Pranali Kodre
देशाला ज्यांनी हिंदवी स्वराज्याचे स्वप्न दाखवले ते म्हणजे छत्रपती शिवाजी महाराज. एक आदर्श शासनकर्ता आणि जाणता राजा म्हणून छत्रपती शिवरायांना ओळखले जाते.
छत्रपती शिवाजी महाराजांना हिंदवी स्वराज्याचे संस्थापकही म्हटले जाते.
छत्रपती शिवाजी महाराज यांचा राज्याभिषेक ६ जून १९७४ मध्ये झाले. पण त्यापूर्वीपासूनच शिवाजी महाराज मराठ्यांचे नेतृत्व करत होते. त्यांनी त्यांच्या मावळ्यांच्या सहाय्याने अनेक लढाया जिंकत आदिलशाही आणि मुघल साम्राज्याला धक्के दिले होते.
आपले एक हिंदवी स्वराज्य असावं असं त्यांचं स्वप्न होतं असं म्हटलं जातं. त्यासाठी त्यांनी अगदी लहान वयापासूनच प्रयत्न केले होते.
दरम्यान, १७ एप्रिल १६४५ रोजी शिवरायांनी दादोजी नरसप्रभू देशपांडे यांना एक पत्र लिहिलेलं होतं, जे उपलब्ध आहे. या पत्रात 'हे राज्य व्हावे हे श्रींचे मनात फार आहे' असा उल्लेख आढळतो. त्याचबरोबर या पत्रात हिंदवी स्वराज्य असाही उल्लेख आढळतो.
या पत्राशिवाय त्यांच्या कोणत्याही पत्रात हिंदवी स्वराज्य हा शब्द आलेला नाही. त्यामुळे काही इतिहासकारांना हे पत्र खरं आहे की खोटं यावर संशय आहे.
पण असे असले तरी हे निश्चित आहे की स्वतंत्र राज्य असावे अशी कल्पना मात्र १६४५ पासूनच त्याच्या मनात घोळत होती.
त्यांचे २८ जानेवारी १९४६ रोजीचे न्यायनिवाडाविषयक पत्रही उपलब्ध आहे. या पत्राच्या सुरुवातीला शिवमुद्रा आढळते. तसेच पत्राच्या शेवटी 'मर्यादेयं विराजते' ही दुसरी मुद्रा दिसून येते.
या मुद्रा त्यांच्या स्वराज्याच्या कार्याचा प्रारंभ झाल्याची साक्ष देतात.