काही दिवसापूर्वी सुप्रसिद्ध टीव्ही अभिनेता सिद्धांत सूर्यवंशी याचा जिममध्ये वर्कआउट करताना हृदयविकाराच्या झटक्याने मृत्यू झाला. वयाच्या ४६ व्या वर्षी फिटनेस फ्रीक समजल्या जाणाऱ्या सिद्धांत सूर्यवंशी यांना हृदयविकाराचा झटका आला.
यापूर्वीही टीव्ही अभिनेता सिद्धार्थ शुक्ला आणि अलीकडे सुप्रसिद्ध कॉमेडियन राजू श्रीवास्तव यांनी हृदयविकाराच्या झटक्याने या जगाचा निरोप घेतला. अशा परिस्थितीत जे कलाकारआपल्या फिटनेसबाबत खूप दक्ष असतात, योग्य आहार घेतात आणि रोज व्यायाम करतात, त्यांना या वयात हृदयविकाराचा झटका का येत आहे, असा प्रश्न उपस्थित होतो.
अशी कोणती कारणे आहेत ज्यांमुळे हृदयविकार आणि हृदयविकाराचा झटका तरुणांना बळी पडत आहे. चला तर जाणून घेऊया. (Causes of a Heart Attack at a Young Age read story )
वयाच्या 40 नंतर धोका असतो
आरोग्य तज्ज्ञांच्या मते, 40 वर्षांवरील प्रत्येक व्यक्तीमध्ये हृदयाशी संबंधित आजार होण्याची शक्यता वाढते. हृदय विकाराचा धोका मुख्य करून डायबिटीस (मधुमेह) किंवा ब्लड प्रेशर रक्तदाबाचा) आजार असणाऱ्या लोकानमध्ये जास्त दिसून येतो. अशा परिस्थितीत, जर तुम्ही जिम (व्यायामशाळेत) तीव्र व्यायाम करत असाल तर प्रथम खात्री करा की तुम्हाला हृदयाशी संबंधित कोणताही आजार नाही.
यासाठी या वयानंतर तुमची हृदय तपासणी करून घेणे आवश्यक आहे. डॉक्टरांच्या सल्याशिवाय आश्या लोकांनी धावणे सुद्धा टाळावे. वास्तविक, हृदयाच्या धमन्यांमध्ये एरिथेमॅटस प्लेकच्या जास्त व्यायामामुळे, फुटण्याचा धोका वाढतो, ज्यामुळे हृदयविकाराचा झटका येऊ शकतो.
व्यायामादरम्यान असे करणे टाळा
जेव्हा तुम्ही जिममध्ये व्यायाम करण्यासाठी जाल तेव्हा तुमच्या वर्कआउटच्या पातळीनुसार तुम्ही आरामशीर असले पाहिजे हे खूप महत्वाचे आहे. आपल्याला जमेल अश्या पद्धतीने आणि शक्य होईल तेवढाच व्यायाम करावा. बरेच लोक वेगाने चालण्याची शिफारस करतात कारण ते हृदयाची काळजी घेण्यासाठी चांगले आहे.
तथापि, वेगवान चालताना, वेग वेगवेगळ्या लोकांसाठी भिन्न असू शकतो. जेव्हा तुम्ही व्यायाम करत असाल तेव्हा हे लक्षात ठेवा की तुम्हाला वाक्ये बोलण्यात अडचण येत असेल तर तुमच्यासाठी ते जलद चालणे आहे. 15 वर्षे ते 85 वर्षे वयोगटातील लोकांसाठी हा वेग वेगळा असू शकतो. अशा परिस्थितीत, व्यायाम किंवा कार्डिओ वेगाने करा जो तुमच्यासाठी आणि तुमच्या हृदयाच्या गतीसाठी आरामदायक असेल.
तणाव आणि झोपेची कमतरता हे देखील कारण आहे
ताणतणाव आणि झोपेची कमतरता असणाऱ्या लोकांना हृदयविकाराचा धोका जास्त असतो. आरोग्य तज्ज्ञांच्या मते, आजकाल बदलत्या जीवनशैलीमुळे लोक कमी झोप घेत आहेत आणि जास्त ताण घेत आहेत जे हृदयविकाराच्या झटक्याला आमंत्रण देण्याचे काम करत आहेत.
अति प्रमाणात मानसिक ताण हे ही हृदयविकाराचे एक कारण असू शकते. धकाधकीच्या जीवनात कामाचा ताण आणि जबाबदाऱ्यांमुळे लोक खूप चिंतेत असतात. याशिवाय रोख्यांमध्ये नोकरीमुळे आरोग्यावर परिणाम होऊ लागला आहे.
जीवनशैलीमुळे तरुणांमध्ये हृदयविकाराचा झटका वाढत आहे
सतत ढासळणारी जीवनशैली आणि खाण्यापिण्याच्या सवयींमुळे हृदयविकाराचा झटका आजही तरुणांना बळी ठरत आहे. जास्त प्रमाणात नशा करणे किंवा अति धूम्रपान करणे किंवा सतत जंक फूड खाणे हे देखील हृदयाला नुकसान पोहोचवू शकते.
याशिवाय, अनेक लोक ज्यामध्ये तीव्र व्यायाम करतात, त्यांचे शरीर तसे करू देत नाही, ते देखील हृदयविकाराच्या झटक्याला आमंत्रण देते. त्यामुळे हृदय विकाराचे कुठलेही लक्षण दिसत असतील तर लवकरात लवकर डॉक्टरांना दाखवून घ्यावे.
स्ट्रेंथ ट्रेनिंगपेक्षा कार्डिओ हृदयासाठी चांगले आहे का?
असे बरेच दावे आहेत जे म्हणतात की ताकद प्रशिक्षण कार्डिओपेक्षा चांगले आहे. पण दोन्ही व्यायाम हे एकमेकांना पूरक असून तज्ज्ञांचे आहे. आणि दोन्ही नियमितपणे केले पाहिजेत. तथापि, हृदयविकाराचा कौटुंबिक इतिहास असलेल्या लोकांनी कार्डिओ व्यायाम आणि ताकद प्रशिक्षण कमी केले पाहिजे किंवा टाळले पाहिजे.
तुम्ही जेव्हाही जिममध्ये जाल तेव्हा तुम्ही तुमच्या ट्रेनरला तुमचा कौटुंबिक इतिहास आणि तुमच्या आजारांबद्दल सांगणे फार महत्वाचे आहे. काही वेळा या आजारांबद्दल लपवून ठेवणे तुमच्यासाठी घातक ठरू शकते. विशेषत: कार्डिओ आणि स्ट्रेंथ ट्रेनिंगचा तुमच्या हृदयावर सर्वात जास्त परिणाम होतो, जो नंतर हृदयविकाराच्या स्वरूपात येतो.
डॉ. अमित भोरकर
- आहारतज्ञ
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.
