Chandrayaan-3 Timeline : भारताच्या तिसऱ्या चंद्र मोहिमेसाठी चांद्रयान-3 ने शुक्रवारी श्रीहरिकोटा येथून उड्डाण केले. इस्रोचे हे मिशन भारतासह अमेरिकेसाठीही महत्त्वाचे आहे. विशेष म्हणजे आजपर्यंत जगातील कोणत्याही देशाने चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर आपली चंद्र मोहीम उतरवलेली नाही.
चांद्रयान-3 चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर उतरणार असल्याचे शास्त्रज्ञांचे म्हणणे आहे. त्यात यश आले तर भारतासाठी तो मोठा विजय असेल. पृथ्वी आणि चंद्र यांच्यातील अंतर 3.84 लाख किलोमीटर आहे. चांद्रयान-3 ला चंद्रावर पोहोचण्याची तारीख 23 ऑगस्ट 2023 देण्यात आली आहे.
मिशन तीन भागात पूर्ण होईल
सोप्या भाषेत सांगायचं तर ही चंद्र मोहीम तीन टप्प्यांत पूर्ण होईल. प्रक्षेपणानंतर, पहिल्या टप्प्यात, चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर त्याचे सॉफ्ट लँडिंग होईल. ही सर्वात महत्वाची प्रक्रिया आहे. सॉफ्ट लँडिंग म्हणजे चांद्रयानचे लँडर विक्रमला कोणतीही हानी न पोहोचता ते चंद्रावर उतरणं. वास्तविक, चंद्रावरील गुरुत्वाकर्षण शक्ती पृथ्वीच्या तुलनेत 1/6 कमी आहे. त्यामुळे तेथे लँडर पडण्याचा धोका वाढतो. या प्रकरणात ते क्रॅश होते. त्यामुळेच यावेळी शास्त्रज्ञांचे लक्ष चंद्रावर लँडरचे सॉफ्ट लँडिंग करण्याकडे आहे.
दुसरा भाग - चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर सॉफ्ट लँडिंग केल्यानंतर, रोव्हर लँडरपासून वेगळे होईल. रोव्हर चंद्राच्या पृष्ठभागावर चालेल.
तिसरा भाग- रोव्हर चंद्राच्या पृष्ठभागावरून अनेक प्रकारची माहिती गोळा करेल आणि याद्वारे शास्त्रज्ञांना चंद्राविषयी अनेक मनोरंजक माहिती मिळेल.
प्रक्षेपणापासून चंद्रावर पोहोचण्यासाठी अनेक टप्पे पार केले जातील
शुक्रवारी श्रीहरिकोटा येथून प्रक्षेपण केल्यानंतर, LVM3 रॉकेट चांद्रयान-3 सह पृथ्वीच्या कक्षेकडे वळले. 2xS200 इग्निशन 24 मीटर उंचीवर अतिशय मंद गतीने जात असताना घडले. यानंतर L110 प्रज्वलन 44 किमी उंचीवर झाले.
2xS200 प्रज्वलन 62.17 किमी उंचीवर पोहोचल्यानंतर झाले.
त्यानंतर त्याचे भाग वेगळे करण्याची प्रक्रिया सुरू झाली. PLF चे पृथक्करण 114 किमी उंचीवर झाले. L110 वे पृथक्करण 175 किमी अंतर कापल्यानंतर सुरू झाले. त्यानंतरच चांद्रयान-3 वेगळे करण्याची प्रक्रिया सुरू झाली.
C25 176 किमीवर प्रज्वलित झाले. पुढील उपग्रहाचे पृथक्करण 179.192 किमी उंचीवर झाले. पुढच्या टप्प्यात चांद्रयान-3 चंद्राच्या कक्षेत दाखल झाले. यानंतर लँडिंग होईल आणि रोव्हर चंद्राच्या पृष्ठभागावर पोहोचेल आणि माहिती गोळा करेल. चंद्रावरील नवीन माहिती गोळा करण्याची जबाबदारी रोव्हरवर असेल. चंद्राचा प्रकाश सूर्यावर पडल्यावर सॉफ्ट लँडिंग होईल, असे इस्रोचे म्हणणे आहे. चांद्रयान 3 चे लँडर आणि रोव्हर चंद्रावर पूर्ण एक दिवस असतील.
चंद्राचा एक दिवस पृथ्वीच्या 15 दिवसांच्या बरोबरीचा असतो
चंद्राचा दिवस पृथ्वीच्या 15 दिवसांच्या बरोबरीचा असतो. पृथ्वीच्या दृष्टीकोनातून पाहिल्यास, लँडर आणि रोव्हर तेथे 15 दिवस घालवतील. चांद्रयान-2 च्या तुलनेत चांद्रयान-3 चे लँडिंग साइट बदलण्यात आले आहे. चांद्रयान-2 मधून घेण्यात आलेल्या चंद्राच्या छायाचित्रांनंतरच हा बदल करण्यात आला आहे.
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.