सावधान ! 'या' तीन सवयींमुळे तुम्ही जाऊ शकता डिप्रेशनमध्ये

सातारा : आपल्या चांगल्या सवयी आपल्याला आनंदी, समाधानी, निरोगी आणि यशस्वी बनवतात, परंतु वाईट सवयींचा विपरीत परिणाम होतो. आज आपण त्या तीन सामान्य सवयींबद्दल बोलत आहोत, ज्याचा आपल्या जीवनावर विपरीत परिणाम करु शकतात. आपल्याला एकाकीपणा आणि औदासिन्याकडे (Depression) ढकलण्यात या तिन्ही सवयींचा कारणीभूत आहे.

पहिली सवय: नेहमीच ऑनलाइन राहाणे

जेव्हा आपण दु: खी आणि तणावग्रस्त असतो तेव्हा स्वतःला आराम मिळण्यासाठी सहसा फेसबुक, इन्स्टाग्राम किंवा व्हॉट्सअ‍ॅप सारख्या सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मकडे वळतो. यामुळे आपले लक्ष तणाव निर्माण करणा-या गोष्टींकडून वळून जाईल. परंतु बर्‍याच संशोधनात हे सिद्ध झाले आहे की जेव्हा आपण सोशल मीडियावर जास्त वेळ घालविता, इतरांच्या जीवनात डोकावून पाहता, त्यांच्या आनंदी चित्रे आणि अद्यतनांकडे पाहता तेव्हा आपण आपल्या सध्याच्या जीवनाबद्दल आणखी दु: खी व्हाल. एका संशोधनानुसार, जे लोक आठवड्यातून 70 तास किंवा त्याहून अधिक वेळ संगणक किंवा मोबाईल स्क्रीन पाहण्यात घालवतात, ते नैराश्यात जाण्याची शक्यता असते, झोपेच्या त्रासापासून ग्रस्त असतात. जर आपण बर्‍याच काळासाठी ऑनलाईन राहिला तर आपल्या आयुष्यात एकटेपणा आणि असमाधानी असण्याची शक्यता अधिक वाढते. ही नैराश्याची सुरुवातीची चिन्हे आहेत.

या परिस्थितीत काय करावे?: आपणास दुसर्‍या कार्यात आपले मन घालायचे असेल तर सोशल मीडियाचा अवलंब करण्याऐवजी पुस्तकांना प्राधान्य द्या. पुस्तके अद्याप एक उत्तम तणावग्रस्त मानली जातात. या व्यतिरिक्त, आपण आभासी जीवनाऐवजी वास्तविक जीवनाशी कनेक्ट करण्याचा प्रयत्न करा. जर आपण आपले मन वाचण्यात रमत नसेल तर घराबाहेर जा. मित्राला भेटा किंवा चांगल्या बागेत थोडा वेळ जा. असे म्हणणे म्हणजे स्वतःला वास्तविक जीवनात जोडा. त्यापासून पळून जाऊ नका

दुसरी सवय: जास्त कॉफी पिणे

तुम्ही म्हणाल की आता कॉफी पिण्यास काय हरकत आहे? कॉफी प्यायल्याने आपल्याला ताजेपणा आणि झोपेतून जागेपणा जाणवते. पण संशोधकांनी वेगळा विचार केला आहे. कॉफी किंवा इतर साखर पेय आपल्याला सतर्क करत नाहीत, परंतु आपल्या भावनांमध्ये गडबड करतात. संशोधनाच्या मते, उच्च कॅफिन एनर्जी ड्रिंक आपला मनःस्थिती आनंदाने बनविण्याचा भ्रम निर्माण करतात. जेव्हा आपण कॉफी वापरतो, तेव्हा त्यातील कॅफिन आपल्या ताणतणावाची सामान्य प्रतिक्रिया दडपतात. यामुळे हार्मोन वाढतात. त्यानंतर पुन्हा आणखी एक  कॉफी घेता. अशाप्रकारे, स्वतःला ताजे ठेवण्यासाठी आपण कॉफी पिताे आणि सवय लागते. अतिरिक्त कॅफिनमुळे शरीरात अॅड्रेनालिनचे अत्यधिक उत्पादन होते. ताणतणावासाठी मेंदूच्या सामान्य प्रतिक्रियेच्या दीर्घकालीन दडपशाहीमुळे आपण हळूहळू चिंता, कमी मनःस्थिती, पॅनीक हल्ला, निद्रानाश आणि तणावात अडकू लागता. ताणतणाव वाढतो आणि आपण निराश होतो. 

या परिस्थितीत काय करावे ?: शक्य असल्यास कॅफिन पेय पूर्णपणे टाळा. आपण कॉफी सोडण्यास अक्षम असल्यास, त्याचे प्रमाण मर्यादित करा. संध्याकाळी चार नंतर आपण कॉफी न पिल्यास चांगले होईल. कॅफिनऐवजी आपण स्वत: ला ताजे आणि सतर्क ठेवण्यासाठी हर्बल किंवा ग्रीन टी वापरू शकता.

तिसरी सवय: खाण्यापिण्याच्या बाबतीत अनियमितता

जेव्हा आपला दैनंदिन अनियमित असतो, तेव्हा त्याचा प्रथम प्रभाव आपल्या अन्नावर होतो. वेळी आणि अवेळी झोपल्याने आणि जागे झाल्यामुळे, आपल्या शरीराला  चक्रांचे पालन करण्यास मिळत नाही. प्रथम आणि सर्वात सहजतेने आपण शरीराला जे देतो ते आपल्याला मिळते. ज्या लोकांना खाण्याची अशी अनियमित सवय आहे, इतरांच्या तुलनेत कमी-जास्त ताजी फळे आणि भाज्या खातात. युनिव्हर्सिटी कॉलेज लंडनच्या अभ्यासानुसार असे म्हटले आहे की जे लोक ताजी फळे आणि भाज्या खात नाहीत ते सहज नैराश्याचे बळी बनतात. याचे शास्त्रीय कारण असे सांगितले गेले आहे की फळे आणि भाज्यांमध्ये आढळणारे अँटी-ऑक्सिडंट्स मेंदूच्या पेशींना मुक्त रॅडिकल्समुळे होणा-या नुकसानापासून संरक्षण करतात आणि आपला मेंदू मजबूत बनवतात. जे लोक ताजे फळ आणि भाज्या खातात, त्यांचे मेंदू ताण अधिक चांगल्या प्रकारे हाताळू शकते.

अशा परिस्थितीत आपण काय केले पाहिजे?: आपण प्रथम आपल्या दिनचर्येचे नियमन केले पाहिजे. आपल्या सर्वांना माहित आहे की जेव्हा आपण सर्व कामे वेळेवर करतो, तेव्हा काम प्रलंबित राहण्याची शक्यता कमी असते. आणि आम्ही तणाव टाळतो. जेव्हा आपली दिनचर्या नियमित असेल, तर आपण योग्य वेळी खाणे पिणे आणि आपल्या आहारात सर्व पोषक द्रव्यांचा समावेश होण्याची शक्यता देखील जास्त आहे. नित्यक्रम नियमित करण्याबरोबरच आपल्या आहारात बेरी, ग्रीन सॅलड, फळे आणि भाज्यांचा समावेश करा. हे आपल्याला केवळ शारीरिकदृष्ट्या स्वस्थच ठेवत नाही तर मानसिकदृष्ट्या निरोगी देखील बनवते.

Shimla Narkanda Tour : जर तुम्ही शिमलाला गेलात, तर नारकंडाला नक्की भेट द्या; जाणून घ्या शहराची वैशिष्ट्ये..