सर्दी झाल्यास काय करावे?

- विकास सिंह

सामान्य सर्दीचा विषाणू सध्या हवेत आहे. हा संसर्गजन्य विषाणू असल्याने, त्याचा संसर्ग लगेच होण्याची दाट शक्यता असते. काय काळजी घेतल्यास सर्दीपासून थोडे लवकर बरे होऊ शकतो?

हायड्रेटेड रहा शरीराला सर्व कार्ये पार पाडण्यासाठी द्रवपदार्थांची आवश्यकता असते. त्यामध्ये कोणत्याही संक्रमणाशी लढा देणे समाविष्ट असते. एखाद्या व्यक्तीने सर्दी होत असताना भरपूर द्रवपदार्थ खावेत.

शरीरात योग्य प्रमाणात पाणी नसल्यास, निर्जलीकरण होऊ शकते आणि सर्दीची लक्षणे वास्तविकतेपेक्षा वाईट वाटू शकतात. याव्यतिरिक्त, फक्त पाणी पिण्यापुरते मर्यादित न ठेवण्याची शिफारस केली जाते. गरम चहा, सूप हे काही खाद्यपदार्थ सर्दीपासून आराम देऊ शकतात. अगदी इलेक्ट्रोलाइट्स किंवा ओआरएस शरीरातील पाण्याची पातळी राखून ऊर्जा वाढवण्यास मदत करतात.

नैसर्गिक अँटिबायोटिक्स

मध हा महत्त्वाचा घटक आहे. सर्दीमुळे होणाऱ्या घसादुखीपासून तो आराम देऊ शकतो. मधामध्ये प्रतिजैविक गुणधर्म कोणत्याही संक्रमणापासून बचाव करण्यास मदत करतात. शरीराच्या वरच्या श्वसनमार्गावर परिणाम करणाऱ्या संसर्गांवर उपचार करण्यासाठी मध अत्यंत प्रभावी आहे.

याव्यतिरिक्त, मध घशाच्या ऊतींवर एक पातळ थर बनवते. त्यामुळे सुखदायक आणि आरामदायी वाटते. मधाचे तुम्ही थेट सेवन करू शकता किंवा गरम चहाद्वारे किंवा मध आणि हळद पावडर यांची पेस्ट करू शकतो. त्यामध्ये अधिक

प्रतिजैविक घटक असतात. तुळशीमध्ये देखील असेच प्रतिजैविक गुणधर्म आहेत आणि श्वसनमार्ग साफ करून खोकल्यापासून मुक्त होण्यास मदत करू शकतात.

व्हिटॅमिन ‘सी’ आणि ‘डी’

व्हिटॅमिन ‘सी’ हे संक्रमणाविरुद्ध सावधगिरीचा उपाय म्हणून वापरण्यासाठी सर्वोत्तम जीवनसत्त्वांपैकी एक मानले जाते. सामान्य सर्दीसाठी हा उपचार प्रभावी ठरू शकतो. आवळा, संत्रे, किवी, स्ट्रॉबेरी, हिरव्या पालेभाज्या, ब्रोकोली, भोपळी मिरची, पालक हे व्हिटॅमिन सीचे काही स्रोत आहेत.

व्हिटॅमिन ‘डी’ची पातळी कमी आहे, त्यांना संसर्ग होण्याची अधिक शक्यता असते. सध्या पावसाळ्याचा काळ असल्याने पुरेसा सूर्यप्रकाश मिळणे शक्य नाही. तसेच, अन्न स्रोतांमधून पुरेशा प्रमाणात व्हिटॅमिन डी मिळवणे शक्य नाही. इथेच सप्लिमेंट्स येतात, जे आपल्याला पुरेशा प्रमाणात व्हिटॅमिन डी देतात आणि संक्रमणांपासून सुरक्षित राहण्यास मदत करतात. पौष्टिक आहाराव्यतिरिक्त, सामान्य सर्दीपासून स्वतःचे रक्षण करण्याचे इतर काही मार्ग आहेत.

स्वच्छताविषयक बाबी

सामान्य सर्दी अत्यंत संसर्गजन्य आहे. इथेच तुमची वैयक्तिक स्वच्छता उपयोगाला येते. हँडवॉशने हात स्वच्छ धुण्याचा प्रयत्न करा. इतरांना विषाणू पसरू नये म्हणून खोकताना आणि शिंकताना तोंड आणि नाक झाका. गर्दीच्या ठिकाणी फिरताना काही काळ मास्क घालण्याचाही सल्ला दिला जातो. तुम्ही तुमचे डोळे, नाक आणि तोंडाला स्पर्श करणे टाळा कारण ते काही मार्ग आहेत ज्याद्वारे तुम्हाला सर्दी होऊ शकते.

ताण दूर करा

तणावामुळे रोगप्रतिकारक शक्ती कमी होऊन संसर्ग होण्याची शक्यता जास्त असते. सर्दीसारख्या संसर्गापासून स्वतःला सुरक्षित ठेवण्याचा उत्तम मार्ग म्हणजे वेळोवेळी ताणतणाव दूर ठेवण्यास शिकणे.

यामध्ये बाहेर फिरायला किंवा धावायला जाणे, ध्यान करणे आणि तुमचे मनावरील दडपण दूर ठेवणे, अगदी झोपायला जाण्यापूर्वी गरम पाण्याने अंघोळ करणे असे काही उपाय आहेत. त्यामुळे तुमची रोगप्रतिकारक शक्ती सुधारण्यास मदत होते.