'एकनाथा अजब तुझे सरकार' वैतरणा खो-यातील 19.90 टीएमसी पाणी मराठवाड्याकडे वळविणार

राज्य सरकारने नुकताच एक परिपत्रक काढून या परिपत्रकात वैतरणा खो-यातील 19.90 टीएमसी पाणी मराठवाड्याकडे वळविणार असल्याचे जाहीर केले असून त्याच्या सर्वेक्षण अन्वेषण कामाला सुरुवात केली आहे..मात्र वैतरणा खो-यातील शेतकरी पिण्याचे पाणी व सिंचनाच्या पाण्यापासून वंचित असताना हे पाणी मराठवाड्याकडे वळविण्याच्या निर्णयाला शेतक-यांनी विरोध दर्शवला आहे.त्यामुळे येथील शेतकऱ्यांनी 'एकनाथा अजब तुझे सरकार ' असे उपरोधीकपणे म्हटले आहे.वाडा तालुक्याला पंचनद्यांचे वरदान लाभले आहे.तानसा, वैतरणा, पिंजाल, देहर्जे व गारगावी अशा पाच नद्या या तालुक्यातून गेल्या आहेत. बारमाही वाहणा-या या नद्या असताना पाण्याचे योग्य नियोजन नसल्याने मार्च एप्रिल या महिन्यात या नद्या कोरड्या पडतात. त्यामुळे येथील शेतकऱ्यांना उन्हाळी पिके घेता येत नाहीत. .वैतरणा व पिंजाल या नद्यावर बंधारे बांधण्यात आले आहेत त्यामुळे बाराही महिने या नद्यांना बंधारे बांधलेल्या ठिकाणीच पाणी राहते उर्वरित ठिकाणी नदी कोरडी पडते. गेल्या अनेक वर्षात सरकार व प्रशासन यांनी या भागात सिंचनासाठी काहीही प्रयत्न न केल्याने सिंचन व पिण्याच्या पाण्यापासून हा भाग वंचित आहे असे म्हटल्यास ते वावगे ठरणार नाही.जलसंपदा विभागाने काढलेल्या परिपत्रकात पश्चिम वाहिनी नदी खो-यातून (कोकण)अतिरिक्त पाणी मराठवाड्यात वळवण्यासाठी एकात्मिक राज्य जल आराखड्यात प्रस्तावित योजनांबाबत प्राथमिक अभ्यास करण्यासाठी कार्यकारी संचालक गोदावरी मराठवाडा पाटबंधारे विकास महामंडळ छत्रपती संभाजीनगर यांचे अध्यक्षतेखाली समिती गठीत केली होती .सदर समितीच्या अहवालानुसार पश्चिम वाहिनी नदी खो-यातील उल्हास खो-यातून 34.80 तर वैतरणा खो-यातून 19.90 टीएमसी असे एकूण 54.70 टीएमसी अतिरिक्त पाणी वळवणे शक्य असल्याचा अहवाल त्यांनी दिला आहे.त्यानुसार कार्यकारी संचालक कोकण पाटबंधारे विकास महामंडळ ठाणे यांनी पत्र दि.3.7.2024 नुसार प्रस्ताव सादर केला आहे.त्याअनुषंगाने प्रस्तुत योजनेचे सर्वेक्षण, अन्वेषण करून सविस्तर प्रकल्प अहवाल तयार करण्याच्या कामाच्या 61 कोटी 52 लाख 30 हजार 146 इतक्या रकमेच्या अंदाजपत्रकास प्रशासकीय मान्यता देण्यात आली आहे.या शासन परिपत्रकात 23.2.2006 नुसार मुख्य अभियंता जलविज्ञान प्रकल्प नाशिक यांचेकडून पाणी उपलब्धता प्रमाणपत्र प्राप्त झाल्याशिवाय योजनांचे सर्वेक्षण व अन्वेषण करण्यात येऊ नये ,मुंबई शहर तसेच मुंबई महानगर प्रदेशाची पाण्याची गरज विचारात घेऊन त्यामध्ये कुठल्याही प्रकारचा व्यत्यय येणार नाही याची दक्षता घ्यावी, या उपसा वळण योजना असल्याने फक्त पावसाळा कालावधीत प्रामुख्याने उपसा होणार आहे .व उर्वरित कालावधीत योजना तात्तुरती बंद असणार आहे.योजनांचे नियोजन करताना उदंचन जलविद्युत प्रकल्प म्हणून राबवणे शक्य आहे किंवा कसे याची तपासणी महामंडळ करणार आहे.उपरोक्त योजनांचे उद्दिष्ट हे स्थानिक वापर वगळता गोदावरी खो-यातील मराठवाडा प्रदेशासाठी पाणी वळविण्याचे राहील,प्रस्तावित असलेल्या प्रत्येक नवीन धरणांमध्ये स्थानिक वापरांसाठी अंदाजे 15 टक्के पाणी राखून ठेवण्यात यावे असे परिपत्रकात नमूद करण्यात आले आहे.यासंदर्भातील शासन निर्णय जलसंपदा विभागाच्या प्रधान उप सचिव जया पोतदार यांच्या सहीने काढण्यात आले असून या निर्णयामुळे वैतरणा खो-यात प्रचंड खळबळ माजली आहे.आमच्या शेतकऱ्यांच्या शेतजमिनी कोरड्या आहेत मात्र मराठवाड्यासाठी येथून पाणी नेण्याच्या सरकारच्या निर्णयाला शेतकऱ्यांनी विरोध दर्शवला आहे.वैतरणा तानसा खो-यातील पाणी मराठवाड्याला वळविणार असल्याचे आम्हाला समजले आहे मात्र आमच्या शेतीला पाणी नाही आणि आमच्या हक्कांचे पाणी मराठवाड्याकडे वळविणार या गोष्टींचा आम्ही तीव्र विरोध करीत आहोत. .आदिवासी भागात रोजगार नसल्याने येथील आदिवासी बांधव स्थलांतर करीत आहेत. या स्थलांतराचे एकमेव कारण हे आमच्या शेतीला पाणी मिळत नाही हे आहे.वाडा विक्रमगड जव्हार मोखाडा या तालुक्यात उन्हाळ्यात शेतीला पाणी नसल्याने लोक स्थलांतर करतात. आदिवासी उपयोजने अंतर्गत हजारो कोटींचा निधी आहे.हा निधी सिंचनासाठी वापरला तर या तालुक्यातील स्थलांतर थांबेल आणि येथील शेतकरी आधुनिक शेतीकडे वळतील. सरकारने प्रथम येथील शेतकऱ्यांना पाणी द्यावे आणि राहिलेले पाणी तिकडे द्यावे अन्यथा ही योजना आम्ही कदापी होऊ देणार नाही.- प्रफुल पाटील अध्यक्ष, भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस.पालघर ठाणे जिल्ह्यातील शेतकरी हा सिंचन व पिण्याच्या पाण्यापासून वंचित आहे.आमच्या हक्कांचे पाणी मुंबई व महानगरांत नेता आता तर आमचे पाणी मराठवाड्यात नेण्याचा घाट घातला आहे.हे पाणी मराठवाड्यात नेण्यासाठी सरकार कडे पैसे आहेत मात्र आमच्या जिल्ह्यात सिंचनाच्या योजना राबवण्यासाठी सरकार कडे पैसे नाहीत. वा रे सरकारा असे आम्ही कदापी होऊ देणार नाही.- गोविंद पाटील सहसमन्वयक,शिवसेना उध्दव बाळासाहेब ठाकरे पक्ष वैतरणा नदीवर नागनाथ येथे बंधारा व्हावा म्हणून मी गेल्या 25 वर्षांपासून प्रयत्नशील आहे.या बंधा-यामुळे आजुबाजूच्या 30 गावांचा पिण्याचे पाणी व सिंचनाचा प्रश्न मार्गी लागेल याचबरोबर येथील उद्योजकांनाही पाणी मिळेल हे करायला सरकार कडे पैसे नाहीत आणि आमच्या हक्कांचे पाणी मराठवाड्याकडे वळविणार हे आम्ही करू देणार नाही. पहिल्यांदा दोन्ही जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांना सिंचनासाठी पाणी द्या नंतरच मराठवाड्याचा विचार करा.- सुरेश पवार सरचिटणीस, पालघर जिल्हा राष्ट्रवादी काँग्रेस शरद पवार गट.सकाळ+ चे सदस्य व्हा ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.

'एकनाथा अजब तुझे सरकार' वैतरणा खो-यातील 19.90 टीएमसी पाणी मराठवाड्याकडे वळविणार

Related Stories