जळगाव ः देशाच्या उत्तरेला असलेले पंजाब राज्य (State of Punjab) हे तेथील पारंपारीक संस्कृती (Culture), वेशभुषा, बोलिभाषा सोबत या राज्याला ऐतिहासिक वार्सा देखील मोठा लाभला आहे. पंजाब राज्यातील जालंधर (City of Jalandhar) हे मुख्य शहरांपैकी एक आहे. हे शहर लेदर आणि खेळाचे साहित्य वस्तू उत्पादनात हे शहर प्रसिध्द आहे. पंजाबमधील जुन्या शहरांपैकी जालंधर हे शहर असून येथे धार्मिक आणि ऐतिहासिक महत्त्व आहे. तर चला जाणून घ्या शहराबद्दल..( punjab state jalandhar city famous tourist places)

जालंधर नाव कसे पडले? असा आहे एतिहास

जालंधर नावाला ऐतिहासिक महत्व असून या शहराचे नाव जालंधर ठेवण्यात आले. भगवान शंकराच्या शरीरातून उदयास आलेल्या एक राक्षसाचे हे नाव आहे. काही मान्यतेनुसार जालंधरचा अर्थ 'पाण्याखाली' आहे. सतलज आणि बियास नद्यांचा संगम याच ठिकाणी होतो. म्हणून या शहराचे नाव जालंधर पडले आहे. बर्‍याच ऐतिहासिक अवशेषांनुसार असे मानले जाते की जालंधर हा सिंधू संस्कृतीचा एक भाग होता. १९४७ मध्ये देशाचे विभाजन झाल्यानंतर येथे मोठ्या प्रमाणात हिंसाचार, दंगली झाल्या. येथील मुस्लीम लोकसंख्या पाकिस्तानमध्ये गेली. आणि पाकिस्तानातून मोठ्या संख्येने शीख आणि हिंदू बांधव येथे स्थायिक झाले.

'श्री देवी तालाब' मंदिर

जालंधर येथील प्रसिद्ध 'श्री देवी तालाब' हे एक धार्मिक स्मळ आहे. या प्रसिद्ध तीर्थक्षेत्र सिद्ध शक्तीपीठाचा इतिहास आहे. येथे १०० पवित्र तलावांमध्ये श्री देवी तालाब यांचे नाव घेतले गेले आहे. जालंधरमध्ये 12 तलाव असायचे ज्यामध्ये 'श्री देवी तालाब' देवीच्या पायाजवळ होते. तलवाता आंघोळ केल्यास मनातील सर्व दु: ख आणि चिंता दूर होतात. इतर दिवसातही भाविकांची मोठी गर्दी असते. तर नवरात्रात हजारो भाविक दर्शनासाठी येतात. हे मंदिर २०० वर्ष जुने आहे हे शक्तीपीठांपैकी एक आहे.

सेंट मेरी कॅथेड्रल चर्च
भारताच्या स्वातंत्र्यात महत्त्वाची भूमिका बजावणाऱ्या हुतात्म्यांच्या स्मृतीप्रित्यर्थ जंग-ए-आझादी स्मारक तयार केले आहे. येथे एक संग्रहालय देखील असून याचे 19 ऑक्टोबर 2014 रोजी पंजाबचे मुख्यमंत्री प्रकाशसिंग बादल यांच्या हस्ते या उद्घाटन झाले. संपूर्ण स्मारक स्वातंत्र्यसैनिकांची माहिती येथे आहे. 25 एकर जागेवर हे पसरलेले आहे. हे स्मारक घुमटाच्या आकारात बनविलेले असून येथे 15 मिनिटांचा 3 डी चित्रपट देखील पाहायला मिळतो. जो स्वातंत्र्य सैनिकांची माहिती जाणून देतो.

शिव मंदिर

हिंदू-मुस्लिम एक्याचे उत्तम उदाहरण म्हणजे जालंधरचे शिव मंदिर आहे. हे मंदिर गुरु मंडी जवळ, इमाम नासिर कबर येथे आहे. हे मंदिर नवाब सुलतानपूर लोदी यांनी बनवले होते. या मंदिराच्या बांधकाम तुम्ही बघीतल्यास तुम्हाला कळेल की त्याच्या बांधण्यात हिंदू आणि मुस्लिम या दोन्ही कला शैलींचा दिसून येतील. मंदिराचे मुख्य प्रवेशद्वार मशिदीसारखे बनविलेले आहे तर आतील वास्तुकला हिंदू कले नुसार आहे.

सेंट मेरी कॅथेड्रल चर्च

जालंधरमधील मुख्य धार्मिक स्थळांमध्ये सेंट मेरी कॅथेड्रल चर्च आहे. हे चर्च पाहण्यास फार आकर्षक आहे. ही चर्च स्वातंत्र्यापूर्वी लाहोर सरकारने चालविली होती, परंतु स्वातंत्र्यानंतर देशाचे विभाजन झाले आणि ही चर्च पंजाब सरकारच्या अखत्यारीत आली. या चर्चचे सुंदर घुमट आणि क्रॉस आहे. जे एका भव्य मार्गाने तयार केले गेले आहेत. आपल्याला या चर्चभोवती एक अतिशय सुंदर बाग असून यात विविध प्रकारची झाडे आणि वनस्पती आहेत.

इमाम नासिर मशिदी
जालंधरच्या ग्रँड ट्रंक रोडवर इमाम नासिर मशिदी आहे. ही मशिद 800 वर्ष जुनी असल्याचे समजते आणि बाबा फरीदने येथे आश्रय घेतला असे अनेक इतिहासकारांचे मत आहे. कृपया सांगा की बाबा फरीद (शेख फरीद) किंवा ख्वाजा फरीदउद्दीन मसूद गंज शकर सूफी संत होते. ते 12 व्या शतकात पंजाबमधील महान संतांपैकी एक मानले जातात. यासाठी दरवर्षी हजारो भाविक दर्शनासाठी येतात. या ठिकाणची लोकप्रियता पाकिस्तानपर्यंत विस्तारली आहे.

गुरुद्वारा तल्हन साहिब

गुरुद्वारा तल्हन साहिब हे जुने गुरुद्वारा आहे. या गुरुद्वाराची खास गोष्ट म्हणजे येथे येणारे भाविक प्रसाद म्हणून विमानातील खेळणी दिल जाते. हा नवस करण्यामागील एक मनोरंजक कथा असून जो विमानाचे खेळणी देतो. त्यांची विमानात बसण्याची इच्छा पूर्ण होते. म्हणून येथे दरवर्षी बरीच खेळणी दिली जातात. नंतर ही सर्व खेळणी मुलांना वाटप केली जातात. तर दरवर्षी येथे एक मोठा जत्राही आयोजित केला जातो ज्यात दूरदूरचे लोक येतात.