कऱ्हाड (जि. सातारा) : सह्याद्री व्याघ्र प्रकल्पाच्या ढेबेवाडी येथील कार्यालयात ढेबेवाडी व आटोली येथे दोन वनपालपदांची बोगस पदे भरण्यात आली आहेत. त्या पदावर वनरक्षकाला पदभार देण्यात आला आहे. तीन वर्षांपासून सह्याद्री व्याघ्र प्रकल्पाच्या ढेबेवाडी कार्यालयात गैरप्रकार सुरू आहे. लाखो रुपयांच्या त्या गैरप्रकारांची सखोल चौकशी करावी, अशी मागणी वन्यजीव अभ्यासक नाना खामकर व रोहन भाटे यांनी केली आहे. त्याबाबत श्री. भाटे, श्री. खामकर यांनी वनमंत्री संजय राठोड यांच्याकडे रितसर तक्रारही केली आहे. 

ढेबेवाडी वन कार्यालयाचे हस्तांतरण सह्याद्री व्याघ्र प्रकल्पाकडे झाले आहे. या कार्यालयासाठी एक रेंज फॉरेस्ट ऑफिसर म्हणजे वनक्षेत्रपाल, एक वनपाल, पाच वनरक्षक अशी पदांची अधिकृतपणे मंजुरी आहे. व्याघ्र प्रकल्पाच्या ढेबेवाडी कार्यालयात पाच बीट आहेत. त्या प्रत्येक बिटासाठी एक वनरक्षक असे पाच वनरक्षक मंजूर आहेत. पाच वनरक्षकांवर एक वनपाल असा एक अधिकारी असतो. वनपाल यांच्यावर रेंज फॉरेस्ट ऑफिसर म्हणजे वनक्षेत्रपाल असतो. मात्र, तीन वर्षांपूर्वी वनपालांची बोगस पदे येथे निर्माण केलेली आहेत. त्या पदांचे सही, शिक्के संबंधित रेंज ऑफिसरने तयार केले. त्या बोगस पदांवर कनिष्ठ दोन वनरक्षकांची नेमणूक केली आहे. वनखात्यात जेव्हा एखादे वरिष्ठ पद रिकामे अथवा रिक्त असते, त्यावेळी त्या पदाचा कार्यभार काही काळासाठी कनिष्ठ अधिकाऱ्याकडे दिला जातो. या नियमाचा फायदा घेऊन दोन कनिष्ठ वनरक्षकांना त्या दोन बोगस वनपालपदांवर नेमले आहे. तीन वर्षे लाखो रुपयांची कामे येथे केली आहेत, ती बोगस लोकाकंडून. 
रेंज फॉरेस्ट ऑफिसरने मर्जीतले वनरक्षकांची येथे बोगस वनपालपदावर नेमणूक केली आहे. त्यातून बोगस कामे व बोगस बिले तयार करून स्वतः रेंज फॉरेस्ट ऑफिसरने ती बिले मंजुरीसाठी शिफारस वरिष्ठ उपसंचालक कार्यालयात केली आहे. त्यानुसार ठेकेदारांना बिलेही अदा झाली आहेत. 

तीन वर्षांत ढेबेवाडी वन्यजीव कार्यालयात मोठ्या प्रमाणावर मजूर कुटी, जलसंधारण, कच्चे रस्त्यांसह विविध कामे झाली आहेत. अधिकृत मंजूर वनपालपदावर अतिशय प्रामाणिक व कर्तव्य कठोर व्यक्ती असल्यामुळे खोटी बिले व अंदाजपत्रके तयार करता येणार नाही म्हणून आटोली व ढेबेवाडी येथे दोन वनपालपदे बोगस तयार केली आहेत. त्या पदांना शासकीय दरबारी अथवा वरिष्ठांची कसलीही मंजुरी अथवा परवानगी नाही. 

""व्याघ्र प्रकल्पाच्या ढेबेवाडी कार्यालयात झालेल्या गैरप्रकाराची रितसर तक्रार केलेली आहे. वन विभागाचे वरिष्ठ अधिकारी सुनील लिमये यांनी त्याची चौकशी करण्याची गरज आहे. त्यासाठी वन मंत्र्यांकडेही आम्ही मागणी केली आहे. तीन वर्षांपूर्वीपासून हा प्रकार आहे की, त्याही पूर्वीपासून अशी बोगस पदे निर्माण करून त्या भागात काम गेले गेले आहे, याची सखोल चौकशीची गरज आहे.'' 

रोहन भाटे, 
वन्यजीव अभ्यासक, कऱ्हाड 

संपादन : पांडुरंग बर्गे