वर्धा : कापूस उत्पादक (Cotton Farming) भागतात काही शेतकरी उत्तम उत्पादनाकरिता साधारणत: मान्सूच्या (Monsoon season) पूर्वी कपाशीची लागवड करतात. मान्सूच्या पाऊसधारा (Monsoon date) बरसण्यापूर्वी हे बियाणे अंकुरत असल्याने या शेतकऱ्यांना उत्पादन घेण्याकरिता बराच काळ मिळतो. परंतु, यंदाच्या हंगामात शेतकऱ्यांना कपाशीचे बियाणे मिळाले नसल्याने मान्सूनपूर्व पेरणीला ब्रेक लागला आहे. (Cotton seeds will available after 1st June in Maharashtra)

मान्सूनपूर्व पेरणीमुळे कपाशीवर बोंड अळीचा प्रादुर्भाव अधिक असतो. असे कारण काढून शासनाने यंदाच्या हंगामात शेतकऱ्यांना कापूस बियाणे विक्री करण्यास बंदी घातली आहे. कापूस बियाण्यांची विक्री 1 जूननंतर करण्याच्या सूचना शासनाच्या आहेत. यामुळे प्रत्येक खरिपात मान्सूनपूर्वी पेरणी करणाऱ्या शेतकऱ्यांना यंदा बियाणे मिळाले नसल्याने त्यांची पंचाईत झाली आहे.

कापूस उत्पादक असलेल्या भागात मान्सूनपूर्व पेरणीला मोठे महत्त्व आहे. मान्सून येण्यापूर्वी साधारणत: 10 ते 15 दिवसांपूर्वी कापूस उत्पादक शेतकरी मान्सूनपूर्व पेरणी करतो. यात ओलिताची सोय असलेल्या शेतकऱ्यांकडून मोठ्या प्रमाणात या पद्धतीचा वापर होतो. अशी पेरणी केल्यास पावसानंतर दिवाळीपूर्वीच या कपाशीला कापूस येतो. यातून उत्तम उत्पादन येत असल्याचे अनेक शेतकऱ्यांकडून सांगण्यात आले आहे. परंतु, या पद्धतीने केलेल्या पेरणीवर बोंड अळीचा प्रभाव अधिक असल्याचे संशोधकांचे म्हणणे असल्याने कृषी विभागाकडून यंदा शेतकऱ्यांच्या या पारंपरिक प्रयोगाला ब्रेक बसला आहे.

बियाणे उपलब्ध पण विक्री नाही

वर्धा जिल्ह्यात साधारणत: सव्वा दोन लाख हेक्‍टरवर कपाशीची पेरणी होणार आहे. याकरिता बियाणे उपलब्ध झाली आहेत. सध्या आभाळात ढग दाटून आले असल्याने शेतकऱ्यांकडून बियाण्यांकरिता धावपळ सुरू झाली आहे. असे असताना त्यांना कृषी केंद्रातून बियाणे मिळत नसल्याने त्यांची गोची झाली आहे.

सरासरी हजार हेक्‍टरवर मान्सूनपूर्व पेरणी

कापूस उत्पादकांचा जिल्हा म्हणून ओळख असलेल्या वर्धा जिल्ह्यात प्रत्येक खरिपाच्या हंगामात साधारणत: सरासरी एक हजार हेक्‍टरवर मान्सूनपूर्व पेरणी होत होती. यंदा मात्र त्या पेरणीला ब्रेक बसला आहे .

(Cotton seeds will available after 1st June in Maharashtra)