ISS Mission : भारतीय हवाई दलाचे पायलटचे अंतराळवीर म्हणून ISS मध्ये जाण्याचे स्वप्न आता सत्यात उतरणार आहे. दोन निवडक भारतीय अंतराळवीर उमेदवारांना आंतरराष्ट्रीय अवकाश स्थान केंद्राकडे (ISS) प्रवास करण्याची संधी मिळणार आहे. ही मोहीम इस्रोच्या गगनयानपूर्वी होणार असून, आतापर्यंत रशियात प्रशिक्षण घेतलेले हे निवडक अंतराळवीर आता अमेरिकेतील अवकाश संशोधन संस्था नासाच्या जॉनसन अंतराळवीर प्रशिक्षण केंद्रात प्रशिक्षण घेतील.

निवडक अंतराळवीर लवकरच अमेरिकेच्या अंतराळ तंत्रज्ञानाशी परिचित होण्यासाठी आणि त्याच्या बद्दलची अधिक माहिती जाणून घेण्यासाठी अमेरिकेच्या दिशेने रवाना होणार आहेत. यातील एक अंतराळवीर २०२४ च्या अखेरपर्यंत किंवा २०२५ च्या सुरुवातीला आक्सिओम-४ अंतराळयानाद्वारे आंतरराष्ट्रीय अवकाश स्थान केंद्राकडे प्रवास करेल. हे अंतराळयान अवकाश स्थान केंद्रावर दोन आठवडे राहणार आहे.

आंतरराष्ट्रीय अवकाश स्थान केंद्राकडे जाणारे हे अंतराळवीर आकाशात जाणारे दुसरे भारतीय ठरतील, तसेच आंतरराष्ट्रीय अवकाश स्थान केंद्राकडे जाणारे पहिले भारतीय विंग कमांडर राकेश शर्मा हे १९८४ मध्ये सोव्हिएत इंटरकॉसमोस कार्यक्रमाच्या अंतर्गत अंतराळात गेले होते.

निवडक अंतराळवीरांनी सांगितले, "आम्ही अमेरिकेत आंतरराष्ट्रीय अवकाश स्थान केंद्राच्या प्रणालीवर प्रशिक्षण घेणार आहोत."

भारतीय हवाई दलाचे अनुभवी टेस्ट पाईलट असलेल्या चार जणांना गगनयानासाठी निवडण्यात आले होते. या सर्वांनी आतापर्यंत रशियात प्रशिक्षण घेतले आहे. या निवडलेल्या चार लढाऊ विमान चालकांचा मिळून आतापर्यंतचा अनुभव १०,००० तासांचा आहे. त्यांनी सु-३०एमकेआय, मिग-२१, जॅगुआर, मिग-२९, डॉर्नियर आणि एएन-३२ सारख्या विमानांचे चालन केले आहे.

भारतीय अंतरिक्ष संशोधन संस्था (isro) ने अद्याप crew निश्चित केलेली नाही आणि पहिली भारतीय मानवी अंतराळ उड्डाण २०२५ पेक्षा अगोदर होण्याची शक्यता नाही.

नासा अजूनही आंतरराष्ट्रीय अवकाश स्थान केंद्राकडे उड्डाण करण्यासाठी आवश्यक असलेल्या मोहिमेच्या वेळापत्रक आणि प्रशिक्षण मॉड्यूलवर काम करत आहे. आंतरराष्ट्रीय अवकाश स्थान केंद्र हे पृथ्वीच्या सुमारे २५० मैलांवर अंतराळात फिरणारे प्रभावी अंतराळयान आहे. या आंतरराष्ट्रीय अवकाश स्थान केंद्राचा पहिला भाग १९९८ मध्ये रशियन राकेटद्वारे प्रक्षेपित करण्यात आला होता, त्यानंतर हळूहळू अधिक भाग जोडण्यात आले.

२००० मध्ये पहिला मानव आंतरराष्ट्रीय अवकाश स्थान केंद्रावर पोहोचला आणि तेव्हापासून अंतराळवीर आणि अवकाशयात्री दोघेही येथे वास्तव्य केले आहे. थोडक्यात सांगायचे झाले तर, अवकाश स्थानक केंद्रावर गेल्या दोन दशकांहून अधिक काळ सतत मानवी उपस्थिती राखली गेली आहे.