इस्रायल आणि पॅलेस्टाईनमध्ये जे घडत आहे ते जगभर पसरू शकते आणि त्यामुळे तिसरे महायुद्धही होऊ शकते, असे इस्रायलचे लेखक युवल नोह हरारी यांनी आज एनडीटीव्हीच्या दिलेल्या विशेष मुलाखतीत म्हटले आहे. "परिस्थितीवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी भारताने इराणसारख्या देशांवर आपली ताकद वापरली पाहिजे", असंही ते पुढे म्हणाले आहेत.
"सुव्यवस्था कोलमडत आहे आणि त्याची जागा अराजकतेने घेतली आहे. हे गेल्या पाच ते दहा वर्षांपासून घडत आहे. आम्ही ते अधिकाधिक ठिकाणी पाहत आहोत. साथीचा रोग हा त्याचाच एक भाग होता. युक्रेनवर रशियाचे आक्रमण हा त्याचाच एक भाग आहे. जर आपण सुव्यवस्था पुन्हा निर्माण केली नाही तर ती परिस्थिती आणखीनच बिकट होईल. ती जगभर पसरेल. त्यामुळे तिसरे महायुद्ध होऊ शकते. आणि आता उपलब्ध शस्त्रे आणि तंत्रज्ञानाच्या प्रकारामुळे, मानवजातीचाच नाश होऊ शकतो," लेखकाने विविध संघर्षांचा आणि रशिया-युक्रेन युद्धाचा संदर्भ मुलाखतीवेळी दिला आहे.
इस्रायलने 7 ऑक्टोबर रोजी जोरदार तटबंदी असलेल्या सीमेवरून आपल्या सैनिकांना पुढे सरकावले. 1,400 हून अधिक लोक गोळीबार, आणि जाळून मारल्यानंतर इस्लामी गटासोबत युद्ध घोषित केले, त्यापैकी बहुतेक सामान्य नागरिक होते. या हल्ल्याची तुलना 9/11शी केली आहे.
इराणने पॅलेस्टिनी हल्ल्याचे स्वागत केले आणि त्याला "गर्वार्ह ऑपरेशन" आणि "महान विजय" म्हटले. ते इस्रायलला मान्यता देत नाही आणि 1979 च्या इस्लामिक क्रांतीपासून पॅलेस्टिनी कारणासाठी पाठिंबा त्यांच्या परराष्ट्र धोरणाचा केंद्रबिंदू बनला आहे.
इस्त्रायली लेखकाने एनडीटीव्हीला सांगितले की, "समस्या अशी आहे की, हमासला मानवी दुःखाची अजिबात पर्वा नाही, मग ते इस्त्रायली असो किंवा पॅलेस्टिनी, कारण आम्ही धार्मिक कट्टर लोकांबद्दल बोलत आहोत ज्यांचा असा विश्वास आहे की, लोकांची हत्या केल्यानंतर जेव्हा ते मरतात तेव्हा त्यांना स्वर्गात जागा मिळते आणि असा विश्वास ठेवणार्‍या लोकांसोबत शांततेची कोणतीही संधी मिळणे अशक्य आहे,” सेपियन्सच्या लेखकाने सांगितले, समुदायातील त्याच्या “अनेक मित्र आणि कुटुंब” वर हल्ले झाले आणि त्यांची हत्या करण्यात आली.
"आम्ही ISIS आणि आता हमाससोबत पाहत असलेला हा प्रकारचा धार्मिक कट्टरता मानवतेसाठी भयंकर आहे," असंही ते यावेळी म्हणालेत.
इस्रायल सौदी अरेबियाबरोबर ऐतिहासिक शांतता कराराच्या मार्गावर होता, ज्याने व्यापलेल्या प्रदेशातील लाखो पॅलेस्टिनी लोकांचे दुःख कमी करणे आणि शांतता प्रक्रिया पुन्हा सुरू करणे अपेक्षित होते, असे लेखकाने सांगितले.
तणाव कमी करणे आणि त्यात भारताची भूमिका याविषयी बोलताना लेखक म्हणाले, "भारत ही लोकशाही आहे. रशिया किंवा चीनच्या विपरीत ते लोकशाहीसाठी वचनबद्ध आहे. लोकशाही आदर्शांसाठी कटिबद्ध आहे. भारताचे अनेक देशांशी चांगले संबंध आहेत. भारताचे इस्रायलशी आणि इराणशीही चांगले संबंध आहेत. त्यामुळे भारताकडून अपेक्षा आहे. इराणसारख्या देशांवरील तणाव कमी करण्यासाठी जी काही पावले उचलणे आवश्यक आहे ते प्रथम उचलू, जेणेकरून ही परिस्थिती आणखी वाढण्यापासून रोखता येईल.”
इस्रायलने बॉम्बफेक करून प्रत्युत्तर दिले आहे, गाझा पट्टीमध्ये सुमारे 2,750 लोक मारले गेले, यामध्ये बहुसंख्य सामान्य पॅलेस्टिनी होते.
"हिंसेच्या या स्पर्धेत कोणीही विजयी होऊ शकत नाही. ऑनलाइन फिरत असलेलै सर्व भयानक फोटो पाहू नका अशी शिफारस करतो. ते पाहून तुम्ही दहशतवाद्याला जे हवे आहे ते करत आहात. यामुळे तुमच्या मनात भयंकर द्वेष आणि भीती निर्माण होत आहे. त्यामुळे वेगळं काहीतरी पावले उचला" असं हरारी म्हणाले आहेत.
"नागरिकांचे हक्क जपत हमासच्या विरोधात युद्ध करणे अवघड आहे पण अशक्य नाही. हमासने केवळ इस्रायलीच नाही तर अनेक पॅलेस्टिनींनाही ओलीस ठेवले आहे. नागरिकांना ते सोडून जाण्यास प्रतिबंध करत आहे, जेणेकरून ते त्यांचा वापर करू शकतील," असे ते म्हणाले.
इस्रायलने पॅलेस्टिनी किनारपट्टीवरील लक्ष्यांवर हवाई मोहीम सुरू ठेवल्याने सुमारे 9,700 लोक जखमी झाले आहेत.
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.
