नाशिक : विधवा स्त्रियांना पुनर्विवाहाची परवानगी न दिल्यामुळे त्यांच्या आयुष्यावर होणारे परिणाम अत्यंत वेदनादायी पद्धतीने ‘वृंदावन’ नाटकात मांडले आहेत.

समाजमान्यता नसल्याने आश्रमातील महिलांच्या आयुष्याची होणारी परवड थांबवण्याचा प्रयत्न काही महिला करतात. मात्र, व्यवस्था नावाची समाजरचना त्यांना यातून बाहेर पडू देत नाही, हे समाजवास्तव या नाटकाने मांडली. (Rajya Natya Spardha final round Vrindavan blowing on suffering of widows nashik news)

राज्य हौशी मराठी नाट्य स्पर्धेच्या अंतिम फेरीची ‘वृंदावन' या नाटकाने सांगता झाली. सोमवारी (ता. २७) दुपारी बाराला परशुराम साईखेडकर नाट्यगृहात हे नाटक सादर झाले. पश्चिम बंगालमध्ये आजही विधवा पुनर्विवाहाला समाजमान्यता नाही.

विवाहास मान्यता नसली तरी त्यांना समाजात मानाचे स्थान तरी मिळावे, अशी माफक अपेक्षा आहे. मात्र, विधवांना त्यांच्या घरी ठेवले जात नाही. त्यांनी जावे तरी कुठे, असा प्रश्न यानिमित्ताने उपस्थित होतो.

त्यावर उपाय म्हणून वृंदावन आश्रमात या महिला राहतात. मंदिरांत भजन करून उदरनिर्वाह करतात. पण मिळणारी मदत ही अत्यंत तुटपुंजी असल्याने गरजा भागवण्यासाठी प्रसंगी भीक मागावे लागते. या गरजांमधूनच काही अनैतिक प्रक्रिया बोकाळतात.

एका सर्वेक्षणानुसार वृंदावनमधील ३० टक्के महिला या लैंगिक शोषणाला बळी पडतात. यातील काही विधवा कालांतराने या मार्गाचा स्वतःहून अनिच्छेने स्वीकार करतात. यातून उद्भवणाऱ्या आजारांची त्यांना कल्पनाही नसते. ‘मंतो’ हे वयोवृद्ध व्यक्ती हा आश्रम चालवतो.

हेही वाचा : नोकरदार असाल तर रोखीनंच घ्या कार

'जानकी मॉं' ही या विधवांची व्यवस्था बघणारी वयोवृद्ध स्त्री. बाला या पेशाने दलाल असणारा पुरुष. तो या विधवांना मंदिरातल्या भजनाचे कामे मिळवून देत असतो. त्याच्या बदल्यात त्यांना पैसे आणि जेवणाची टोकण पुरवत असतो.

या कामाबरोबरच आश्रमातल्या विधवांना फसवून गोड बोलून आणि प्रसंगी बळजबरीने शरीरविक्रय करायला भाग पाडत असतो. यया वातावरणात आरीश नावाची विधवा आश्रमात प्रवेश करते.

आश्रमातल्या घटना तिला काही दिवसातच कळतात. मुळची कलाकार मनाची आणि बंडखोर स्वभावाची असल्याने आरीश आश्रमातल्या वाईट गोष्टींना विरोध करते. यासाठी आश्रमातल्या विधवांमध्ये संघटन करते. प्रसंगी सगळ्यांचा विरोध पत्करते. पण या व्यवस्थेमध्ये तिचा विरोध फार काळ टिकत नाही. शेवटी ती पण इथल्या व्यवस्थेचा बळी ठरते.