अनेकदा तणाव, चुकीचा आहार आणि मूड स्विंगमुळे लोकांना झोपायला त्रास होतो. परंतु ही समस्या केवळ प्रौढांनाच नाही तर मुलांमध्येही होऊ शकते. मुले झोपू शकत नाहीत तेव्हा सुस्तपणाने भरलेले असतात. तसेच मूड बदलणे, चिडचिडेपणा, नैराश्य, तणाव, दिवसा झोप येणे इत्यादी नकारात्मक बदल त्यांच्यात दिसू लागतात. मुले झोपत नाहीत याची लक्षणे काय आहेत? (lack of sleep in childrens) तसेच, त्याचे कारण आणि उपचार तुम्हालाही ठाऊक असतील काय? (treatment for lack of sleep) या व्यतिरिक्त, मुलास वयानुसार किती तास झोप घ्यावी हे आपल्याला माहित असले पाहिजे? (know-causes-treatment-for-lack-of-sleep-in-children)
वयानुसार मुलांनी किती तास झोप घ्यावी?
प्रथम नवजात मुलापासून सुरुवात करूया. नवजात 17 ते 18 तास झोपले पाहिजे.
दीड ते 1 वर्षाच्या मुलांमध्ये 12 ते 17 तास झोपावे.
1 वर्षापासून अडीच किंवा अडीच वर्षांच्या मुलांना 12 ते 14 तासांची झोपेची आवश्यकता असते.
अडीच ते पाच वर्षांच्या मुलांनी 11 ते 13 तास झोपावे.
ज्या मुलाचे वय 6 ते 12 वर्षे आहे त्यांना किमान 9 तास झोप आणि जास्तीत जास्त 11 तास झोप आवश्यक आहे.
मुलांचे वय 13 ते 18 वर्षे आहे, त्यांना 9 ते 10 तासांची झोपेची आवश्यकता आहे.
मुलं झोपत नसण्याची कारणे
जेव्हा कुटुंबात कोणत्याही प्रकारचे भांडणे किंवा कौटुंबिक समस्या उद्भवतात, तर मूल निद्रानाशाचा बळी पडू शकते.
मुलाने झोपेच्या वेळेपूर्वी टीव्ही, मोबाइल इत्यादी बंद करणे महत्वाचे आहे. जर मुल त्यांचा वापर अंथरूणावर देखील करत असेल तर झोपेमध्ये अडथळा येऊ शकतो.
बर्‍याचदा मुलांना भितीदायक स्वप्ने दिसतात, ज्यामुळे ते रात्री उठतात आणि मग भिती किंवा भितीमुळे मुलाला पुन्हा झोप येत नाही.
जेव्हा मुलाला कोणत्याही प्रकारची चिंता किंवा तणाव असतो. उदाहरणार्थ, काळजी ही शाळेतल्या परीक्षेविषयी किंवा प्रॅक्टिकलबद्दल असू शकते, ज्यामुळे बर्‍याच वेळा मुलास योग्य झोप येत नाही.
मुल ज्या खोलीत झोपला आहे त्या खोलीत अति गरम किंवा थंडी असल्यास मुलाला झोपायला त्रास होऊ शकतो.
झोपेच्या आधी ज्या मुलांना जास्त प्रमाणात कॅफिन किंवा एनर्जी ड्रिंकचे सेवन केले जाते त्यांना झोपायला त्रास होतो.
काही औषधे अशी आहेत, ज्यात मुले निद्रानाश होतात.
मुलांमध्ये झोपेची चिन्हे
सर्व वेळ थकल्यासारखे वाटत आहे.
दिवसा झोप येणे.
राग येणे.
मूड स्विंग.
उदास असणे.
चिडचिड वाटणे.
शैक्षणिक कामगिरीवर परिणाम.
वेळेवर न झोपणे.
रात्री उठणे.
मुलांच्या झोपेवरील समस्यांवर मात करण्यासाठी उपाय
मुलाचा निजायची वेळ निश्चित करा. मुलाचे वय 10 वर्षांपेक्षा कमी असल्यास मुलास झोपायला प्रवृत्त करणे ही पालकांची जबाबदारी आहे. दुसरीकडे, जर मुल 10 वर्षांपेक्षा मोठे असेल तर मुलास सवयी लावा की त्याने वेळेवर नियमित झोपावे.
जर भितीमुळे मुलाला झोप येत नसेल तर संपूर्ण गोष्ट ऐका आणि त्याला समजावून सांगा की भितीसारखे काहीही नाही. आश्वासन देण्याचा प्रयत्न करा. अशा परिस्थितीत मुलाला रात्री गाेष्ट सांगा.
मुलाची चिंता कमी करा आणि खोलीचे वातावरण त्यांच्यासाठी अनुकूल बनवा. असे केल्याने मुलाच्या शरीरात तणाव होणारे हार्मोन्स कमी होऊ शकतात.
झोपेच्या वेळेस सुमारे 1 किंवा 2 तास आधी मुलाकडून मोबाइल घ्या आणि टीव्ही बंद देखील करा.
दिवसा मुलाला झोपू देऊ नका.
मुलांच्या दिनचर्यामध्ये शारीरिक क्रियाकलाप जोडा.
डिसक्लेमर: वरील लेखात देण्यात आलेली माहिती ही सर्वसामान्य माहितीच्या आधारावर आहे. याबाबत अधिक माहितीसाठी तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.
