Bhaubeej 2023 : देशातल्या या गावात आहेत भाऊ-बहिणींचे मंदिर, इतिहास अन् प्राचिनता थक्क करणारीच आहे

Bhaubeej 2023 :

भाऊबीज हा भाऊ-बहिणीच्या पवित्र नात्याचा सण आहे. या सणाला बहिणी लाडक्या भावाला ओवाळतात. त्याला काय हवं नको ते पाहतात. त्याला गोडधोड जेवण करून घालतात. भाऊ सुद्धा बहिणींना भेटवस्तू देतात आणि त्यांच्या रक्षणाचे वचन घेतात.

भाऊबीज हा सण रक्षाबंधनासारखाच आहे. या निमित्ताने भाऊ-बहिणींसह सगळा गोतावळा एकत्र जमतो. बहिण-भाऊ काही खास ठिकाणी जाऊन सण अधिक उत्साहात साजरा करू शकतात.  भारतात काही मंदिरे आहेत, जिथे भाऊ आणि बहिणी जाऊ शकतात.

यंदाच्या भाऊबीजेच्या निमित्ताने भाऊ-बहिणींना अर्पण असलेली काही मंदिरे आपण पाहुयात.

मथूरा

उत्तर प्रदेशातील मथुरा जिल्ह्यात भाऊ आणि बहिणीला समर्पित एक मंदिर आहे. हे मंदिर यमराज आणि त्यांची बहीण यमुना माता यांचे आहे. मथुरेच्या प्रसिद्ध विश्राम घाटावर बांधलेल्या या मंदिरात यमराज आणि त्यांची बहीण यमुना मातेची यांची विशेष पूजा केली जाते. भावा-बहिणीने यमुना नदीत स्नान करावे आणि एकत्र मंदिरात जावे, अशी मान्यता आहे.

बिहार

बिहारमधील सिवानमध्ये भावा-बहिणीचे खास मंदिर आहे. ‘भैया बेहानी’ हे गाव महाराजगंज उपविभागाच्या मुख्यालयापासून ३ किलोमीटर अंतरावर भिखा धरणाजवळ आहे. ५०० वर्षांपासून येथे भाऊ-बहिणीची पूजा केली जाते.

या ठिकाणी एका भावा-बहिणीने समाधी घेतली होती. तिथे दोन वटवृक्ष उगवले आहेत, ज्यांची मुळे कोणालाच माहीत नाहीत. भाऊ-बहिणी येथे वटवृक्षाची प्रदक्षिणा करतात, असे मानले जाते.

उत्तर प्रदेश

बिजनोरच्या चुडियाखेडा जंगलात भाऊ-बहिणीचे प्राचीन मंदिर आहे. असे मानले जाते की सत्ययुगात एक भाऊ आपल्या बहिणीला घेऊन माहेरी जात होता, त्या दरम्यान दरोडेखोरांनी दोघांनाही अडवले आणि त्याच्या बहिणीसोबत गैरवर्तन केले.

भावाने आणि बहिणीने देवाकडे संरक्षणासाठी प्रार्थना केली. तेव्हा देवाचा चमत्कार झाला आणि भाऊ-बहिणीचे दगडी पुतळ्यात रूपांतर झाले. आजही त्यांच्या मूर्ती देवी-देवतांच्या रूपात विराजमान आहेत.  

उत्तराखंड

उत्तराखंडमध्ये असलेल्या बन्सी नारायणचे दरवाजे वर्षातून एकदाच उघडतात. मात्र, भेट देणार असाल तर या मंदिराला भेट द्या. बंसीनारायणाचे हे चमत्कारी आणि अद्वितीय मंदिर चमोली जिल्ह्यात आहे. असे मानले जाते की वामन अवतारातून मुक्त झाल्यानंतर भगवान विष्णू प्रथम येथे प्रकट झाले. या मंदिरात बहीण आपल्या भावाच्या कपाळावर टिळा लावते. ज्यामूळे भावाला दिर्घायुष्य मिळते अशी मान्यता आहे.