सेरेब्रल पाल्सी म्हणजे काय? जाणून घ्या लक्षणं- उपाय

Cerebral Palsy Symptoms: Microsoftच्या सत्या नाडेलेंच्या मुलाचे झैन नडेला याचे सेरेब्रल पाल्सीमुळे निधन झाले. वयाच्या २६ व्या वर्षी झालेल्या त्याच्या मृत्यूमुळे सेरेब्रल पाल्सी (Cerebral Palsy) या आजाराची (Health) चर्चा सुरू झाली आहे. सेरेब्रल पाल्सीमुळे शरीराची हालचाल, संतुलन आणि स्नायूंच्या टोनवर परिणाम होतो. 'सेरेब्रल' म्हणजे मेंदूशी संबंधित विकार, आणि 'पाल्सी' म्हणजे कमकुवतपणा किंवा स्नायूंची समस्या. सेरेब्रल पाल्सी मेंदूच्या (Brain) अशा भागात सुरू होते जिथून स्नायू (Muscles) हलविण्याची क्षमता नियंत्रित होते. मेंदूचा भाग पाहिजे तसा विकसित होत नाही किंवा जन्माच्या वेळी किंवा नंतर काही अडचणी आल्यास सेरेब्रल पाल्सीची समस्या उद्भवू शकते. काहीजणांना जन्मजात सेरेब्रल पाल्सी असते. तर काहींना जन्मानंतर (Birth) हा त्रास सुरू होतो. हा आजार काय आहे ते समजून घेणे गरजेचे आहे.

सेरेब्रल पाल्सीची कारणे ( (What Causes Cerebral Palsy?)

१) मुलाच्या जन्मादरम्यान गर्भाशयात किंवा नंतर मेंदूमध्ये रक्तस्त्राव

२) महत्वाच्या अवयवांमध्ये रक्त प्रवाह कमी होणे

३) जन्माच्या वेळी किंवा जन्मानंतर पहिल्या महिन्यात फिट्स येणे

४) अनुवांशिक परिस्थिती

५) मेंदूच्या दुखापती

ही आहेत लक्षणे (Symptoms Of Cerebral Palsy?)

प्रत्येक व्यक्तीत सेरेबल पाल्सीची लक्षणे वेगवेगळी असू शकतात. सेरेब्रल पाल्सीमुळे संपूर्ण शरीरावर परिणाम होऊ शकतो. तसच तो शरीराची एक किंवा दोन अंग, किंवा शरीराच्या एका बाजूवर परिणाम करू शकतो. हालचाली आणि समन्वयात अडथळा, बोलणे, खाण्याच्या समस्या अशी लक्षणे असतात.

येतात या अडचणी

स्नायूंमध्ये ताठरपणा येणे होणे हे महत्वाचे लक्षण आहे, धक्का किंवा धक्कादायक अनैच्छिक हालचाली होणे, मंद हालचाली होणे, तसेच चालताना अडचणी येणे, एका हातानेच काम करता येणे, कपड्यांचे बटण लावण्यात अडचणी येणे.

सेरेब्रल पाल्सी कसा टाळता येईल? (How To Prevent Cerebral Palsy?)

सेरेब्रल पाल्सी टाळता येत नाहीत, पण, त्याचा धोका कमी करू शकतो. जर गर्भवती असाल किंवा गर्भधारणेसाठी योजना करत असाल, तर तुम्ही निरोगी राहण्यासाठी आणि गर्भधारणेची गुंतागुंत कमी करण्यासाठी काही पावले उचलू शकता:

१) तुम्ही लसीकरण झाले आहे का त्याची खात्री करा. रुबेला सारख्या रोगांविरुद्ध लढण्यासाठी लस घेतल्याने गर्भाच्या मेंदूला हानी पोहोचवणारा संसर्ग टाळता येतो.

२) तुम्ही जितके निरोगी राहाल तितका तुम्हाला संसर्ग होण्याचा धोका कमी असते. गर्भधारणेदरम्यान असे निरोगी असणे जास्त गरजेचे असते. त्यामुळे सेरेबल पाल्सी होण्यापासून वाचता येऊ शकते. तुम्ही जितके निरोगी गर्भधारणेकडे जात आहात, तितकेच तुम्हाला संसर्ग होण्याची शक्यता कमी असते ज्यामुळे सेरेब्रल पाल्सी होते.

३) गरोदरपणात डॉक्टरांना नियमित भेट देणे हा तुमच्यासाठी आणि बाळाच्या आरोग्याची जोखीम कमी करण्यासाठी चांगला मार्ग आहे.

४) दारू, तंबाखू आणि बेकायदेशीर औषधे घेणे टाळा. यामुळे सेरेबल पाल्सीची जोखीम वाढते.