Ram Navami 2024
आज रामनवमी आहे. या दिवशी रामायण पठण करणे शुभ आहे, परंतु वेळेची कमतरता असल्यास रामचरितमानसातील 5 शक्तिशाली श्लोकांचे पठण करा, असे मानले जाते की या श्लोकांचे पठण केल्याने प्रत्येक कार्य सफल होते आणि प्रभू श्री रामाचा आशीर्वाद मिळतो.
नाथ दैव कर कवन भरोसा। सोषिअ सिंधु करिअ मन रोसा॥ कादर मन कहुँ एक अधारा। दैव दैव आलसी पुकारा।।
अर्थ - रामचरित मानसमध्ये ही चौपई सांगते की श्रीराम खूप शक्तिशाली होते, परंतु तरीही ते कार्य संयमाने करीत होते, जेणेकरून त्या कार्यात कोणताही अडथळा येऊ नये. या चौपईमध्ये असे सांगितले आहे की जेव्हा भगवान राम समुद्रातून समुद्र पार करण्यासाठी मार्ग विचारण्यासाठी ध्यान करण्यासाठी जात होते, तेव्हा लक्ष्मणजींनी श्रीरामांना त्यांच्या सामर्थ्याची जाणीव करून दिली, भगवान रामांना सर्व काही माहित होते परंतु तरीही त्यांनी शक्ती धैर्यानेच काम घेतले. परिस्थितीचा शांततेने सामना केला. माणूस शरीराने आणि संपत्तीने कितीही बलवान असला तरी बुद्धीशिवाय यश मिळणे अशक्य आहे.
जे न मित्र दुख होहिं दुखारी। तिन्हहि बिलोकत पातक भारी॥ निज दुख गिरि सम रज करि जाना। मित्रक दुख रज मेरु समाना॥
अर्थ - ही चौपई श्री राम आणि सुग्रीव यांची खरी मैत्री दर्शवते. याचा अर्थ जो निःस्वार्थपणे मैत्री ठेवतो त्याला देव नेहमी मदत करतो. दुसरीकडे, ज्यांना मित्रांच्या दु:खातही दु:ख होत नाही, ते आयुष्यात कधीच पुढे जाऊ शकत नाहीत. असे लोक पापाचे भागीदार असतात. एकच मित्र असला तरी तो खरा असेल तर जीवन चांगले होते, मैत्रीत कोणताही स्वार्थ न आणणाऱ्यांचे रक्षण श्रीरामच करतात.
अपि च स्वर्णमयी लंका, लक्ष्मण मे न रोचते। जननी जन्मभूमिश्च स्वर्गादपि गरीयसी।
अर्थ - या चौपाईमध्ये श्रीराम बंधू लक्ष्मणाला सांगतात की लंका जरी सोन्याची असली तरी इथे अशांतता आहे. माझ्यासाठी आई आणि जन्मभूमी स्वर्गापेक्षा जास्त मौल्यवान आहेत. यावरून कळते की, जो माणूस आपल्या भूमीशी आणि जन्मभूमीशी जोडलेला असतो आणि तिथल्या लोकांच्या कल्याणासाठी काम करतो, तो नेहमीच पुढे राहतो. अशा लोकांना सर्वश्रेष्ठ म्हणतात.
बोले बिहसि महेस तब ग्यानी मूढ़ न कोइ। जेहि जस रघुपति करहिं जब सो तस तेहि छन होइ।
अर्थ - भगवंताच्या इच्छेशिवाय पानही हलत नाही. ही चौपई सांगते की एखाद्या व्यक्तीने तो नेहमी श्रीमंत किंवा गरीबच राहील या भ्रमात राहू नये. श्रीरामाची पूजा करणाऱ्याचे भाग्य बदलायला वेळ लागत नाही. अशा परिस्थितीत कधीही अहंकार बाळगू नका, अहंकाराची आग माणसाचे सुख आणि शांती जाळून राख करते. जे मिळेल त्याबद्दल नेहमी कृतज्ञ रहा, भगवंताची भक्ती हाच यशाचा मार्ग आहे.
मोह सकल ब्याधिन्ह कर मूला। तिन्ह ते पुनि उपजहिं बहु सूला॥ काम बात कफ लोभ अपारा। क्रोध पित्त नित छाती जारा॥
अर्थ - सर्व संकटांचे मूळ आसक्ती आहे. कोणत्याही गोष्टीची जास्त आसक्ती आपल्याला ध्येयापासून विचलित करते आणि अपयशाकडे नेते. वासना, क्रोध, लोभ यांचा त्याग करणे चांगले. त्यांच्या उपस्थितीत यशाचा मार्ग पूर्ण करणे अशक्य आहे. (Ram Navami)
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.