31 डिसेंबर 2023 रोजी दिवस संपताच, मध्यरात्री 12 वाजता जग 2024 वर्षाचे स्वागत करेल. या दिवशी १ जानेवारीला जुन्या वर्षाचा निरोप घेऊन नवीन वर्ष साजरे केले जाते, पण नवीन वर्ष १ जानेवारीपासून का सुरू होते?
तुम्ही कधी विचार केला आहे. 1 जानेवारी रोजी नवीन वर्ष साजरे करण्याचा इतिहास, त्याची सुरुवात कुठून झाली आणि हा दिवस कसा खास बनला ते जाणून घेऊया.
१ जानेवारीला आपण नवीन वर्ष का साजरे करतो?
इ.स.पूर्व ४५ पूर्वी रोमन साम्राज्यात कॅलेंडर वापरात होते. रोमचा तत्कालीन राजा नुमा पॉम्पिलस याच्या वेळी, रोमन कॅलेंडरमध्ये 10 महिने, वर्षात 310 दिवस आणि आठवड्यात 8 दिवस होते. काही काळानंतर, नुमाने कॅलेंडरमध्ये बदल केले आणि जानेवारी हा कॅलेंडरचा पहिला महिना मानला. 1582 मध्ये ग्रेगोरियन कॅलेंडर सुरू झाल्यानंतर 1 जानेवारी रोजी नवीन वर्ष साजरे करण्याचा ट्रेंड सुरू झाला.
अशातच जानेवारी हा वर्षाचा पहिला महिना ठरला
1582 पूर्वी वसंत ऋतूमध्ये नवीन वर्ष मार्चपासून सुरू होत असे, परंतु नुमाच्या निर्णयानंतर जानेवारीपासून वर्ष सुरू झाले. वास्तविक, मार्च महिन्याचे नाव रोमन देव मार्सच्या नावावरून ठेवण्यात आले होते, जो युद्धाचा देव होता. जानेवारी हा रोमन देव जॅनसच्या नावावरून घेतला गेला आहे, ज्याला दोन तोंड होते, समोरचे तोंड सुरुवातीचे मानले गेले आणि मागील तोंड शेवट मानले गेले. नुमाने वर्षाच्या सुरुवातीसाठी सुरुवातीची देवता जानसची निवड केली आणि अशा प्रकारे जानेवारी हा वर्षाचा पहिला महिना बनला.
ग्रेगोरियन कॅलेंडर कसे तयार झाले?
येशू ख्रिस्ताच्या जन्माच्या 46 वर्षांपूर्वी, रोमन राजा ज्युलियस सीझरने नवीन गणनेवर आधारित नवीन कॅलेंडर तयार केले. त्याचे नाव गॅसिझर आहे जे 1 जानेवारीपासून नवीन वर्ष सुरू करण्याची घोषणा करते. पृथ्वी सूर्याभोवती ३६५ दिवस ६ तास फिरते. अशा परिस्थितीत जेव्हा जानेवारी आणि फेब्रुवारी हे महिने जोडले गेले तेव्हा ते सूर्याच्या गणनेशी जुळले नाही, त्यानंतर खगोलशास्त्रज्ञांनी त्याचा सखोल अभ्यास केला.
कोणतेही कॅलेंडर हे सूर्यचक्र किंवा चंद्र चक्राच्या गणनेवर आधारित असते. चंद्र चक्रावर आधारित कॅलेंडरमध्ये 354 दिवस असतात. त्याच वेळी, सूर्यचक्रावर बनविलेल्या कॅलेंडरमध्ये 365 दिवस असतात. ग्रेगोरियन कॅलेंडर सूर्यचक्रावर आधारित आहे. बहुतेक देशांमध्ये, फक्त ग्रेगोरियन कॅलेंडर वापरले जाते.
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.