Panchvaktra Temple: पुराचं पाणीही शंकराच्या मंदिराला हलवू शकलं नाही, जाणून घ्या हिमाचलच्या या 'केदारनाथ'ची कहाणी

हिमाचल प्रदेशातील हवामान अजूनही आव्हानात्मक आहे. हिमालयातून उगम पावणाऱ्या नद्यांमुळे या डोंगराळ प्रदेशासाठी अडचणी निर्माण झाल्या आहेत. मोठ्या प्रमाणात जीवित व वित्तहानी झाली आहे. घरे, दुकाने उद्ध्वस्त झाली आहेत. हिमाचल प्रदेशातील कुल्लू, मनाली, मंडी या भागांना सर्वाधिक फटका बसला.

निसर्गाच्या कहराच्या या चित्रांमध्ये ते चित्र सर्वाधिक चर्चेत होते, जिथे लाटांशी झुंजताना भोलेनाथाचे मंदिर दिसत होते. स्थानिक लोकांचा असा विश्वास आहे की या पाच शतकांहून अधिक जुन्या शिवमंदिराने हिमाचल प्रदेशचे संरक्षण केले आहे.

500 वर्षांहून अधिक जुने हे मंदिर हुबेहूब केदारनाथ मंदिरासारखे दिसते. 2023 मध्ये हिमाचल प्रदेशात आलेल्या या विध्वंसानंतर मंडीतील महादेव मंदिराभोवती जे काही घडले, तेही वर्षानुवर्षे लक्षात राहील. पंचवक्त्र मंदिर म्हणजे पाच मुखे असलेली महादेवाची मूर्ती.

पंचमुखी महादेवाच्या या मंदिराभोवती विध्वंसाच्या खुणा दिसतात. मंडी शहराला या मंदिराशी जोडणारा जुना लोखंडी पूल पुराचा बळी ठरला आहे. हा पूल वाहून गेल्यास भाविकांना मंदिरापर्यंत जाण्यासाठी शहराच्या मध्यभागी एकच मार्ग आहे, मात्र सध्या धोका पाहता सर्वसामान्यांना मंदिरात जाण्यास परवानगी नाही .

स्थानिक पुजारी नवीन कौशिक म्हणतात की हे मंदिर 16 व्या शतकात राजाने बांधले होते, परंतु असे मानले जाते की हे मंदिर स्वतः पांडवांनी बांधले होते, जिथे पांडवांनी स्वतः पूजा केली होती. मंदिराचे पूर्वेकडील आणि उत्तरेकडील दरवाजे लाटांसाठी सर्वात असुरक्षित होते, परंतु शक्तिशाली बियास नदी देखील शतकानुशतके जुन्या मंदिराचे नुकसान करू शकली नाही.

मंदिराच्या आजूबाजूच्या परिसराचं नुकसान

काल श्रावणी सोमवार असल्याने मंदिरात दर्शनासाठी गर्दी होती. मात्र रविवारपासूनच निसर्गाच्या कोपाने संपूर्ण हिमाचल प्रदेशाला वेढले. आता मंदिर आणि त्याच्या आजूबाजूच्या प्रांगणात फक्त पुराच्या खुणा उरल्या आहेत. मंदिराच्या प्रवेशद्वाराच्या भागात बाबा भैरवनाथांना मंदिराचे संरक्षक मानले जाते. भैरवाचे मंदिर मातीत बुडाले आहे. तसेच मूर्ती देखील रेतीखाली लपली आहे. मंदिराच्या मुख्य गेटवर 3 ते 4 फुटांचा मलबा आहे.