पक्षी  sakal
पिंपरी-चिंचवड

पिंपरी : पक्षी अधिवास नष्ट झाल्यामुळे कृत्रिम घरट्याचा स्वीकार

उमेश वाघेला, पिंपळनेरकर यांचे निरीक्षण

सकाळ वृत्तसेवा

टोपीवाल्या पक्ष्याचे उभ्या पाईपमध्ये घरटे

उमेश वाघेला, पिंपळनेरकर यांचे निरीक्षण

पिंपरी : काही पक्षी अधिवास नष्ट झाल्यामुळे किंवा त्यांना घरट्यासाठी हवी असलेली विशिष्ट प्रकारची झाडे व जागा नष्ट झाल्यामुळे ते कृत्रिम घरट्याचा स्वीकार करत आहेत. निगडीतील दुर्गादेवी टेकडीवर पक्षी निरीक्षण करताना टोपीवाला पक्ष्याचे एका उभ्या पाईपमधे अनोखे घरटे आढळून आले आहे. मुबलक प्रमाणात नैसर्गिक अधिवास तसेच घरट्यासाठी कृत्रिम जागा असूनही अगदी वेगळ्याच ठिकाणी टोपीवाल्याने केलेल्या अनोख्या घरट्याचा अलाईव्हचे पक्षी अभ्यासक प्रशांत पिंपळनेरकर, दर्शना पिंपळनेरकर आणि उमेश वाघेला यांना शोध लावला आहे.

पक्षी अभ्यासक पिंपळनेरकर म्हणाले, ‘‘टोपीवाला पक्षी रामगंगा, राखी वल्गुली या नावानेसुद्धा परिचित असून, इंग्रजीत ‘सिनेरिअस टिट’ म्हणतात. हे पक्षी किटक, फुलांच्या पाकळ्या, फळे खातात. टोपीवाला पक्ष्याचा विणीचा काळ फेब्रुवारी ते ऑगस्ट दरम्यान असतो. आपल्याकडे तसेच दक्षिणेकडे क्वचित यांची घरटी सप्टेंबर ते नोव्हेंबरमध्ये देखील आढळतात.’’

अलाईव्हचे अध्यक्ष व पक्षी तज्ज्ञ उमेश वाघेला म्हणाले, ‘‘टोपीवाला पक्षी नैसर्गिक अधिवासात झाडाच्या ढोलीत, छपरांखाली किंवा भिंतीच्या छिद्रात, डोंगर उतार तसेच दरडीतल्या छिद्रात, खंड्या पक्ष्याने सोडून दिलेल्या बिळात देखील घरटे थाटतात. तांबट किंवा सुतार पक्ष्याची जुनी घरटीसुद्धा स्वीकारतात. टोपीवाला पक्ष्याने उभ्या पाईपमध्ये खाली घरटे केल्याचे पहिल्यांदाच आढळून आले आहे. पिल्ले घरट्यातून सुखरूप उडून जाईपर्यंत सर्व निरीक्षणे नोंदवली आहेत. अशा घरट्याची भारतात ही बहुधा पहिलीच नोंद असल्याचे अभ्यासाअंती समजले आहे. याचा शोधनिबंध आम्ही लवकरच प्रसिद्ध करणार आहोत.

सकाळ+ चे सदस्य व्हा

ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!

Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.

SA vs IND: भारताचा वर्षातील शेवटच्या T20I सामन्यात विक्रमी विजय! द. आफ्रिकेविरुद्ध मालिकाही जिंकली

Dolly Chaiwala: डॉली चायवाला भाजपचा स्टार प्रचारक! नागपूरमध्ये केला महायुतीसाठी प्रचार

Rohit Sharma दुसऱ्यांदा झाला बाबा! रितिकाने दिला मुलाला जन्म; हिटमॅन आता ऑस्ट्रेलिया दौऱ्यावर जाणार?

Record Breaker: Sanju Samson ची शतकासह विश्वविक्रमाला गवसणी; तिलक वर्मासह नोंदवले मोठे विक्रम अन्... Video

Assembly Elections: २४ ते ३० मतदारसंघ महत्त्वाचे! दोन्ही आघाड्यांना बंडाचा फटका बसणार,'शांती' यज्ञासाठी पळापळ सुरू

SCROLL FOR NEXT