नुकत्याच लोकसभा निवडणुका पार पडल्या. या निवडणुकीमध्ये राहुल गांधी यांनी रायबरेली आणि वायनाड येथून विजय मिळवला. त्यानंतर काँग्रेस पक्षाने काल (सोमवारी) जाहीर केले ,की राहुल गांधी रायबरेली लोकसभा मतदारसंघातून खासदार असतील आणि प्रियंका गांधी वायनाड लोकसभा मतदारसंघातून पोटनिवडणूक लढवतील. पक्षाध्यक्ष मल्लिकार्जुन खर्गे यांच्यावर झालेल्या बैठकीनंतर काँग्रेस पक्षाने हा निर्णय घेतला.
आता काँग्रेससाठी सुरक्षित जागा मानल्या जाणाऱ्या वायनाडमधून प्रियंका गांधी जिंकण्यात यशस्वी ठरल्या, तर कुटुंबातील तीन सदस्य एकत्र संसदेचा भाग असतील. यामुळे काँग्रेस पक्षावर घराणेशाहीचा आणि एकाच कुटुंबाला प्रोत्साहन देण्याचा आरोप होणे स्वाभाविक आहे. सोनिया गांधी सध्या राज्यसभेच्या सदस्य आहेत.
नुकत्याच पार पडलेल्या लोकसभा निवडणुकीत काँग्रेसने पूर्वीपेक्षा चांगली कामगिरी केली आहे. काँग्रेसने रायबरेली आणि अमेठीसह एकूण सहा जागा जिंकल्या. 2019 मध्ये, काँग्रेस पक्ष यूपीमध्ये केवळ एक जागा जिंकण्यात यशस्वी झाला होता, तर राहुल गांधी स्वतः अमेठीमध्ये हारले होते. काँग्रेसच्या मतांची टक्केवारीही ६.३६ टक्क्यांवर पोहोचली आहे.
यापूर्वी 2014 मध्ये काँग्रेसला फक्त दोन जागा मिळाल्या होत्या आणि त्यांची मते 7.53% होती. मात्र, यावेळी काँग्रेसने यूपीमध्ये लोकसभेच्या 17 जागा लढवल्या आणि सहा जिंकण्यात यश मिळवले. यावेळी काँग्रेसच्या मतांची टक्केवारी वाढली आणि त्यांना 9.46% मते मिळाली.
आता यूपीमध्ये काँग्रेसचे सकारात्मक निकाल लागले असून, राहुल गांधी आपली जागा सोडत नसल्याचा संदेश देण्याचा पक्ष सर्वतोपरी प्रयत्न करत आहे. यूपी निवडणुकीच्या निकालावरून राज्यातील मूड भाजपच्या विरोधात असल्याचे दिसून येत आहे. येथे भाजपला केवळ 33 जागांवर समाधान मानावे लागले.
आता 2027 च्या लोकसभा निवडणुकीत गमावलेली जागा परत मिळवण्यासाठी काँग्रेस सर्वतोपरी प्रयत्न करत आहे. 2022 च्या विधानसभा निवडणुकीत काँग्रेसने सर्व 403 विधानसभा जागा लढवल्या होत्या पण त्यांना फक्त दोनच जागा मिळाल्या होत्या आणि त्यांची मते 2.33% होती. त्यानंतर प्रियांका गांधी यांनी यूपीमध्ये पक्षाचे नेतृत्व केले. काँग्रेस आणि सपा यांच्यातील युती पाहता, राहुल यांनी रायबरेलीची सत्ता राखणे धोरणात्मक आहे.
वायनाडशी त्यांचे भावनिक नाते असल्याचे राहुल गांधी सतत सांगतात. 2019 मध्ये यूपीमध्ये काँग्रेसला धक्का बसला तेव्हा राहुल वायनाडमधून संसदेत पोहोचले. त्यावेळी केरळमधील काही काँग्रेस नेत्यांनी राज्यातील लोकसभा निवडणुकीत संयुक्त लोकशाही आघाडीच्या विजयासाठी राहुल गांधींना जबाबदार धरले होते.
मात्र, दोन वर्षांनंतर केरळमध्ये झालेल्या विधानसभा निवडणुकीत काँग्रेसला मोठा धक्का बसला. त्यानंतर केरळच्या जनतेने दर पाच वर्षांनी सत्ता बदलण्याची परंपरा कायम न ठेवता एलडीएफच्या पिनाराई विजयन यांना सलग दुसऱ्यांदा सरकार स्थापन करण्याची संधी दिली. काँग्रेस पक्षाच्या केरळ युनिटचा असा विश्वास आहे की, विजयन सरकारच्या विरोधात लोकांमध्ये रोष आहे, म्हणून त्यांना राहुल गांधींनी वायनाडची जागा राखून ठेवायची होती. सीपीआय(एम)ला रोखण्यासाठी काँग्रेसने प्रियंका गांधी यांना वायनाड लोकसभा मतदारसंघातून पोटनिवडणूक लढवण्याचा निर्णय घेतला आहे.
प्रियंका गांधी यांनी लोकसभा निवडणूक न लढवण्याचे आणि निकालानंतर पोटनिवडणुकीच्या माध्यमातून संसदेत पोहोचण्याची योजना आखण्याचे हेच एक कारण असावे. काँग्रेसला विश्वास होता की प्रियंका गांधी निवडणूक लढवतील की नाही, भाजप त्यांच्यावर नक्कीच घराणेशाहीचा आरोप करेल, आता हे आरोप आणखी वाढतील. 300 पेक्षा जास्त जागा जिंकून भाजप सत्तेत परतला असता तर क्वचितच निवडणूक लढली असती, असे पक्षाच्या काही नेत्यांचे मत आहे.
आता भाजप बॅकफूटवर आहे आणि प्रियांका गांधी यांना निवडणुकीच्या राजकारणात उतरवण्याची यापेक्षा चांगली संधी असू शकत नाही, असे काँग्रेसचे मत आहे. यासंबधीचे वृत्त एका हिंदी वृत्तवाहिनीने दिले आहे.
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.
