मुलांच्या उच्च शिक्षणासाठी अनेक जण शैक्षणिक कर्ज घेतात.
शिक्षणावरील खर्च दिवसेंदिवस वाढत आहे, विशेषत: उच्च शिक्षणावर. मध्यमवर्गीय कुटुंबाला उच्च शिक्षणासाठी सगळा पैसा जोडणे सोपे नाही. त्यामुळेच मुलांच्या उच्च शिक्षणासाठी अनेक जण शैक्षणिक कर्ज (Education Loan) घेतात.
अभ्यासासाठी कर्ज घेण्यापूर्वी काही गोष्टींची काळजी घेणं खूप गरजेचं आहे. त्यामुळे अत्यंत काळजीपूर्वक सखोल चौकशी करूनच शैक्षणिक कर्ज घ्यावे. असे केल्याने तुम्हाला नंतर कर्जाची परतफेड करणे सोपे तर होईलच शिवाय तुमचे पैसेही वाचतील. शैक्षणिक कर्ज घेताना कोणत्या गोष्टी लक्षात ठेवाव्यात ते जाणून घेऊया.
आपल्याला किती कर्ज हवे आहे हे जाणून घेणे महत्वाचे
कोणत्याही कोर्सला प्रवेश घेण्यासाठी अनेक प्रकारचे खर्च येतात. त्यात कोर्स फी, हॉस्टेल किंवा राहण्याचा खर्च, पुस्तके, लॅपटॉप आदींवर खर्च होणारी रक्कम आदी प्रामुख्याने आहेत. त्यामुळे कर्ज घेण्यापूर्वी या सर्व आवश्यक खर्चाचे नीट आकलन करून नंतरच कर्जासाठी अर्ज करावा. कर्जाची रक्कम अशी असावी की ती संपूर्ण खर्च भागवू शकेल. देशांतर्गत अभ्यासक्रमांसाठी जास्तीत जास्त १० लाख रुपये आणि परदेशात शिक्षणासाठी २० लाख रुपयांपर्यंत दिले जातात. आयआयएम, आयआयटी, आयएसबीसारख्या मोठ्या संस्थांमध्येही अभ्यासाचे श्रेय अधिक आहे.
कर्जाच्या परतफेडीचा कालावधी निश्चित करणे
कर्ज फेडण्यासाठी अभ्यासक्रमाच्या कालावधीव्यतिरिक्त वित्तीय संस्था एक वर्षाचा अतिरिक्त स्थगिती कालावधीही देतात. या काळात ईएमआयची (EMI) गरज नसते. सहसा, जेव्हा आपण ईएमआय भरणे सुरू करता तेव्हा आपल्याला 15 वर्षांचा परतफेड कालावधी मिळतो. कर्ज मिळेल त्या दिवसापासून व्याज सुरू होते. बँक स्थगितीचा कालावधी आणखी दोन वर्षांनी वाढवू शकते. या सर्व गोष्टी लक्षात घेता, पुढे कर्ज फेडताना अडचण येऊ नये, यासाठी शिक्षण कर्जाच्या परतफेडीचा कालावधी अत्यंत विचारपूर्वक निवडावा.
यासाठी किती खर्च येईल
शैक्षणिक कर्जाचा व्याजदर ही एक महत्त्वाची वस्तुस्थिती आहे, ज्याची काळजी कर्ज घेताना घेतली पाहिजे. अभ्यासक्रम, संस्था, पूर्वीची शैक्षणिक कामगिरी, विद्यार्थी/सहअर्जदाराचा क्रेडिट स्कोअर आणि सुरक्षितता अशा बाबींवर व्याजदर अवलंबून असतो. याशिवाय विविध वित्तसंस्थांच्या व्याजदरातही तफावत असू शकते. स्थगितीच्या काळात साध्या दराने आणि नंतर चक्रवाढ व्याजदराने व्याज आकारले जाते. त्यामुळे कर्ज घेण्यापूर्वी सर्व बँकांचे व्याजदर चांगले घ्यावेत.
भविष्यातील कमाईचा अंदाज घ्या
ज्या कोर्समध्ये आणि ज्या संस्थेत तुम्ही प्रवेश घेत आहात, त्या संस्थेची माहिती घेऊन शिक्षण कर्ज घेण्यापूर्वी कोर्स आणि इन्स्टिट्यूशनचा मास्टर हिस्ट्री आवश्यक आहे. असे केल्याने कोर्सनंतर नोकरी मिळेल किंवा मध्येच मिळेल, असा ढोबळ अंदाज येईल. त्याचबरोबर तुम्हाला किती पगार मिळेल याचाही अंदाज येईल. जेव्हा आपल्याकडे प्लेसमेंट आणि पगाराची कल्पना असेल तेव्हा ते आपल्याला आपले मासिक उत्पन्न आणि त्यानुसार ईएमआयचे मूल्यांकन करण्यास मदत करेल. याशिवाय कर्जाचा कालावधी निवडण्यासही मदत होणार आहे.
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.