवान श्रीकृष्ण चेंडू घेण्यासाठी कालिंदी नदीत उतरले तेव्हा त्यांनी कालिया मर्दन केले. त्यावेळी कालिया नाग याच जिल्ह्यात येऊन राहीला. तेच गे सेम मुखेम येथील मंदिर होय.

त्यानंतर कालिया नागाच्या विनंतीवरून भगवान श्रीकृष्ण द्वारका सोडून उत्तराखंडमधील रामोला गढी येथे आले आणि मूर्तीच्या रूपात त्याची प्रतिष्ठापना केली. कालसर्प दोष दूर करण्यासाठी आणि भगवान श्रीकृष्णाचे दर्शन घेण्यासाठी भाविक या मंदिरात येतात.  

पिंगली नाग मंदिर

पिंगली नाग मंदिर उत्तराखंडच्या पिथौरागढ जिल्ह्यातील पानखु गावात आहे. गाई, म्हशींचे पहिले दूध आणि प्रत्येक पिकाचे पहिले दाणे येथील स्थानिक लोक नागदेवतेला अर्पण करतात. नागदेवता त्यांना प्रत्येक संकटातून वाचवतात आणि भक्तांवर आपली कृपा ठेवतात, अशी त्यांची श्रद्धा आहे.

द्वापरयुगात कालिया नागाचा यमुना नदीत भगवान श्रीकृष्णाने पराभव केला, त्यानंतर तो धौलीनाग, बेरीनाग, फेनिनाग, वासुकीनाग, मूलनाग आणि आचार्य पिंगलाचार्य यांच्यासमवेत दशोली, गंगावलीजवळील पर्वत शिखरांवर स्थायिक झाला.

तेव्हापासून स्थानिक रहिवासी पिंगल नागदेवता म्हणून पिंगळाचार्यांची पूजा करू लागले. स्कंद पुराणातील मानसखंडात नागांचे सविस्तर वर्णन आहे. असे म्हटले जाते की, एका ब्राह्मणाला पिंगल नाग देवतेने स्वप्नात येऊन मी इते आहे माझे मंदिर बांध, अशी माहिती दिली होती. याच ब्राह्मणाने डोंगरमाथ्यावर मंदिर बांधून विधिवत पूजा केली. (Temples )

धौलीनाग मंदिर

धौलीनाग मंदिर बागेश्वर येथे असून कालिया नागाचे ज्येष्ठ पुत्र धौलीनाग देवता यांना समर्पित आहे. हे मंदिर विजयपूरजवळील टेकडीवर आहे. प्रत्येक नागपंचमीला मंदिरात जत्रा भरते.

धौलीनागने सुरुवातीला परिसरातील लोकांना त्रास दिला, त्यानंतर लोकांनी त्याची पूजा करण्यास सुरुवात केली. ज्यानंतर धौली नाग देवतेने स्थानिक लोकांचे अनेक नैसर्गिक आपत्तींपासून रक्षण केले आणि त्यांना देवाचा दर्जा देण्यात आला.