Alzheimer Disease: आपण सर्वजण कधी ना कधी काही गोष्टी विसरतो. अगदी सामान्यातील सामान्य गोष्ट असते. जसे की, घराची चावी किंवा घर बंद करणे. पण जरा कल्पना करा की एके दिवशी तुम्ही तुमचं घरच विसरलात तर. महत्वाच म्हणजे तुम्हाला तुमच्या घरच्यांचा चेहरा आठवत नाही. तुम्हालाही कुटुंब आहे हे आठवत नाही. किती भयंकर गोष्ट आहे. महत्वाची गोष्ट म्हणजे ही एका आजाराची लक्षणे आहेत.
या आजाराचे नाव आहे अल्झायमर. हा एक मेंदूचा विकार आहे. जो स्मृती, विचार आणि वर्तन प्रभावित करतो. हा स्मृतिभ्रंशाचा सर्वात सामान्य प्रकार आहे आणि सामान्यतः वृद्धांना प्रभावित करतो. अल्झायमर रोग वेगवेगळ्या टप्प्यांतून पुढे जातो आणि त्याच्या विकासाशी संबंधित अनेक जोखीम घटक आहेत.
या रोगाचे तीन टप्पे असतात
पहिल्या अवस्थेतील अल्झायमर रोग:
कोलकातामधील आनंदपूर येथील फोर्टिस हॉस्पिटलचे डॉ. अमित हलदर म्हणतात की, “सुरुवातीच्या टप्प्यात, एखाद्या व्यक्तीला स्मरणशक्ती कमी पडू शकते, शब्द शोधण्यात अडचण येऊ शकते किंवा नियोजन आणि व्यवस्था करण्यात अडचण येऊ शकते. त्यांना मनःस्थिती बदलू शकते, मागे हटू शकते किंवा ते आनंद घेत असलेल्या क्रियाकलापांमध्ये रस गमावू शकतात. विसरभोळेपणाच्या या टप्प्याला "मध्यम संज्ञानात्मक कमजोरी" असे म्हणतात.
मध्यम अल्झायमर रोग:
या टप्प्यात एखाद्या व्यक्तीची स्मरणशक्ती आणि विचार करण्याची क्षमता कमी होत राहते. आणि त्यांना कपडे घालणे, आंघोळ करणे आणि खाणे यासारख्या दैनंदिन कामांमध्ये मदतीची आवश्यकता असू शकते. त्यांना व्यक्तिमत्त्वातील बदल देखील जाणवू शकतात, अस्वस्थ किंवा अस्वस्थ होऊ शकतात आणि झोपायला त्रास होऊ शकतो.
अल्झायमर रोगाचा शेवटचा टप्पा
“या शेवटच्या टप्प्यात, एखाद्या व्यक्तीची इतरांशी संवाद साधण्याची क्षमता अत्यंत मर्यादित असते. त्यांना गिळण्यास त्रास होऊ शकतो, अंथरुणाला खिळ बसू शकतो आणि संसर्ग होण्याची शक्यता असते,” डॉ. हलदर स्थापित करण्यासाठी.
हा रोग कशामुळे होऊ शकतो?
वय: वयानुसार अल्झायमर रोग होण्याचा धोका वाढतो. अल्झायमर रोग असलेले बहुतेक लोक 65 वर्षांपेक्षा जास्त वयाचे आहेत.
आनुवंशिकता: काही जीन्स अल्झायमर रोग होण्याच्या वाढत्या जोखमीशी संबंधित आहेत. उदाहरणार्थ, APOE जनुक असल्‍याने रोग होण्याचा धोका वाढतो.
लाईफस्टाईल घटक: खराब आहार, व्यायामाचा अभाव, धूम्रपान आणि जास्त मद्यपान यामुळे अल्झायमर रोग होण्याचा धोका वाढू शकतो.
वैद्यकीय परिस्थिती: उच्च रक्तदाब, मधुमेह आणि उच्च कोलेस्टेरॉलमुळे अल्झायमर रोग होण्याचा धोका वाढू शकतो.
कौटुंबिक इतिहास: अल्झायमर रोगाचा कौटुंबिक इतिहास असल्‍याने हा आजार होण्याचा धोका वाढू शकतो.
वृद्ध लोकांमध्ये अल्झायमर रोग का होतो?
डॉ. हलदर, “मेंदूतील वय-संबंधित बदल, अनुवांशिक पूर्वस्थिती, पर्यावरणातील विषारी पदार्थांचे संचय, दीर्घकालीन आरोग्य स्थिती, जीवनशैलीचे घटक आणि रोगप्रतिकारक शक्ती कमी झाल्यामुळे वृद्धांना अल्झायमरचा धोका असतो.
अल्झायमर रोगावर कोणताही इलाज नसला तरी, अल्झायमरसाठी रोग बदलणारी थेरपी म्हणून अनेक मोनोक्लोनल अँटीबॉडीजची चाचणी सुरू आहे."
काय काळजी घ्याल
लवकर ओळख आणि काही उपचार पर्याय जसे की औषधोपचार, संज्ञानात्मक पुनर्वसन, क्लिनिकल चाचण्या किंवा समर्थन गटांमध्ये सामील होणे लक्षणे व्यवस्थापित करण्यात आणि जीवनाची गुणवत्ता सुधारण्यात मदत करू शकतात. वृद्ध व्यक्तींनी निरोगी जीवनशैली राखणे, दीर्घकालीन आरोग्य स्थिती व्यवस्थापित करणे आणि त्यांना काही संज्ञानात्मक बदल जाणवल्यास वैद्यकीय मदत घेणे महत्त्वाचे आहे.
(हा लेख फक्त सामान्य माहितीसाठी आहे. हा कोणत्याही प्रकारचा पर्याय असू शकत नाही. अधिक तपशीलांसाठी नेहमी आपल्या तज्ञांशी संपर्क साधावा.)
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.
