मुंबई : मुलांनी प्रत्येक गोष्टीत पालकांशी सहमत असणे आवश्यक नाही. बहुतेक मुले त्यांचे मतभेद वादातून व्यक्त करतात.
तुमच्या घरातही मुलं त्यांचा दृष्टिकोन मांडण्यासाठी वादविवादाची पद्धत अवलंबत असतील. ही परिस्थिती नक्कीच चांगली नाही. मुलांना एकदा वाद घालण्याची सवय लागली की त्यांना कोणाचे ऐकणे किंवा समजून घेणे आवडत नाही. (how parents should avoid disputes with children ) हेही वाचा - बँक खात्याला जोडलेल्या सिमकार्डबाबत बाळगा ही काळजी...
तुमची असहमती प्रभावीपणे पण योग्य पद्धतीने कशी व्यक्त करायची हे तुम्ही मुलाला शिकवणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. जेव्हा मुलं आदरपूर्वक सर्वांसमोर त्यांचे म्हणणे मांडतात, तेव्हा परिस्थिती चांगल्या पद्धतीने हाताळण्यास मदत होतेच.
तसेच नात्यातही तणावाचे वातावरण निर्माण होत नाही. मग मुलांना हे कसे शिकवाल ?
ट्रिगर्स ओळखा
असे होऊ शकते की सकाळी घरातून बाहेर पडल्यानंतर किंवा संध्याकाळी खूप थकल्यानंतर तुम्हाला काहीही ऐकण्याची इच्छा नसेल. या स्थितीत तुम्ही विनाकारण मुलावर ओरडता आणि मग ते मूलही आक्रमक होते. अशा परिस्थितीत, तुमचे संभाषण अगदी सहजपणे वादात बदलेल.
या स्थितीत मुलाशी रागावण्याऐवजी किंवा वाद घालण्याऐवजी, तुम्ही नुकतेच कामावरून परतले आहात असे प्रेमाने सांगा. अशा परिस्थितीत, तुम्ही रात्रीच्या जेवणानंतर त्याचे ऐकाल आणि त्यानंतरच कोणत्याही निष्कर्षापर्यंत पोहोचाल.
निर्णय लादू नका
ही भारतीय पालकांची सामान्य प्रवृत्ती आहे. त्यांना वाटते की त्यांनी मुलासाठी निर्णय घेतला तर तो परिपूर्ण आहे. तुम्ही नक्कीच जास्त अनुभवी आहात, पण तुमचा निर्णय फक्त मुलासमोर सांगणे योग्य नाही. त्यामुळे मुलाच्या मनात विद्रोहाची भावना निर्माण होते.
अशा परिस्थितीत, तो तुमचा आदर करत नाही आणि नंतर कोणतेही संभाषण नाही, तर तुमच्यामध्ये फक्त वादविवाद होतात. म्हणूनच, जेव्हाही तुम्ही मुलासाठी निर्णय घ्याल, तेव्हा तुम्ही प्रथम त्याच्या इच्छा जाणून घेण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे.
तसेच, तुमचे मत त्याच्यासमोर मांडा आणि त्याला याबद्दल काय वाटते ते विचारा. अशा रीतीने जेव्हा मुलाला कोणत्याही चर्चेचा भाग बनवले जाते तेव्हा तो सुद्धा अतिशय हुशारीने वागतो.
लगेच प्रतिक्रिया देणे टाळा
वाद थांबवण्याचा हा देखील एक सोपा मार्ग आहे. वाद हे खरे तर तुमच्या आवेगपूर्ण वर्तनाचे परिणाम आहेत. त्यामुळे जेव्हा तुम्ही मुलाला एखाद्या गोष्टीसाठी नाही म्हणता आणि तो चिडतो.
त्यामुळे लगेच प्रतिक्रिया देण्याऐवजी किंवा त्याच्यावर रागावण्याऐवजी त्याचे पूर्ण ऐका. जेव्हा मूल त्याच्या पालकांसमोर आपली बाजू मांडते तेव्हा तो आपोआप बर्याच अंशी शांत होतो.
यानंतरच तुम्ही त्याला तुमची बाजू समजावून सांगण्याचा प्रयत्न करा. अशा वर्तनाने परिस्थिती अगदी सहजतेने हाताळली जाऊ शकते.
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.