Sandip Kapde
अमेरिकेचा जन्म झाला तेव्हा अनेक देशांची सरहद्दी ठरलेल्या नव्हत्या.
जगाचा ८० टक्के भूभाग कुठल्याही सरहद्दीत समाविष्ट नव्हता.
भारत, पाकिस्तान, बांग्लादेश आणि चीन यांच्यातील सीमा फक्त ७० ते ७५ वर्ष जुन्या आहेत.
या सगळ्यांच्या आधी, म्हणजेच २९३ वर्षांपूर्वी एका सरहद्दीचा निर्णय झाला होता.
ती सरहद्द दोन राज्यांची होती, आज केवळ दोन जिल्ह्यांच्या ओळखीपर्यंत ती राहीली आहे.
ती सरहद्द होती सातारा आणि कोल्हापूर राज्यांची, जी आजही तशीच आहे.
तुम्हाला प्रश्न पडला असेल की सातारा आणि कोल्हापूरमध्ये आता कोणतीही सीमा नाही का?
याचे कारण म्हणजे, भारताच्या स्वातंत्र्यानंतर तत्कालीन सातारा जिल्ह्याचे दोन भाग पडले.
उत्तरेकडील भागाला सातारा तर दक्षिणेकडील भागाला दक्षिण सातारा असे नाव देण्यात आले.
२१ नोव्हेंबर १९६० रोजी दक्षिण साताऱ्याचे सांगली जिल्हा असे नामकरण करण्यात आले.
या दोन जिल्ह्यांमधील सरहद्द कशी आहे ते जाणून घ्या...
सह्याद्री पर्वतरांगेतील प्रचितगडापासून कोकरुड, सागाव, मांगळे, तांदुळवाडी, बागणी आणि सांगली ही गावे वारणा नदीच्या उत्तरेला असल्यामुळे तत्कालीन सातारा राज्यात होती, जी आजही तशीच आहे.
तसेच मलकापूर, बांबवडे, पेठवडगाव, जयसिंगपूर ही गावे वारणा नदीच्या दक्षिणेकडे असल्यामुळे ती कोल्हापूर राज्यात होती, जी आजही तशीच आहे.
प्रचितगडापासून उगम पावणारी वारणा नदी, जी हरिपुरजवळ कृष्णा नदीला मिळते, ती सातारा आणि कोल्हापूर राज्यांच्या सीमारेषेचे १५० किमीचे अंतर पार करते.
ही नैसर्गिक नव्हे तर मानवनिर्मित सीमा आहे. १३ एप्रिल १७३१ रोजी युवराज शाहू महाराज आणि दुसरे संभाजी महाराज यांची कराडवाडीजवळ भेट झाली.
या भेटीत झालेल्या तहामुळे वारणा नदी सातारा आणि कोल्हापूर राज्यांची सीमा ठरली, जी आजही तशीच आहे.