अखेर तब्बल 500 वर्षांनंतर अयोध्येत प्रभू श्रीरामाचे भव्य मंदिर साकारले जात आहे. 22 जानेवारी 2024 ही तारीख भारतीय इतिहासातील काही महत्त्वाच्या तारखांमध्ये समाविष्ट होणार आहे ज्यासाठी लाखो आणि करोडो हिंदू महिने, वर्षे किंवा दशकांपासून नव्हे तर शतकांपासून वाट पाहत होते.
प्रभू श्रीरामाचे भव्य मंदिर तयार आहे. तेथे स्थापन करण्यात येणारी रामल्लाची मूर्ती लहान मुलाच्या रूपात असेल. हा मूर्ती 51 इंच उंच असेल. रामल्लाची ही मूर्ती भव्य राम मंदिरात बसवण्यासाठी नेपाळमधील गंडकी नदीच्या काठावर सापडलेल्या शालिग्राम खडकासह म्हैसूर, राजस्थानसह अनेक ठिकाणांहून आणण्यात आले होते. या भव्य मोहिमेशी देशातील अनेक प्रसिद्ध कारागीर जोडले गेले होते. .
रामजन्मभूमी मंदिरातील रामल्लाच्या मूर्तीची कहाणी खूप रंजक आहे. तुम्हाला माहित आहे का की भव्य मंदिरात स्थापित होणारी रामल्लाची ही मूर्ती अयोध्येतील राम जन्मभूमीवर स्थापित होणारी चौथी मूर्ती असेल. तुम्हाला नक्कीच जाणून घ्यायला आवडेल की रामल्लाच्या उरलेल्या तीन मूर्तींचा इतिहास आणि रहस्य काय आहे? आम्ही तुम्हाला रामल्लाच्या या चार पवित्र मूर्तींची कथा महाराज विक्रमादित्य ते बाबर काळापर्यंत आणि तेव्हापासून आजपर्यंत म्हणजेच 22 जानेवारी 2024 च्या अभिषेक सोहळ्यात सांगणार आहोत.
रामललाच्या पहिल्या मूर्तीची कथा
राजा विक्रमादित्याने अयोध्येचा जिर्णोद्धार केला होता, अशी ऐतिहासिक धारणा आहे. त्यांनीच रामजन्मभूमीवर भव्य मंदिर बांधले. 16व्या शतकाच्या सुरुवातीला जेव्हा मुघलांनी अयोध्येवर हल्ला केला तेव्हा रामजन्मभूमीच्या प्राचीन मंदिरात प्रभू श्रीरामाची मूर्ती स्थापित करण्यात आली होती. सध्या ते अयोध्येतील स्वर्गद्वार परिसरात असलेल्या महाराष्ट्रीय परंपरेतील कालेराम मंदिरात उपस्थित आहेत.
असे मानले जाते की मुघल आक्रमणादरम्यान, तत्कालीन पुजार्‍याने ही मूर्ती अपमानापासून वाचवण्यासाठी सरयू नदीत शरयू नदीत सोडून दिली. जे 220 वर्षे शरयूच्या प्रवाहात सुरक्षित राहिली आणि 18 व्या शतकात एका पुजाऱ्याला स्वप्न पडल्यानंतर ते पुन्हा प्रकट झाले. अयोध्येच्या ऐतिहासिक परंपरेत या मूर्तीला विशेष स्थान आहे. पण या पुतळ्याची ऐतिहासिक वस्तुस्थिती तिला ओरछा राजवाड्याशी जोडते.
सुमारे पाचशे वर्षांपूर्वी म्हणजे १५२७ साली बाबरचा सेनापती मीर बाकी याने अयोध्येतील रामजन्मभूमीवरील मंदिर तोडून मशीद बांधली, तोपर्यंत महाराज विक्रमादित्य यांनी स्थापन केलेली राम मूर्ती तिथे होती. ही मूर्ती नंतर टिकमगड येथील ओरछा राजवाड्यात गेली. ओरछाची राणी अयोध्येला आली आणि मुघलांच्या आक्रमणापासून वाचवण्यासाठी ही मूर्ती घेऊन गेली.
तेव्हापासून असे मानले जाते की ओरछामध्ये आजही राम राजा राज्य करतो. तिथला राम राजा राम, धनुर्धारी नसून रामलल्ला आहे. आजही मध्य प्रदेश पोलीस ओरछा येथील मंदिरात सकाळ संध्याकाळ रामलल्लाला वंदन करतात. दरवर्षी राजा राम सरकारची भव्य मिरवणूक काढली जाते, त्यात लाखो लोक सहभागी होतात.
उज्जैनचा महान महाराजा विक्रमादित्य यांचा शासनकाळ इसवी सन पूर्व पहिल्या शतकात होता आणि त्यांनी आपल्या राज्याचा विस्तार केल्यानंतर त्यांनी अयोध्या, मथुरा, हरिद्वार, वाराणसी कांची, द्वारकाधाम आणि उज्जैन येथे अनेक मंदिरे बांधली. विक्रमादित्याच्या काळातील अयोध्या ही ५ कोस मानली जाते. आज विकसित होत असलेले अयोध्या धाम ८४ कोस परिक्रमा परिसरात पसरलेले आहे. याचा अर्थ 17 पट अधिक विस्तार केला.
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.