Osama Bin Laden : अमेरिकेतील 9/11 हल्ल्याचा सूत्रधार ओसामा बिन लादेन हा एका व्यापारी कुटुंबातला होता. पण नंतर तो जगातील मोस्ट वॉन्टेड दहशतवादी बनला. सौदी अरेबियातील एका श्रीमंत बांधकाम व्यावसायिकाच्या पोटी जन्मलेला बिन लादेन शिक्षणादरम्यान धार्मिक कट्टरवाद्यांच्या संपर्कात आला. इथूनच त्याचा दहशतवादाकडे कल वाढला आणि त्याने १९८८ मध्ये अल-कायदाची स्थापना केली.
वयाच्या १३ व्या वर्षी मिळाला १९ अब्ज रुपयांचा वारसा
१९५७ मध्ये, बिन लादेनचा जन्म जेद्दाह, सौदी अरेबियातल्या बांधकाम व्यावसायिक मोहम्मद बिन लादेन यांच्या घरी झाला. मोहम्मद तेव्हाच्या सौदी राजे फैसल यांचे जवळचे मित्र होते. १९६८ मध्ये लादेनच्या वडिलांच्या मृत्यूनंतर, वयाच्या 13 व्या वर्षी, बिन लादेन आणि त्याच्या भावांना $300 दशलक्ष (१९ अब्ज रुपये) किमतीची संपत्ती वारसाहक्काने मिळाली.
लादेन नाइटक्लबमध्ये जायचा :
सुरुवातीच्या अभ्यासानंतर त्याने जेद्दाहमधील सिव्हिल इंजिनीअरिंगच्या अभ्यासासाठी किंग अब्दुल अझीझ विद्यापीठात प्रवेश घेतला. लादेनच्या एका माजी वर्गमित्राच्या म्हणण्यानुसार, तो नाइटक्लबमध्ये जाऊन श्रीमंत सौदीच्या सहकाऱ्यांसोबत दारू प्यायचा. अभियांत्रिकीचे शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर तो आपला कौटुंबिक व्यवसाय हाती घेण्याच्या तयारीत होता.
लादेन कोणाच्या प्रभावाखाली आला ?
लादेन शेख अब्दुल्ला आझम या मुस्लिम कट्टरपंथींच्या संपर्कात आला, जो धार्मिक राजकारण शिकवत होता आणि त्याच्या विचारांचा खूप प्रभाव होता. आझम नेहमी आपल्या भाषणात इस्लामिक देशांना परकीय हस्तक्षेपापासून मुक्त करण्याविषयी बोलत असत आणि आपल्या विद्यार्थ्यांकडून धार्मिक कट्टरतावाद स्वीकारण्याचा आग्रह धरत असत. आझमचा असा विश्वास होता की इस्लामने आपल्या मुळांकडे परत यावे आणि जे त्यावर विश्वास ठेवत नाहीत त्यांच्या विरोधात जिहाद केला पाहिजे.
लादेन अफगाण युद्धाचा भाग बनला :
१९८० च्या दशकात, बंडखोर गट मुजाहिदीनने सोव्हिएत युनियन आणि अफगाण सैन्याविरुद्ध युद्ध पुकारले. यापूर्वी १९७० मध्येच बिन लादेन अनेक कट्टरपंथी मुस्लिम गटांमध्ये सामील झाला होता. या युद्धात अफगाण सैनिकांना सहकार्य करण्यासाठी बिन लादेनने पाकिस्तानातील पेशावर गाठले आणि त्यांना सौदीकडून आर्थिक मदतही मिळू लागली. येथे अरब-अफगाण आणि त्यांच्या कुटुंबियांना मदत करण्यासाठी बिन लादेनने 'द बेस' नावाचा एक गट तयार केला, जो नंतर अल-कायदा म्हणून ओळखला जाऊ लागला.
१८८९ मध्ये अफगाणिस्तानातून सोव्हिएत युनियनने माघार घेतल्यानंतर लादेन कुटुंबाच्या बांधकाम कंपनीत काम करण्यासाठी सौदी अरेबियात परतला. आपली संघटना मजबूत करण्यासाठी त्याने निधी उभारण्यास सुरुवात केली आणि अल कायदा ग्लोबल ग्रुप बनला. त्याचे मुख्य कार्यालय अफगाणिस्तानात राहिले, तर त्याचे सदस्य ३५ ते ६० देशांमध्ये उपस्थित होते. बिन लादेन गटाचा कार्यकर्ता डॅनियल ओमन यांच्या मते, बिन लादेनला त्याचे भाऊ आणि सौदी अरेबियाच्या राज्यातून हद्दपार करण्यात आले होते.
असा झाला तो मोस्ट वाँटेड दहशतवादी :
सुदानमध्ये बिन लादेनने आपली संघटना मजबूत करण्यासाठी परदेशी निधी घेतला आणि दहशतवाद्यांसाठी प्रशिक्षण शिबिरे सुरू झाली. मुस्लिम देशांतून अमेरिकनांना हाकलून देणे हे त्यांचे पहिले प्राधान्य होते. मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, १९९२ मध्ये अल कायदाने येमेनमधील एडनमधील हॉटेलमध्ये पहिला हल्ला केला होता, ज्यामध्ये दोन ऑस्ट्रेलियन पर्यटक मारले गेले होते.
- यानंतर १९९३ मध्ये अमेरिकेच्या वर्ल्ड ट्रेड सेंटरवर मोठा हल्ला झाला होता. केंद्राजवळ झालेल्या ट्रक बॉम्बस्फोटात सहा जण ठार तर शेकडो जखमी झाले.
- १९९५ मध्ये पुन्हा अमेरिकन लोकांना लक्ष्य करत, अल कायदाने नैरोबी आणि दार-एस-सलाम, टांझानिया येथील यूएस दूतावासाबाहेर बॉम्बस्फोट केले आणि २२४ लोक मारले.
- १९९६ मध्ये अमेरिकेच्या दबावामुळे सुदानने लादेनला देशातून हाकलून दिले. १० मुले आणि तीन पत्नींसह तो अफगाणिस्तानला पोहोचला. येथे त्याने अमेरिकन सैन्याविरुद्ध जिहादची घोषणा केली.
१९९८ मध्ये अमेरिकेच्या न्यायालयाने बिन लादेनला दूतावासावर हल्ला केल्याच्या आरोपाखाली दोषी ठरवले. त्याच्या डोक्यावर $५ दशलक्ष इनाम ठेवण्यात आले होते.
यानंतर १९९९ मध्ये FBI ने लादेनचा जगातील १० मोस्ट वॉन्टेड दहशतवाद्यांच्या यादीत समावेश केला होता. २००१ मध्ये, अल-कायदाने ११ सप्टेंबर रोजी वर्ल्ड ट्रेड सेंटरच्या ट्विन टॉवर्स आणि पेंटागॉनवर हल्ला केला, ज्यात ३००० हून अधिक लोक मारले गेले. या हल्ल्यानंतर अमेरिकन सरकारने बिन लादेनचे नाव मुख्य दहशतवादी म्हणून जाहीर केले आणि त्याच्या शोधात अफगाणिस्तानात अनेक मोठ्या कारवाया केल्या. अखेर २०११ मध्ये अमेरिकेचे गुप्त ऑपरेशन यशस्वी झाले आणि ओसामा पाकिस्तानच्या अबोटाबादमध्ये मारला गेला.
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.