अंकिता खाणे (Ankita Khane)
ताजमहाल जगातील 7 आश्चर्यांपैकी एक आहे. यासमोर सौंदर्याच्या तुलनेत सर्व काही फिकट दिसते. संगमरवरी बनलेली ही इमारत प्रेमाचे प्रतीक मानली जाते.
ताजमहालशी संबंधित एक खास गोष्ट म्हणजे तो सिमेंटशिवाय बांधला गेला आहे.
अलीकडेच सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्म Quora वर एकाने एक प्रश्न विचारला - ताजमहाल सिमेंटशिवाय कसा बांधला गेला?
युजरने उत्तर देताना सांगितले की, “ताजमहाल तेव्हा बांधला गेला जेव्हा सिमेंटचा शोध लागला नव्हता.
सिमेंटचा शोध लागण्यापूर्वी कोणतीही इमारत बांधताना विटांना जोडण्यासाठी विशिष्ट प्रकारची पेस्ट वापरली जायची आणि ती पेस्ट तयार करण्यासाठी गूळ, बताशा, बेलगिरीचे पाणी, दही, उडीद डाळ यांचा वापर केला जात असे.
कातेचू आणि खडे, यापासून वेगळ्या प्रकारची पेस्ट तयार केली जात होती. जी सिमेंटसारखी काम करत होती, ताकद जवळजवळ सिमेंटच्या बरोबरीची होती, म्हणूनच त्या काळात, राजे आणि सम्राटांचे मोठे राजवाडे आणि उंच मंदिरे बांधली गेली.
याबाबतची सविस्तर माहिती Agraindia या वेबसाइटवर देण्यात आली आहे.
राजस्थानमधील मकराना खाणीतून मार्बल खरेदी करण्यात आले. फतेहपूर सिक्री, करौली हिंडन इत्यादी ठिकाणांहून लाल दगड आणण्यात आला.
ताजमहाल बांधण्यासाठी वापरल्या जाणाऱ्या इतर साहित्यात विविध प्रकारच्या विटा, गझ-ए-शिरीन (गोड चुनखडी), टाइल्स, कुल्बा किंवा पाण्याचे तुकडे, सॅन, गम, सिरिश-ए-काहली किंवा रीड यांचा समावेश होता.
गम, गुल-ए-सुरख किंवा लाल माती, सिमगिल (चांदीची माती) आणि काच. मुख्य इमारतीचे मध्यभागी आणि सांगाडा हे पांढर्या संगमरवरी स्लॅबसह अतिरिक्त मजबूत विटांचे दगडी बांधकाम केले आहे,
पांढऱ्या मार्बलचा लूक देण्यासाठी हेडर आणि स्ट्रेचर सिस्टिमवर त्याचा वापर करण्यात आला आहे.
गूळ सारखे देशी पदार्थ; बताशे (साखर-फुगे), बेलागिरी-पाणी, उडीद-डाळ, दही, ताग आणि कंकर (मातीचे जीवाश्म तुकडे) लिंबू मोर्टारमध्ये मिसळून एक आदर्श सिमेंट सामग्री बनविली गेली.
आधुनिक सिमेंट 1824 मध्ये तयार करण्यात आले होते.
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.