मुंबई : 120 वर्षापूर्वी मुंबईत आलेल्या प्लेगच्या साथीनंतर गलिच्छ वस्ती निर्मुलनासाठी बीआयटी चाळी उभारण्यात आल्या होत्या. त्यावेळी प्लेगपासून बचाव करण्यासाठी बांधलेल्या या बीआयटी चाळीमध्ये आता कोरोनाचा शिरकाव झाला आहे. ई प्रभागातील माझगाव येथील संत मेरी मार्गावरील 12 नंबरच्या बीआयटी चाळीत तब्बल 76 रुग्ण आढळले आहेत .
1896 मध्ये मुंबईत सुरु झालेल्या प्लेगच्या साथीनंतर शहरात साथीचे आजार पसरु नये म्हणून बीआयटी चाळी बांधण्यात आल्या. पूर्वी मुंबईत झोपड्यांप्रमाणे घरे होती. मात्र, चाळी बांधण्याची सुरुवात खऱ्या अर्थाने प्लेगच्या साथीनंतर झाली. मात्र, या बीआयटी चाळी आणि त्या परिसरात 511 कोरोना रुग्ण आढळले आहेत. त्यात मुंबई सेंट्रल, चिराबाजार, परळ बीआयटी या चाळीतील कोरोना रुग्णांची संख्या 8 दिवसात काहीशी वाढली आहे.
मुंबई सेंट्रल बेलासीर मार्गावरील बीआयटी संकुल आणि परिसरात 9 जुलै रोजी 41 रुग्ण होते, तर 17 जुलै रोजी 45 रुग्णांची नोंद झाली आहेत. तर परळ येथील बीआयटी चाळींमध्ये 45 रुग्ण होते, तेथे आता 54 रुग्णांची नोंद झाली आहेत. तर चिराबाजर येथील बीआयटी चाळ आणि परीसरात 73 रुग्ण होते, ते 76 झाले आहे.
आग्रीपाडा बीआयटी चाळींमध्ये 97 रुग्ण आढळले आहेत. माझगाव संत मेरी मार्गावरील बीआयटी चाळींमध्ये 127 रुग्ण आढळले आहेत.त्यात एका 12 नंबरच्या चाळीत 76 रुग्ण आहेत. वाडीबंदर माझगाव बीआयटी परिसरात 83 आणि कामाठीपुरा बीआयटीमध्ये 49 रुग्ण आढळले आहेत. तर, भायखळा बीआयटी चाळी आणि परिसरात 64 रुग्ण आढळले आहेत.
प्लेगने आणली भाड्याची घराची संस्कृती
प्लेगच्या साथीच्या काळात 1898 ला ब्रिटीश संसदेत कायदा मंजूर करुन मुंबईच्या विकासासाठी बॉम्बे सिटी इंप्रुव्हमेंट ट्रस्टची (बीआयटी) स्थापना केली. या ट्रस्टच्या शिफारशीनुसार, शिवडी, माझगावपर्यंत असलेले शहर दादर, माटुंगा, शीवपर्यंत वाढविण्यात आले. या ट्रस्टनेच बीआयटी चाळींची उभारणा केली. दक्षिण आणि मध्य मुंबईत या चाळी असून मुंबईत येणाऱ्या कामगारांना भाड्याची घरे या चाळीत मिळत होती. 120 वर्षांपूर्वी सरकारने राबवलेली "रेंटल हाऊसिंग"ची ही पद्धत होती. कालांतराने बॉम्बे इंप्रुव्हमेंट ट्रस्ट अर्थात बीआयटी मुंबई महापालिकेत विलीन झाली.
---
संपादन : ऋषिराज तायडे
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.