Nag Panchami 2023 : श्रावण महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या पाचव्या दिवशी नागपंचमीचा सण साजरा केला जातो. यंदा ही शुभ तिथी सोमवार २१ ऑगस्ट रोजी आहे. हिंदू धर्मात नागपंचमीला नागदेवतेची पूजा करण्याची परंपरा आहे. नाग हा भगवान शिवाच्या गळ्यातील हार आणि भगवान विष्णूचे वाहनही आहे.

 सामान्य जीवनातही सापाशी माणसांचे सखोल नाते आहे. तो शेतकऱ्यांचा मित्र आहे. त्यामुळेच नागाची पूजा करून त्याच्या ऋणांसाठी त्याचे आभार मानले जातात.  

या कारणांमुळे नागदेवतेची पूजा केली जाते. या दिवशी भाविक दूध आणि लाह्या अर्पण करतात आणि सुख-समृद्धीचा आशीर्वाद घेतात. नांगपंचमीबद्दलच्या या काही खास गोष्टी आपण जाणून घेणार आहोत.(Nag Panchami 2023 : Nag Panchami know these 5 interesting things)

श्रावण सुरू झाल्यानंतर पाचव्या दिवशीच नागपंचमी का येते?

भविष्यपुराणातील पंचमी कल्पात नागपंचमी विशेष करण्याचा उल्लेख आहे. समुद्र मंथनाच्या वेळी आईची आज्ञा न पाळल्यामुळे राजा जन्मेजयच्या यज्ञात तु जळून खाक होशील असा शाप नागदेवतेला देण्यात आला.

शापाच्या भीतीने भयभीत झालेले नाग ब्रह्माजींच्या आश्रयाला गेले. ब्रह्माजींनी सांगितले की, महात्मा जरटकारू यांचे पुत्र जेव्हा नागा वंशात आस्तिक असतील, तेव्हा तिथे नाग सर्वांचे रक्षण करतील. हाच तो दिवस होता पंचमीचा. जेव्हा ब्रह्माजींनी नागोबाला रक्षणाचा उपाय सांगितला होता.

श्रावण महिन्याच्या पाचव्या दिवशी आस्तिक मुनींनी यज्ञात नागांना जळण्यापासून वाचवले आणि त्यांच्यावर दूध ओतले आणि जळत्या शरीराला शीतलता दिली. यावेळी नागांनी आस्तिक मुनींना सांगितले की, जो कोणी पंचमीला माझी पूजा करेल त्याला सर्पदंशाची भीती वाटणार नाही. तेव्हापासून पंचमी तिथीच्या दिवशी नागांची पूजा केली जाते.(Nag Panchami 2023)

नागदेवतेची पूजा कोणत्या वस्तूंनी करतात?

नागपंचमीच्या दिवशी नागदेवतेची पाच प्रकारच्या वस्तूंनी पूजा केली जाते. यामध्ये दूध, भाताचा लावा, भात, दूर्वा गवत आणि शेणाचा समावेश आहे. या दिवशी गरीब आणि गरजूंना अन्नही पुरवले जाते. असे मानले जाते की नागपंचमीची पूजा केल्यानंतर घरात कधीही पैसे आणि धान्याची कमतरता भासत नाही. तसेच प्रत्येक क्षेत्रात यश मिळते.

नागपंचमी दिवशी कालसर्प दोषापासून मुक्त होण्यासाठी काही उपाय आहे का?

नागपंचमीच्या दिवशी कालसर्प दोष निवारणाची पूजा केल्याने व्यक्तीला विशेष लाभ मिळतो जेव्हा कुंडलीत राहू आणि केतू दरम्यान सर्व ग्रह येतात तेव्हा कालसर्प दोष तयार होतो. असे मानले जाते की या योगात राहणाऱ्या व्यक्तीला कधीही फळ मिळत नाही, त्याला नेहमीच कोणत्या ना कोणत्या गोष्टीचा त्रास होत असतो. नागपंचमीच्या दिवशी विधीपूर्वक पूजा केल्याने कालसर्प दोषापासून मुक्ती मिळते. (Shravan 2023)

नागपंचमी दिवशी जमीन का खोदू नये?

नागदेवता हा पाताळाचा स्वामी आहे, असे पुराणात सांगण्यात आले आहे. त्यामुळे नागपंचमीला पूजा करणाऱ्या व्यक्तीने या दिवशी जमीन खोदू नये. या सापाला क्षेत्रपाल असेही म्हटले जाते. साप उंदीर इत्यादींपासून शेताचे रक्षण करतात म्हणून नागपंचमीच्या दिवशी नागांची पूजा केली जाते आणि खोदकाम केले जात नाही.

नागाला दूध द्यावं की नाही?

नागपंचमीला नागाला दूध पाजण्याची परंपरा आहे, पण तुम्हाला माहित आहे का की सापाला खाऊ घातल्यानंतर काही दिवसांनी त्याचा मृत्यू होतो. त्यामुळे शास्त्रांमध्ये सापाला दुधाने आंघोळ घालावी, दूध पाजू नये असे सांगितले आहे. विज्ञानानुसार सापांना दूध पाजू नये. विज्ञानानुसार साप हे सस्तन प्राणी नसून सरपटणारे प्राणी आहेत. सरपटणारे प्राणी दूध पचवू शकत नाहीत आणि अशा परिस्थितीत त्यांचा मृत्यूही होतो.