Chandrayaan 3 Pragyan Rover Moon Crater Discovery : भारताच्या चंद्रयान-3 ने उतरलेल्या ठिकाणाजवळ 160 किलोमीटर व्यासाचा एक नवीन खड्डा शोधला आहे. अहमदाबादच्या भौतिक संशोधन प्रयोगशाळेचे शास्त्रज्ञांनी हा शोध विज्ञान डायरेक्टच्या नवीन अंकात प्रकाशित केला आहे.

चंद्रयान-3 चा हे तिसरे चांद्र अभियान चंद्रावर नवी शोध करत आहे. नवीन खड्डा प्रज्ञान रोव्हरकडून पृथ्वीकडे पाठवलेल्या डेटावरून शोधला गेला आहे. रोव्हर सध्या चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवाच्या प्रदेशात चंद्राच्या पृष्ठभागाचा अन्वेषण करत आहे.

खड्ड्याबद्दल अधिक माहिती

नवीन खड्डा प्रज्ञान रोव्हरकडून दक्षिण ध्रुवातील आयटन बेसिनच्या 350 किलोमीटरच्या आसपासच्या उच्चभागात फिरत असताना गोळा केलेल्या डेटाच्या आधारे शोधला गेला. नवीन स्तरातील धूळ आणि खडक चंद्राच्या सुरुवातीच्या भूगर्भशास्त्रीय उत्क्रांती समजून घेण्यासाठी महत्त्वपूर्ण आहे.

या जागेत भूतकाळातील प्रभावांमुळे साचलेली भरपूर सामग्री आहे आणि चंद्र अन्वेषण अभियानांसाठी हे रूचीचे क्षेत्र बनले आहे. आयटन बेसिनने जवळपास 1,400 मीटर मलबा होता, तर बेसिनभोवतील इतर लहान खड्ड्यांनी भूभागावर अधिक भूगर्भशास्त्रीय सामग्री तयार झाली होती.

शास्त्रज्ञांचा विश्वास आहे की 160 किलोमीटर व्यासाचा नवीन खड्डा आयटन बेसिनच्या निर्मितीपूर्वीच तयार झाला होता. यामुळे नवीन शोध चंद्राच्या पृष्ठभागावरील सर्वात जुना भूगर्भशास्त्रीय रचनांपैकी एक बनला आहे. त्याच्या या कालावधीमुळे खड्डा नंतरच्या प्रभावांमुळे निर्माण झालेल्या मलब्याखाली गाडला गेला आहे आणि कालांतराने खराब झाला आहे.

रोव्हरने आपल्या ऑप्टिकल कॅमेरांमधून उच्च दर्जाचे प्रतिमा काढल्या आहेत, ज्यामुळे या प्राचीन खड्ड्याची संरचनाबद्दल महत्त्वपूर्ण तपशील उघड झाले आहेत. शास्त्रज्ञांचा विश्वास आहे की हे चंद्राच्या भूगर्भशास्त्रीय इतिहासाबद्दलही महत्त्वपूर्ण संकेत उघड करेल. हे खगोलीय पिंडावरील सर्वात सुरुवातीच्या भूगर्भशास्त्रीय निर्मितींपैकी एक अभ्यास करण्याची दुर्लभ वैज्ञानिक संधी निर्माण करते.