पार्डी मक्ता : 'शिवरायांच्या छायेखाली मुळीच नव्हती वाण; आनंदात नांदत होते हिंदू-मुसलमान' ही आणि इतर गीते, लोकगीते, क्रांतिगीते कॉंग्रेसच्या भारत जोडो यात्रेत ऐकायला मिळत आहेत. ताकदीने पक्ष मैदानात उतरल्याचे यातून दिसत आहे. एखाद्या चळवळीप्रमाणे गीत गाऊन विचारांचा प्रचार प्रसारावर पक्षाचा भर आहे. त्यातून कार्यकर्त्यांना ऊर्जा मिळत आहे.

कलावंतांनी रिंगण करून डफडीवर दिलेली थाप, गगनभेदी पहाडी आवाजातील गाणे, मध्येच श्रोत्यांना प्रश्न विचारून त्यांच्याकडूनच हवे ते उत्तर घेणे त्या पाठोपाठ माहिती पत्रकांचे वाटप करणे आणि झपाझप चालायला लागणे, ही खरे तर डावे पक्ष, आंबेडकरी चळवळ यांची प्रचार पद्धत. स्वातंत्र्यपूर्व काळात जेव्हा माध्यम कमी होती तेव्हा कॉंग्रेसनेही देश स्वातंत्र्याच्या चळवळीसाठी याच पद्धतीने जनजागृती केली.

पण, पुढे कॉंग्रेस सत्तेत आला. दीर्घकाळ पक्ष सत्तेत राहिला. त्यामुळे पक्षाला या पद्धतीच्या प्रचाराचा विसर पडला. पण, भारत जोडो यात्रेत पक्षाने पुन्हा प्रचारासाठी कलावंतांची मदत घेतली आहे. यात्रेत पुण्यातील शंभर कलावंतांची 'लोकायत' ही संघटना अंत्यत प्रभावीपणे लोकगीते, क्रांतीगीतांचे गायन करीत आहे. त्यातून समाजवादाचे विचार सांगत आहे. ही गीते ऐकून ऐकणार्‍यांना स्फुरण चढत आहे. अंगावर शहारे येत आहेत. सायंकाळी यात्रा सभास्थळी गेल्यानंतर तिथेही अनिरुद्ध वनकर यांचा 'वादळवारा' हा शाहिरी जलसा होत आहे.

'लोकायत'मुळे खिळवून राहतात लोक

पुण्यातील लोकायत या संघटनेचे कलावंत देगलूरपासून या यात्रेत सहभागी आहेत. जळगाव जामोदपर्यंत ते असणार आहेत. लोकायतचे कलावंत गाणी म्हणत, वाद्य वाजवत चालत आहेत. त्यामुळे पायी चालणार्‍या इतरांना थकवा जाणवत नाही. लोक खिळून राहत आहेत.

आमची संघटना ही गांधी-नेहरू-बाबासाहेब यांच्या विचारांवर आधारित आहे. सांस्कृतिक माध्यमातून आम्ही कॉंग्रेससाठी काम करतो. लोकशाही टिकवण्यासाठी कॉंग्रेसची गरज आहे.

- तुषार रईसा, कलावंत लोकायत संघटना