आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधीनं (International Monetary Fund IMF) आपला नवीन जागतिक आर्थिक अहवाल (World Economic Outlook Report) नुकताच प्रसिद्ध केलाय. यामध्ये भारतीय अर्थव्यवस्था चालू आर्थिक वर्षात 5.9 टक्के दरानं वाढेल, त्यामुळं ती जगातील सर्वात वेगानं वाढणारी अर्थव्यवस्था ठरेल, असा दावा केलाय.

आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधीनं (IMF) आपल्या अहवालात आर्थिक क्षेत्रातील गोंधळासारख्या महत्त्वपूर्ण आव्हानांना तोंड देत असतानाही भारत जगातील सर्वात वेगानं वाढणारी अर्थव्यवस्था असेल, असा अंदाज व्यक्त केलाय. मात्र, असं असलं तरी संस्थेनं असा इशाराही दिलाय की, 'आर्थिक व्यवस्थेतील व्यत्ययाचा एकूण जागतिक वाढीवर हानिकारक परिणाम होऊ शकतो.'

IMF नं 2023 च्या जागतिक वाढीच्या अंदाजात सुधारणा केली. परंतु इशारा दिली की, आर्थिक प्रणालीतील गोंधळात तीव्र वाढ झाल्यामुळं उत्पादन मंदीच्या पातळीच्या जवळ जाऊ शकतं. 2023 मध्ये जागतिक आर्थिक वाढीचा अंदाज 2.8 टक्के कमी करण्यात आला. हे जानेवारीच्या शेवटच्या IMF अद्यतनापेक्षा 0.1 टक्के कमी होतं आणि 2022 मधील जागतिक आर्थिक वाढीपेक्षा 0.6 टक्के कमी होतं.

IMF नं आपल्या ताज्या जागतिक आर्थिक अहवालात 2023 साठी 2.8 टक्के आणि 2024 साठी 3 टक्के जागतिक वास्तविक जीडीपी वाढीचा अंदाज वर्तवला आहे. हे 2022 मध्ये 3.4 टक्क्यांच्या वाढीशिवाय मंदीचं चित्र आहे.

IMF च्या अहवालानं भारताच्या वाढीचा अंदाज 5.9 टक्क्यांपर्यंत खाली आणला असला, तरी तो तुलनेनं भरलेला आहे. मागील वर्ल्ड इकॉनॉमिक आउटलूक अहवालात तो 6.1 टक्के होता. IMF च्या द्वि-वार्षिक अहवालात म्हटलंय की, भारताची मूळ किरकोळ चलनवाढ 2023-24 मध्ये 4.9 टक्क्यांपर्यंत मध्यम राहण्याची अपेक्षा आहे.

IMF च्या व्यवस्थापकीय संचालिका क्रिस्टालिना जॉर्जिव्हा (Kristalina Georgieva) यांनी कोविड-19 साथीच्या रोगामुळं निर्माण झालेल्या आव्हानांना तोंड देण्यासाठी डिजिटायझेशनचा लाभ घेण्याच्या भारताच्या प्रयत्नांचं कौतुक केलं. भारतीय वृत्तसंस्था पीटीआयला दिलेल्या मुलाखतीत जॉर्जिव्हा यांनी भारताला जागतिक अर्थव्यवस्थेत एक "उज्ज्वल स्थान" म्हणून घोषित केलं. 2023 मध्ये जागतिक विकासामध्ये देशाचा 15 टक्के योगदान अपेक्षित आहे. याव्यतिरिक्त, जॉर्जिव्हा यांनी वाढीच्या गरजा पूर्ण करणं आणि वाढीव भांडवली खर्चासह वित्तीय जबाबदारी सांभाळणं यामधील समतोल साधल्याबद्दल अलीकडील केंद्रीय अर्थसंकल्पाचं कौतुक केलं, जे भारतासाठी दीर्घकालीन वाढ आणि शाश्वत भविष्यासाठी मजबूत पाया प्रदान करतं.

अर्थसंकल्पानं महत्त्वपूर्ण पायाभूत सुविधा प्रकल्पांवर भांडवली खर्च वाढविला आहे, ज्यामुळं दीर्घकालीन विकासासाठी मजबूत पाया तयार होईल आणि भारताला शाश्वत विकास साधण्यास मदत होईल. भारतासाठी IMF वाढीचा अंदाज रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) पेक्षा कमी आहे. आरबीआयनं 1 एप्रिलपासून चालू आर्थिक वर्षात 6.4 टक्के अंदाज वर्तवला आहे. दरम्यान, IMF च्या आशिया आणि पॅसिफिक विभागाचे उपसंचालक अ‍ॅन-मेरी गुल्डे-वुल्फ यांनी सांगितलं की, 'जगातील सर्वात वेगानं वाढणारी अर्थव्यवस्था म्हणून भारतीय अर्थव्यवस्था चांगली कामगिरी करेल, अशी अपेक्षा आहे.'

2023 मध्ये चीनचा विकास दर 5.2 टक्के आणि 2024 मध्ये 4.5 टक्के असेल. 2022 मध्ये त्याचा विकास दर तीन टक्के होता. 2023 साठी अमेरिकेचा वाढीचा अंदाज 1.6 टक्के, फ्रान्सचा 0.7 टक्के आहे. जर्मनी आणि यूकेला अनुक्रमे -0.1 टक्के आणि -0.7 टक्के नकारात्मक वाढीचा फटका बसण्याचा अंदाज आहे. IMF च्या ताज्या अहवालात चालू वर्षात भारताचा महागाई दर 4.9 टक्क्यांवर पोहोचला आहे.