मुंबई : प्रत्येकासाठी शारीरिक आणि मानसिकदृष्ट्या निरोगी असणे महत्त्वाचे आहे, परंतु चिंतेची समस्या ही अशी समस्या आहे जी आपल्या मानसिक संतुलनावर परिणाम करते. त्याचा आपल्या दैनंदिन जीवनावर परिणाम होऊ लागतो. प्रौढांमधील चिंता ही लक्षणांद्वारे सहज समजू शकते, परंतु जर आपण मुलांबद्दल बोललो तर मुलांमधील चिंता समजून घेणे थोडे कठीण आहे.
मुलांमधील (children) चिंतेकडे नेहमीच दुर्लक्ष केले जाते कारण मुले त्यांच्या भावना किंवा त्यांच्या समस्या उघडपणे व्यक्त करू शकत नाहीत. परंतु मुलांमधील चिंता काही लक्षणांद्वारे ओळखली जाऊ शकते. ज्या मुलांना चिंताग्रस्त (anxiety) समस्या आहेत ते सामान्य मुलांपेक्षा सामाजिक जीवनात कमी सामील असतात.
राग येण्यासारख्या भावनिक समस्यांसोबतच डोकेदुखी, पोटदुखी, अस्वस्थ राहणे, एकटे राहणे, शांत राहणे यासारख्या शारीरिक समस्या असू शकतात.
मुलांमधील चिंतेची समस्या समजून घेण्यासाठी मुलांच्या वर्तनावर लक्ष ठेवण्याची गरज आहे जेणेकरून मुलांच्या या समस्येवर मात करता येईल. मुलांच्या पूर्ण विकासासाठी आणि त्यांच्या चिंताग्रस्त समस्यांवर मात करण्यासाठी या रोगाची लक्षणे आणि कारणे जाणून घेणे खूप महत्वाचे आहे.
लहान मुलांमध्ये चिंतेच्या समस्येचे कोणतेही विशिष्ट कारण नाही, परंतु काहीवेळा अनुवांशिक कारणांमुळे मुलांमध्ये चिंतेची समस्या उद्भवते. पालकांमध्ये किंवा काळजीवाहू व्यक्तींमध्ये चिंतेची समस्या असेल तर मुलेही ती दत्तक घेतात, त्यामुळे हळूहळू त्यांच्या वागण्यातही चिंतेची समस्या येते.
मुलांमध्ये चिंतेची लक्षणे तीन प्रकारची असू शकतात. शारीरिक वैशिष्ट्ये, भावनिक वैशिष्ट्ये आणि व्यावहारिकता.
शारीरिक चिन्हे - मुलांना डोकेदुखी, ओटीपोटात दुखणे, जास्त घाम येणे यांसारखी लक्षणे दिसू शकतात.
भावनिक लक्षणे - या प्रकारच्या चिंतेमध्ये मूल खूप रडते, जास्त संवेदनशील असणे, एकटे राहणे, घाबरणे, प्रिय व्यक्ती गमावण्याची भीती, अशी लक्षणे दिसू शकतात.
वर्तणुकीशी संबंधित लक्षणे - या प्रकारच्या चिंतेमध्ये, मूल शाळेत जाण्यास नकार देते, गप्प राहणे पसंत करते, वारंवार चिडचिड केल्यासारखे वागते.
जेव्हा मुलाची शारीरिक लक्षणे किंवा भावनिक लक्षणे तीव्र होतात किंवा त्याच्या वागण्यात कमालीचा बदल होतो, तेव्हा त्यावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी डॉक्टरांशी संपर्क साधावा. मुलाच्या चिंतेची समस्या समजून घेतल्यानंतर मानसोपचारतज्ज्ञांकडे जाण्याचा सल्लाही डॉक्टर देऊ शकतात.
मुलांच्या चिंतेच्या समस्येवर मात करण्यासाठी, पालकांनी जास्तीत जास्त प्रोत्साहन देऊन, त्यांच्या जीवनशैलीत काही आवश्यक बदल करून आणि मुलाची शारीरिक किंवा मानसिक समस्या समजून घेऊन मुलाला मदत करू शकतात.
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.
