21 जुलै रोजी राष्ट्रीय जंक फूड दिवस साजरा केला जातो. हल्ली जंक फूडचा ट्रेंड खूप वाढला आहे. जंक फूड खायला चविष्ट असलं तरी फायद्यापेक्षा तोटेच जास्त आहेत. याचे एक कारण म्हणजे आपली धकाधकीची जीवनशैली, त्यामुळे वेळेअभावी आपण अशा अन्नपदार्थाकडे वळतो जे सहज मिळू शकेल आणि सहज तयार होईल. म्हणूनच या प्रकारच्या अन्नाला फास्ट फूड असेही म्हणतात. जंक फूड हे तेलकट आणि प्रोसेस्ड फूड अन्न आहे, ज्याचा आरोग्यावर अनेक प्रकारे परिणाम होतो. याचे सेवन केल्याने अनेक शारीरिक समस्या देखील उद्भवू शकतात, त्यामुळे मर्यादित प्रमाणात सेवन करणे चांगले.
लठ्ठपणा आणि मधुमेह या काही शारीरिक समस्या आहेत ज्या जंक फूडमुळे देखील होऊ शकतात. केवळ प्रौढच नाही तर लहान मुलेही ते खूप आवडीने खातात. मुलांमध्ये जंक फूडचे सेवन का वाढत आहे आणि त्यामुळे होणाऱ्या आजारांमुळे किती धोका होऊ शकतो हे जाणून घेऊया.
पूर्वी 60 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या लोकांना हृदयविकाराचा झटका येण्याची शक्यता होती, परंतु आता ही समस्या लहान वयातच होत आहे. कारण जंक फूडमुळे शरीरातील कोलेस्ट्रॉलची पातळी वाढते. यामुळे हृदयाची आर्टरी ब्लॉक होण्यास सुरुवात होते, ही समस्या बालपणातच उद्भवते ज्यामुळे 18 ते 20 वर्षांच्या दरम्यान हृदयविकाराचा झटका येऊ शकतो. मुलांनी असेच जंक फूडचे सेवन करत राहिल्यास लहान वयातच त्यांना हृदय आणि बीपीसारखे आजार होऊ लागतात. अशा परिस्थितीत जंक फूडच्या सेवनावर नियंत्रण ठेवणे गरजेचे आहे.
जंक फूडची चव अशी असते की मुलांनी एकदा ते खाण्यास सुरुवात केली की त्याची सवय होते. यानंतर, त्यांची इच्छा असूनही फास्ट फूड खाणे थांबवता येत नाही. सतत जंक फूड खाल्ल्याने मुलांना सुस्ती आणि थकवा येतो. काही मुलांना हार्मोनल असंतुलनाचा त्रास देखील होऊ शकतो. त्यामुळे मुलांना जंक फूड खाण्यापासून रोखणे गरजेचे आहे.
जंक फूडमध्ये ट्रान्स फॅटचे प्रमाण खूप जास्त असते. हे पदार्थ नीट पचत नाहीत. यामुळे ते शरीरात जमा होऊ लागतात आणि कॅलरीज वाढू लागतात. त्यामुळे मुलांना लठ्ठपणाचा त्रास होतो. गेल्या काही वर्षांपासून लहान मुलांमध्ये लठ्ठपणाचे प्रमाण लक्षणीयरित्या वाढत असल्याचे दिसून येत आहे. वाढत्या वजनामुळे मुलांना टाईप-2 मधुमेहही होत आहे. जंक फूडमुळे पोट आणि यकृताशी संबंधित आजारांचाही धोका असतो. जर मुले नियमितपणे जंक फूड खात असतील तर त्यांना लहान वयातच फॅटी लिव्हर आणि आतड्यांसंबंधी संसर्ग होऊ शकतो.
मुलांमध्ये जंक फूड खाण्याची आवड वाढवण्यात पालकांचाही काही अंशी हातभार असतो. कारण अनेक वेळा वेळेअभावी मुले फास्ट फूडची ऑर्डर देतात. पण हे करू नये. पालकांनी मुलांना जंक फूडचे तोटे सांगावेत. त्यांना प्रथिने आणि फायबरयुक्त अन्न खायला द्या. मुलांच्या आहाराकडे लक्ष द्या आणि त्यांना शारीरिक हालचाली करण्यासाठी प्रोत्साहित करा. जर मुलाने खेळावर लक्ष केंद्रित केले तर त्याचे चयापचय चांगले होईल आणि लठ्ठपणा वाढणार नाही.