मुंबई : गेल्या एक वर्षापासून देशात हृदयविकाराच्या रुग्णांमध्ये सातत्याने वाढ होत आहे. कमी वयात हृदयविकाराच्या झटक्याने मृत्यू होतो. काही काळापासून हृदयविकाराच्या संदर्भात एक विशेष प्रवृत्ती दिसून येत आहे.
जिममध्ये व्यायाम करताना हृदयविकाराचा झटका येतो. जो सावरण्याची संधीही देत नाही आणि लोकांचा मृत्यू होतो. एक दिवस आधी टीव्ही अभिनेता सिद्धांत वीर सूर्यवंशी याला व्यायाम करताना जीव गमवावा लागला होता.
त्यांना हृदयविकाराचा झटका आला होता. यापूर्वी कॉमेडियन राजू श्रीवास्तव, सुप्रसिद्ध कन्नड चित्रपट अभिनेता पुनीत राजकुमार आणि अभिनेता सिद्धार्थ शुक्ला यांचाही व्यायामादरम्यान हृदयविकाराच्या झटक्याने मृत्यू झाला होता.
व्यायाम करताना हृदयविकाराचा झटका येऊन मृत्यू पावलेल्या अशा लोकांची यादी खूप मोठी आहे, पण लक्षात घेण्यासारखी गोष्ट म्हणजे वर्कआउट करताना हृदयविकाराचा झटका येण्याची प्रकरणे फक्त पुरुषांमध्येच दिसून येत आहेत.
महिलाही व्यायाम करतात आणि त्यांनाही कोविडची लागण झाली आहे, पण तरीही महिलांमध्ये हृदयविकाराच्या झटक्याचे प्रमाण नगण्य का आहे ?
महिलांना हृदयविकाराचा धोका कमी का असतो ?
या संदर्भात कार्डिओलॉजिस्ट डॉ. अजित कुमार सांगतात की, वैद्यकीय शास्त्रामध्ये असे अनेक संशोधन झाले आहेत, ज्यामध्ये पुरुषांच्या तुलनेत महिलांमध्ये हृदयविकाराचा धोका कमी असल्याचे सांगण्यात आले आहे. याचे प्रमुख कारण म्हणजे महिलांमध्ये इस्ट्रोजेन हार्मोन तयार होतो.
हा हार्मोन शरीरातील खराब कोलेस्ट्रॉलची पातळी नियंत्रणात ठेवतो. वाढत्या कोलेस्टेरॉल हे हृदयविकाराचे प्रमुख कारण आहे. त्यामुळे महिलांमध्ये हृदयविकाराचा धोका कमी असतो. मात्र, वयाच्या पन्नाशीनंतर महिलांनाही हृदयविकाराचा धोका असतो. कारण या वयात रजोनिवृत्ती येते आणि इस्ट्रोजेन हार्मोन फार कमी प्रमाणात तयार होतो.
शरीर तयार करण्यासाठी स्टिरॉइड्स घेणे
इंडो युरोपियन हेल्थ केअरचे संचालक डॉ चिन्मय गुप्ता सांगतात की, आजकाल पुरुषांमध्ये बॉडी बनवण्याची फॅशन आली आहे. चित्रपटसृष्टीत खूप काम केलेल्या कलाकारांवर सिक्स पॅक अॅब्स बनवण्याचा दबाव असतो.
यासाठी ते अनेक प्रकारची स्टिरॉइड्सही घेतात, ज्याचा थेट परिणाम हृदयाच्या कार्यावर होतो. स्टिरॉइड्समध्ये आढळणारे अनेक घटक हृदयाला कमकुवत करतात. जर तुम्ही सतत स्टिरॉइड्स घेत असाल तर ते हृदयविकाराचे कारण बनते.
पुरुष प्रथिने खातात - तज्ञ
स्वत:ला फिट दाखवण्यासाठी पुरुषही अनेक प्रकारची प्रथिने घेतात. अनेक प्रकरणांमध्ये, ते डॉक्टरांच्या सल्ल्याशिवाय देखील त्यांचे सेवन करतात, ज्यामुळे हृदयाच्या रक्तवाहिन्यांवर परिणाम होतो आणि हृदयविकाराचा धोका वाढतो.
डॉ. गुप्ता म्हणतात की, आनुवंशिक कारणांमुळे पुरुषांच्या तुलनेत महिलांमध्ये कोलेस्टेरॉल खूपच कमी प्रमाणात तयार होते. कारण कोलेस्ट्रॉल नियंत्रणात राहते. अशा स्थितीत महिलांनी व्यायाम करतानाही हृदयविकाराचा धोका खूपच कमी राहतो. हे देखील एक मोठे कारण आहे की हृदयविकाराचा झटका स्त्रियांमध्ये कमी आणि पुरुषांमध्ये जास्त आहे.
धूम्रपान आणि मद्यपान हे प्रमुख जोखीम घटक आहेत
डॉ. चिन्मय गुप्ता स्पष्ट करतात की पुरुषांच्या तुलनेत महिलांमध्ये धूम्रपानाचे प्रमाण कमी आहे. बहुतेक पुरुष धूम्रपान करतात. धूम्रपानामुळे शरीरातील एचडीएल कोलेस्टेरॉलची पातळी कमी होऊ शकते. त्यामुळे हृदयविकाराचा धोका वाढतो.
जर एखादा पुरुष दिवसातून 10 सिगारेट ओढत असेल तर हृदयविकाराचा झटका येण्याचा धोका 30 ते 40 टक्क्यांनी वाढतो. पुरुषांमध्ये मानसिक तणाव वाढत असल्याचेही दिसून येत आहे. हे देखील हृदयविकाराचे कारण बनते.
अशा प्रकारे पुरुष बचाव करतात
डॉ. गुप्ता सांगतात की जिममध्ये व्यायाम करण्यापूर्वी नेहमी तुमच्या हृदयाची तपासणी करा. हृदयातील कोलेस्टेरॉलची पातळी वाढली असेल किंवा कोणत्याही धमनीत ब्लॉक असेल तर प्रथम उपचार करा.
हृदय ठीक असले तरीही, अचानक जिममध्ये हेवी वर्कआउट करू नका. कारण त्याचा हृदयावर परिणाम होऊ शकतो. बॉडी बिल्डिंगसाठी स्टेरॉईड्स घेऊ नका आणि डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार कोणतेही प्रोटीन किंवा औषध घ्या. तुम्ही रोज व्यायाम करत असाल तर धूम्रपान सोडा. विनाकारण मानसिक तणाव घेऊ नका आणि जेवणाची काळजी घ्या.
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.