Iron Deficiency: ‘ही’ लक्षणे दर्शवतात शरीरातील लोहाची कमतरता; वेळीच ओळखा आणि सावध व्हा!

Iron Deficiency:  शरीरात लोहाच्या कमतरतेचे प्रमाण असलेले लोकांची संख्या झपाट्याने वाढत आहे. विशेषत: महिलांना या समस्येचा सर्वाधिक त्रास होतो. लोह हे शरीराच्या विकासासाठी अत्यंत महत्त्वाचे खनिज आहे. लोहाच्या कमतरतेमुळे ही महिला अॅनिमियाला बळी पडू शकतात.

लोहाच्या कमतरतेकडे दुर्लक्ष करणे योग्य नाही. ते धोकादायक ठरू शकते. बऱ्याचवेळा लोक लोहाच्या कमतरतेची लक्षणे ओळखत नाहीत आणि स्थिती बिघडते. अशावेळी शरीरात लोहाच्या कमतरतेची लक्षणं ओळखणं खूप गरजेचं आहे.

 लोहाच्या कमतरतेमुळे ॲनिमिया होऊ शकतो. जेव्हा आपल्या शरीरात पुरेशा प्रमाणात लाल रक्तपेशी नसतात, तेव्हा हा त्रास होतो. लाल रक्तपेशी ऑक्सिजन समृद्ध असते.

जे आपल्या फुप्फुसातून शोषले जाते. लाल रक्तपेशींमधून ऑक्सिजन शरीराच्या इतर अवयवांपर्यंत पोहोचतो. शरीरातील प्रत्येक पेशीस पुरेसा ऑक्सिजन मिळणे गरजेचे असते. तो न मिळाल्यास आपल्याला थकल्यासारखे, कमकुवत वाटते आणि श्वास घेण्यास त्रास होऊ शकतो.

लोहाच्या कमतरतेची लक्षणे

• सतत थकवा येणं

• त्वचेचा रंग गुलाबी होणं

• छातीत दुखणं

• धाप लागणं

• हृदयाचा ठोका वाढणं

• घशात सूज येणं

• हात पाय थंड पडणं

• सतत डोकेदुखीचा त्रास

• थोड्याशा कामानंतप चक्कर येणं

• स्वभाव चिडचिडा होणे

 दैनंदिन जीवनात लोह आवश्यक ऊर्जा पुरवते, असे डॉक्टरांचे मत आहे. तसेच शरीर स्वत:हून लोह तयार करू शकत नाही, ते खाल्ल्याने मिळते. शरीरात लोहाचे योग्य प्रमाण नसेल तर महिलाही अॅनिमियाच्या बळी ठरू शकतात. याशिवाय याच्या कमतरतेमुळे वजन कमी होते आणि तुम्ही वारंवार आजारीही पडू शकता.

हिमोग्लोबिनमध्ये लोह असते जे आरबीसीला शरीराच्या विविध भागात ऑक्सिजन वाहून नेण्यास मदत करते. गरोदर स्त्रियांना अधिक लोहाची आवश्यकता असते जेणेकरून त्यांच्या बाळाचा योग्य विकास होऊ शकेल. लोहाच्या कमतरतेमुळे गरोदर आणि अर्भक दोघांनाही समस्यांना सामोरे जावे लागू शकते.

 आहार तज्ज्ञांच्या सांगण्यानुसार, आपण सर्वांनी ज्या पदार्थांमध्ये लोहाचे प्रमाण भरपूर आहे, अशा पदार्थांचे सेवन केले पाहिजे. तसे न केल्यास शरीरात खनिजांची कमतरता जाणवू शकते. शरीरात लोहाची कमतरता असेल तर त्याचा परिणाम रक्ताच्या पातळीवर होतो.

ज्यामुळे भविष्यात गुंतागुंतीची परिस्थिती निर्माण होऊ शकते. भारतात, विशेषत: महिलांमध्ये, हिमोग्लोबिन कमी असल्याची समस्या मोठ्या प्रमाणात दिसून येते. लोहाच्या कमतरतेमुळे हिमोग्लोबिन कमी होते आणि त्याचे परिणाम शरीरावर दिसून येतात.

 लोहाची कमतरता कशी दूर करावी

लोहाची कमतरता टाळण्यासाठी हिरव्या पालेभाज्या, ड्रायफ्रूट्स खाणं गरजेचं आहे. तसेच भाज्या आणि फळे खावीत. याशिवाय व्हिटॅमिन सी युक्त गोष्टी खाल्ल्याने रक्तातील लोहाला बांधून ठेवण्यास मदत होते. गुणधर्मांचे सेवन केल्याने लोहाची कमतरताही दूर होते, गुणधर्मात लोहाचे प्रमाण पुरेसे असते.